Pleurotus spp. yetiştiriciliğinde biyogaz organik atığı olan fermente mısır silajının kompost olarak kulllanımı

Son yıllarda ülkemizde yenilenebilir enerji kaynakları ile enerji üretimi ön plana çıkmaktadır. Bunlardan biyogaz, her türlü organik atığın işlenmesiyle elde edilen temiz, çevreye dost ve oldukça verimli bir enerji olması yanında, biyogaz üretimi sonrasında ortaya çıkan atıklar, tarımda gübre olarak da kullanılabilmektedir. Bu çalışmada, biyogaz tesislerinde enerji ve biyogazın elde edilmesinden sonra arta kalan organik atıklardan biri olan fermente mısır silajının, Pleurotus ostreatus yetiştiriciliğinin ana girdi kaynaklarından olan kompost materyali olarak kullanılabilirliği ile verim ve bazı mantar kalite özellikleri üzerine etkilerinin ne olacağı araştırılmıştır. İki farklı dönemde yürütülen çalışmada birinci dönem içerisinde, kontrol olarak kullanılan BS80+BK20 ile kontrole kuru ağırlık bazında % 25, % 50 ve % 75 oranlarında karıştırılmış biyogaz atığı fermente mısır sılajı (FMS) ve % 100 FMS kompost materyali olarak kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlar, kontrol uygulaması ile karşılaştırıldığında, pin oluşum gün sayısı bakımından FMS50+K50 ve FMS25+K75 ortamı sırasıyla 4-2 gün, hasata kadar geçen gün bakımından da 3 günlük erkencilik elde edilmiştir. Verim bakımından da kontrole göre FMS25+K75 verimi % 20, BEO'yu ise %28 oranında arttırdığı belirlenmiştir. İlk üretim dönemindeki sonuçlar göz önünde bulundurularak ikinci üretim döneminde de kontrol olarak kullanılan BS80+BK20 ve fermente mısır silajının kontrol ile %10, %20, %30, %40 ve %50 karışım oranları hazırlanarak deneme yürütülmüştür. Bu üretim döneminde FMS20+K80 karışımından en yüksek verim (241,19 g/kg) elde edilmiştir. Diğer taraftan FMS30+K70 uygulamasından da kontrol uygulamasına göre daha yüksek verim elde edilmiştir. FMS nin kullanıldığı tüm yetiştirme ortamlarında 2-3 günlük erkencilik yanında BEO da kontrole göre artış söz konusudur. Her iki üretim döneminde şapka çapları ve mantarın içerdiği N ve protein oranları arasındaki farklılıklar istatiksel olarak önemli bulunurken, ortalama mantar ağırlığı, sap çapı ve sap yükseklikleri arasındaki farklılıklar her iki dönemde de istatistiksel açıdan önemsiz bulunmuştur. Kültür mantarı sektörünün ülkemizdeki hızlı gelişimi gözönünde bulundurulduğunda, Pleurotus ostreatus yetiştiriciliğinde ana kompost materyallerinden biri olan buğday samanı ve buğday kepeği ile biyogaz artığı fermente mısır sılajının belli oranlarda karıştırılmasıyla, biyogaz tesislerinden çıkabilecek değerli organik gübrelerin kullanımı söz konusu olacak ve verim açısından da üreticiye ekonomik olarak destek sağlayabilecektir.;Pleurotus Ostreatus, Biyogaz Artığı Fermente Mısır Sılajı, Kompost, Verim.;Pleurotus Ostreatus, Biogas Waste, Fermented Corn Silage, Compost, Yield.