Haleplibahçe mozaikleri
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2015
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Şanlıurfa (Edessa) ilinin merkezindeki Haleplibahçe mevkiinde yapılan kurtarma
kazıları sonucunda Amazonlar Villası olarak adlandırılmış bir villa ortaya çıkartılmıştır.
Çalışmada, bu villanın odalarının tabanlarını süsleyen mozaikler stilistik ve ikonografik
açılardan ele alınarak incelenmiş ve değerlendirilmiştir.
Amazonlar Villası on iki mekan ve iki iç avludan oluşmaktadır. Tüm mekanlarının
tabanları mozaik döşemeli bir yapıdır. Mozaiklerin çoğunda tahribat vardır. Korunmuş olan
döşemeler çok renkli ve figüratif bezemelere sahiptir. Geometrik desenler sadece merkezinde
panel düzenlemesine bulunan mozaiklerin bordürlerinde görülür. Ana sahnelerin zeminini
oluşturan tesseralar iç içe geçmiş balık pulu deseninde düzenlenmiştir. Panelli örneklerde
zemin düzenlemesine gül goncaları eklenmiştir.
Panolardan beşi merkeze yerleştirilmiş panel içerisindeki figür veya figürlerden oluşan
tasarıma sahiptir. Panellerden birinde Ktisis kişileştirmesi yer alırken diğerlerinde kaplan,
aslan ile bir çoban ve zebra bulunur.
Diğer üç panoda Avlanan Amazon kraliçeleri, Akhilleus’un hayatı ve bir av sahnesi
tasvir edilmiştir. Amazon mozaiğinin bordüründe akanthus sarmalları arasında avlanan
Eroslar ile çeşitli hayvanlar bulunur. Av sahneli salon mozaiğinin bordürünün Nil nehri
ikonografisine ait unsurlardan oluştuğu görülür.
Mozaikler konu ve üslup olarak 5. – 6. yüzyıla ait, Doğu’da Sarrin, Antiokhia,
Apamea örnekleri; Batı’da Ravenna San Vitale mozaikleri ile İstanbul Büyük Saray
mozaikleriyle karşılaştırılmaktadır. Amazonlar Villası mozaiklerinde ele alınan konularda
Edessa’da Hıristiyanlığın güçlenmiş olduğu bir dönemde paganizme ait unsurların görülmesi
büyük önem taşır. Bunun yanında mozaikler I. Iustianus döneminin özelliklerini de
yansıtmaktadır.
Subsequent to the rescue excavations in Haleplibahçe, located in the city center of Şanlıurfa(Edessa), a villa called “The Villa of Amazons” was discovered. In this study, mosaics that embellish the floor of this villa are discussed and investigated in terms of stylistics and iconography . The Villa of Amazons consists of twelve spaces and two innercourts. The floors of all spaces are decorated with mosaics, most of which are destroyed. The preserved floors have multicoloured and figurative decorations. Geometrical patterns are seen only in the borders of the mosaics which have a central panel arrangement. The tesseras composing the ground of the main scenes are arranged in an interwoven fishscale pattern. The ground of the examples with panels is sprinkled with rosebuds. Five of the panels are designed with figure(s) placed in central panels. While one panel contains the personification of Ktisis; a tiger, lion, zebra and a shepherd are depicted on the others. The hunting of Amazon queens, the life of Achilles and a hunt scene are depicted on the other three panels. Hunting Erotes and various animals among acanthus spirals are depicted on the border of the Amazon mosaic. Apparently the border of the mosaic with the hunt scene comprises some components of the Nile River iconography. In this study the mosaics are compared to Sarrin, Antiochia and Apamea examples in the East and Ravenna San Vitale and Great Palace of Istanbul mosaics in the West, all dating to the 5th-6th centuries AD. The appearance of Paganism components in the subjects of the mosaics of the Villa of Amazons in an era that Christianity is strengthened in Edessa is of vital importance. These mosaics also reflect the characteristics of the period of Justinian I.
Subsequent to the rescue excavations in Haleplibahçe, located in the city center of Şanlıurfa(Edessa), a villa called “The Villa of Amazons” was discovered. In this study, mosaics that embellish the floor of this villa are discussed and investigated in terms of stylistics and iconography . The Villa of Amazons consists of twelve spaces and two innercourts. The floors of all spaces are decorated with mosaics, most of which are destroyed. The preserved floors have multicoloured and figurative decorations. Geometrical patterns are seen only in the borders of the mosaics which have a central panel arrangement. The tesseras composing the ground of the main scenes are arranged in an interwoven fishscale pattern. The ground of the examples with panels is sprinkled with rosebuds. Five of the panels are designed with figure(s) placed in central panels. While one panel contains the personification of Ktisis; a tiger, lion, zebra and a shepherd are depicted on the others. The hunting of Amazon queens, the life of Achilles and a hunt scene are depicted on the other three panels. Hunting Erotes and various animals among acanthus spirals are depicted on the border of the Amazon mosaic. Apparently the border of the mosaic with the hunt scene comprises some components of the Nile River iconography. In this study the mosaics are compared to Sarrin, Antiochia and Apamea examples in the East and Ravenna San Vitale and Great Palace of Istanbul mosaics in the West, all dating to the 5th-6th centuries AD. The appearance of Paganism components in the subjects of the mosaics of the Villa of Amazons in an era that Christianity is strengthened in Edessa is of vital importance. These mosaics also reflect the characteristics of the period of Justinian I.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Haleplibahçe, Mozaik, Amazon, Akhilleus, Ktisis, Mosaic, Amazon, Achilles
