Ribonükleaz enziminin kinetik özelliklerinin incelenmesi: İnsan serum, idrar ve doku örneklerinde enzim aktivitesinin ölçümü ve klinik açıdan değerlendirilmesi

ÖZET Çalışmamız başlıca 3 basamakta planlanmış olup ille olarak ribonükleaz enziminin kinetik özellikleri sağlıklı bireylerden elde edilmiş serum örneklerinde araştırılmıştır. Bu amaçla poli C ve maya RNA'sı gibi iki farklı substratın kullanıldığı çalışmada poli C için optimum konsantrasyon 0.55 mM, maya RNA'sı içinse 0.5 mg/ml bulunmuştur. Optimum pH ve tampon her 2 substratın da kullanıldığı çalışmalarda imidazol-HCl ve pH 7.0 olarak belirlenmiştir. İyonların etkileri incelendiğinde reaksiyon karışımı konsantrasyonu 50 mM olan NaCl ile maksimum aktivite elde edilmiş, ayrıca 5 mM CuCİ2, FeCİ2, C0CI2 ve ZnCİ2 çözeltilerinin enzim aktivitesinde inhibisyon yarattığı saptanmıştır. Enzimin saklama koşullarıdan etkilenebilirliğinin incelendiği stabilite deneylerinde ribonükleaz enziminin örneklerin alınmasından sonraki ilk 3 gün içinde çalışlması halinde -20 ° Cve 0° C de 15 gün saklanabileceği gösterilmiştir. Sağlıklı 46 bireyde serum ve idrar örneklerinde RNaz düzeyleri Poli C'nin kullanıldığı yöntem üe 17.17 ± 8.85 kU/L, maya RNA'sı üe 2.65 ± 134 kU/L olarak bulunuştur. İdrarda ise 2535 + 1980 U/mmol kreatinin olarak saptanmıştır. Cinsiyet açısından istatistiksel farklılık bulunmamıştır. Çalışmamızda otopsilerden (n=7) elde edilen karaciğer, pankreas, böbrek, akciğer, beyin, kalp ve dalak dokularında RNaz dözeyleri ölçülmüş; pankreas, böbrek, akciğer, beyin, kalp dokularında Poli C'ye karşı, karaciğer ve dalakta ise maya RNA'sına karşı daha yüksek aktiviteler elde edilmiştir. Böbrek dokusunda ise her 2 substrata karşı birbirine yakın aktiviteler saptanmıştır. Çalışmamızın 3. basamağında enzim düzeylerinin pankreas kanseri (n=8), siroz (n=10) ve karaciğer( n=ll) olgularında tanısal değeri araştırılmış ve tüm hastalık gruplarında kontrol gruplarına göre anlamlı derecede yükseldiği (p<0.001 ve p<0.0001) bulunmuştur. 58