Behçet hastalarında NO kaynaklı oksidatif hasar göstergesi olarak nitrotirozin düzeylerinin incelenmesi

Behçet hastalıgı, oksidatif stres, nitrik oksit, s-nitrosotiyoller, nitrotirozin.;Behçet's Disease, s-nitrosothiols, electron paramagnetic resonanse spectrometry, nitric oxide, nitrite-nitrate, oxidative stress.;Oldukça reaktif olan ve yarı ömrü kısa olan nitrik oksit'in (NO), Behçet hastalıgı, psöriasis ve romotoid artrit gibi bazı inflamatuar, hiperproliferatif ve otoimmun hastalıklarla iliskisi oldugu düsünülmektedir. Bazı çalısmalarda s-nitrosotiyollerin NO'nun biyoaktif formu oldugunu ve romatoid artrit gibi inflamatuar hastalıklarda hastalıgın aktivitesi ile iliskili oldugu gösterilmistir. Yine son yıllarda NO'dan olusan peroksinitrit radikalinin bir göstergesi olarak nitrotirozin düzeyleri de ölçülmektedir. Bu çalısmada NO kaynaklı oksidatif stres göstergeleri (Nitrit, nitrat, nitrik oksit sentaz (NOS), S-nitrosothioller, nitrotirozin (NT)), bazı sitokinler ve süperoksid dismutaz (SOD), katalaz (CAT), myeloperoksidaz (MPO), eritrosit tiyobarbitürik asit reaktifleri ile reaksiyon veren maddelerin (e-TBARS) düzeyleri ile birlikte incelenerek, patogenezdeki ve klinikte hastalıgın aktivitesini belirlemedeki rollerinin arastırmayı amaçladık. Çalısmaya 25 oküler tutulumu olan, 25 eklem bulguları olan, 25 damar tutulumu olan toplam 75 Behçet hastası ve 50 kontrol dahil edilmistir. Hastalar klinik bulgularına göre aktif ve remisyon döneminde olmak üzere 2 gruba ayrılmıslardır. Snitrosotiyollerin ve nitrotirozin düzeylerinin Behçet hastalarında çok düsük seviyede olmasından dolayı bu parametreleri ölçmede kullanılan yöntemlerin saptama sınırı Behçet hastalıgında bulunan düzeyleri ölçmede yetersiz kalmıstır. Yüksek lökosit MPO, tümör nekrozis faktör alfa (TNF-a) düzeyleri Behçet hastalıgında artmıs makrofaj ve lökosit aktivasyonunu, hastalık süresi ile yükselen e-TBARS artmıs lipid peroksidasyonunu göstermektedir. Okuler tutulumu olan grupta oksidatif strese iliskin parametrelerin daha yüksek olması, oksidatif stresin bu grubun patogenezinde daha önemli oldugunu buna karsın birden fazla tutulum olan hastalarda hem oksidatif stresin hem de inflamasyonun önemli rol oynadıgını göstermektedir. Sonuç olarak Behçet hastalıgında serbest oksijen radikal üretimi artmaktadır. NO'nun göstergeleri olarak düsünülen s-nitrosotiyollerin ve nitrotirozinin hastalıgın aktif dönemini saptamada iyi bir belirteç olmadıgı belirlenmis olsa da örnek sayısı artırılarak hastalıgın aktif dönemini belirlemede kullanılabilecek biyobelirteç çalısmalarına devam edilmesi gerekmektedir.