Batı-dışı modernlik ve oksidentalizm: Erken Cumhuriyet basınında Batı algısının inşası
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2015
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Coğrafi keşifler, sermaye birikimi, sanayi devriminin yükselişi ve kapitalizmin icadı ile onaltıncı yüzyıldan itibaren dünya tarihine egemen olmaya başlayan "Batı", dünya ekonomik sisteminin değiştirdiği dengeler nedeniyle Osmanlı İmparatorluğu için de onsekizinci yüzyıldan itibaren İmparatorluğun yönünü ve yörüngesini değiştiren "kurucu bir öteki"ye dönüşmüştür. Avrupa karşısında büyük bir üstünlük fikrine sahip olan İmparatorluk, savaşlarda alınan yenilgiler nedeniyle önce Batı{dan muhtelif kurumlar ve kanunlar ithal etme yoluna gitmiş, erken Cumhuriyet dönemi ile birlikte ise keskin bir Batılılaşma çabası başlamıştır. Osmanlı{dan Cumhuriyet'e Batı ile kurulan ilişki devlet ve toplum için kurucu niteliktedir. Ancak Batılılaşma ile yerel kültürü uzlaştırma, Batılılaşmanın derecesi ve yönü, Batı{dan "alınacakların" niteliği mütemadiyen sorun olmuş, aydınlar ve devlet adamlarının üstyapısal Batılılaşma çabalarının yol açtığı ekonomik krizler ve toplumsal kutuplaşmalar, halkın "Batı" hakkında olumsuz algı ve duygulara sahip olmasına neden olmuştur. Avrupa'da dört yüz yıla yayılan modernleşme çabası, İmparatorluk ve ulus-devlet tecrübelerinde yukarıdan bir projeye dönüşmüş, kapitalizmin fonksiyonu devlet tarafından yerine getirilmek istenmiştir. Bütün bu tarihsel gelişmeler ışığında "Batı" ve "Batılılaşma" olguları, Osmanlı/Türk toplumu için her zaman kaçınılmaz bir tartışma konusu olmuş, toplumsal ihtilafların kaynağı haline gelmiştir. En Batı karşıtı toplumsal projelerin dahi temel sorunu Batılılaşmanın oranı olmuştur. Bu projenin amacı toplumsal açıdan "kurucu" nitelik taşıyan Batı fikrinin oksidentalizm tartışması altında kuramsal bir temele oturtmak ve erken Cumhuriyet dönemindeki "Batı" algısının gazetelerdeki izini sürmektir.
Açıklama
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 2015
