Biyoreaktör kompostlama teknolojisi ile üretilen tavuk gübresi kompostlarının mısır topraklarının karbon ve azot mineralizasyonu üzerine etkileri

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorKayıkçıoğlu, H. Hüsnü
dc.contributor.authorÇokan, Şaheste Elif
dc.date.accessioned2025-04-08T13:31:00Z
dc.date.available2025-04-08T13:31:00Z
dc.date.issued2024
dc.departmentEge Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractArtan nüfusla birlikte tarımsal üretimdeki artış, tarım arazileri üzerinde önemli bir baskı oluşturmaktadır. Türkiye'de toprakların organik madde içeriği zaten düşük seviyedeyken, yoğun işleme uygulamaları bu miktarın gün geçtikçe daha da azalmasına neden olmaktadır. Sürdürülebilir tarımın devam ettirilebilmesi için, topraklardan eksilen organik maddenin yeniden kazandırılması zorunludur. Topraklara organik madde eklemenin bir yolu, çevresel sorunlara yol açan atıkların kompost haline getirilerek toprağa geri kazandırılmasıdır. Bu tür atıklardan biri, artan talebi karşılamak amacıyla üretimi artan tavukların sindirim sistemi atıklarıdır. Tavuk gübresinin patojen riski ve koku problemleri nedeniyle, bu atıkların kompostlanarak topraklarda kullanılması tavsiye edilmektedir. Kompostlaştırma sürecinde kompost zenginleştiriciler de eklenebilir. Bu zenginleştiriciler, mikrobiyal aktiviteyi desteklemeleri nedeniyle kompostun olgunlaşma süresini kısaltmakta, stabiliteyi artırmakta ve elde edilen kompostun kalitesini yükseltmektedir. Bu tez çalışması, kompostun toprak kalitesinin biyolojik göstergelerinden biri olan karbon mineralizasyonu ile topraktaki organik azotun bitkilerin alabileceği inorganik forma dönüşüm süreci olan azot mineralizasyonu üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla 2022 yılında Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü'nde sera koşullarında gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, Ege Bölgesi'nde yoğun atık oluşturan tavuk gübresi ve zeytin budama atıklarının, klinoptilolit, bakteriyel-fungal inokülant, zeytin budama atığı biyokömürü ile zenginleştirilmesi ve 18 saat boyunca biyoreaktörde termal stabilizasyon sağlanarak kompostlaştırılmasıyla elde edilen 3 farklı kompost ve ticari tavuk gübresi kompostu (20 t ha-1 oranında) kullanılmıştır. Deneme, sera koşullarında 5 farklı uygulama (Kontrol, Reçete 1, Reçete 2, Reçete 3, Ticari Tavuk Gübresi) ve 4 tekerrür olacak şekilde, 20 saksı ile tesadüf parselleri deneme desenine göre yürütülmüştür. Deneme bitkisi olarak mısır (Zea mays var. Ada 523) tercih edilmiştir. Sulama, saksı topraklarının tarla kapasitesinin %100'ü olacak şekilde gerçekleştirilmiştir. Denemenin 15. gününde ve hasat sırasında toprak örnekleri alınarak toprak solunumu (BSR), potansiyel N mineralizasyonu (Nmin.) ve dehidrogenaz enzim aktivitesi (DHG) analizleri yapılmış ve bitki biyokütle verimi incelenmiştir. Elde edilen bulgularımıza göre R3, kontrol saksılarına göre BSR değerini %189, DHG'yi ise %358 ile en fazla artıran uygulama olmuştur (p<0.05). Nmin. parametresi ise %257 ile en fazla R1 uygulaması ile artış göstermiştir (p<0.05). Verim olarak nitelendirilen bitki biyokütlesini en çok artıran uygulama ise % 96 ile R2 olmuştur (p<0.05). Korelasyon analizi sonuçlarına göre toprak solunumu, N mineralizasyonu ve dehidrogenaz aktiviteleri arasında %1 düzeyinde önemli pozitif korelasyon bulunurken, bitki boyu ile toprak solunumu arasında yine %1 düzeyinde, dehidrogenaz ve N mineralizasyonu arasında ise %5 düzeyinde önemli negatif korelasyon tespit edilmiştir. Sürdürülebilir gıda üretimi ve organik atıklardan yenilikçi kompost teknolojisiyle kompost üretimi birlikte ele alındığında, klinoptilolit içerikli kompostun (R2) önerilmesinin uygun olduğu değerlendirilmektedir.
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=E_eEUHQic_C-LvhxNQn1W5OB9AhfI5xuAI6Oe6fi8yE2rmixmmibxXcBP4Z46YIA
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11454/117048
dc.identifier.yoktezid914788
dc.language.isotr
dc.publisherEge Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectTavuk gübresi
dc.subjectzeytin budama atığı kompost
dc.subjectbiyoreaktör
dc.subjectbiyokömür
dc.subjectmikrobiyal manipülasyon
dc.subjectzenginleştirme klinoptilolit.
dc.subjectChicken manure
dc.subjectolive pruning waste
dc.subjectcompost
dc.subjectbioreactor
dc.subjectbiochar
dc.subjectmicrobial manipulation
dc.subjectenrichment
dc.subjectclinoptilolite.
dc.titleBiyoreaktör kompostlama teknolojisi ile üretilen tavuk gübresi kompostlarının mısır topraklarının karbon ve azot mineralizasyonu üzerine etkileri
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.17 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama:
İndir

Koleksiyon

Fen Bilimleri Enstitüsü Tez Koleksiyonu