Türkiye'de tarımsal üretimden kaynaklanan çevre sorunları ve buna ilşkin tarım politikaları

100 Uygulanan tarım politikası ne olursa olsun her şeyden önemlisi bu politikaları oluşturacak ve uygulayacak çevre bilincine sahip bireylerin yetiştirilmesidir. 3u noktada ziraat mühendislerinin önemi oldukça artmaktadır. Ziraat mühendisliği de aslında bütün mühendislik bilimleri gibi en düşük maliyetle, en kaliteli üretimi gerçekleştirecek üretim metodlarını geliştirmeyi ve bunu yaygınlaştırmayı amaç edinmiştir. Son yıllarda bu amaca aynı zamanda çevreye en az zararı verecek, doğal çevreyi en az etkileyecek üretim metodlarını geliştirme amacıda eklenmiştir. Çevre sorunlarının çözümünün yanında artan dünya nüfusunun beslenmesi ve bu nüfus beslenirken çevreye zarar vermeyecek tarımsal tekniklerin geliştirilmesi arasında çok önemli bir dengenin kurulması gerekmektedir. Bu dengenin kurulmasında ise ziraat mühendislerine çok önemli görevler düşmektedir. 7 ÖZET Türkiye'de tarımsal üretimden kaynaklanan çevre sorunları ve buna ilişkin tarım politikalarını incelemeyi amaçlayan bu çalışmada tarımdaki çevre sorunları ile tarım politikaları ilişkileri incelenmiştir. Türkiye'de uygulanan tarım politikası uygulamalarının çevreye ne gibi etkileri olduğu genel olarak araştırılmıştır. Tarım işletmeleri düzeyinde işletme bilgilerine erişebilmek ve üreticilerin girdi kullanımı ile ilgili alışkanlıkları ve uygulamalarını inceleyebilmek amacıyla İzmir ili Tire ilçesinde seçilen 30 pamuk üreticisi ve Manisa ili Sarıgöl ilçesinde seçilen 30 baş yetiştiricisi ile anketler yapılmıştır. Tire ve Sarıgöl ilçelerinde pamuk ve bağ yetiştiricileri ile yapılan anketlerden elde edilen sonuçlara göre gübre kullanım düzeylerinin isletme genişliği, deneyim,101 organik gübre kullanımı ve toprak analizi yaptırma ile genellikle değişmediği " değiştiği durumlarda da bu araçları kullanarak çevre açısından daha iyi durumlara gidilmesinin mümkün olmadığı görülmüştür. Bu sonuçlara göre bu faktörlerin dışında teknoloji geliştirme politikaları, tarım politikası uygulamaları gibi diğer -faktörlerin genellikle olumsuz gelişmelere yolaçtıgı ileri sürülebilir. Türkiye'de uygulanan destekleme fiyat politikası genellikle bitkisel ürünlere yoğunlaşmış, hayvansal ürünler ihmal edilmiştir. Bunun sonucu monokültür tarım artmış, hayvancılık gerilemiştir. Monokültür çevre açısından zararlı bir gelişmedir. Monokültürü azaltacak ve hayvancılığı destekleyecek tarzda bir destekleme fiyat politikasına ihtiyaç vardır. Girdi desteklemeleri genellikle gübrede yapılmış bu da birçok bölge ve üründe ekonomik optimum düzeylerin aşılıp, çevreye zarar verecek düzeylerde kimyasal gübre kullanımına yolaçmıştır. Gübre fiyat desteklerinin kaldırılıp bu desteklerin başka şekillerde yapılmasına ihtiyaç vardır. öte yandan tarımsal yapıya yönelik arazi toplulaştırması» tarımsal planlama ve altyapı çalışmalarına yeterince ağırlık verilmemesi tarımdan kaynaklanan çevre sorunlarını ağırlaştırmaktadır. Tarımsal örgütlenmenin yetersizliği ve tarımsal yayım hizmetlerinin yeterince aktif olmayışı da oldukça önemlidir. Tarımsal yayım ve araştırma çalışmalarında konseyler aracılığıyla üreticinin ve bu arada, çevre bilimleri temsilcilerinin* tüketici temsilcilerinin politika oluşturma çalışmalarına katılımı sağlanmalıdır

SUMMARY The issue of environmental problems and conservation has given rise to a lot o-f economic and political changes in the world in the recent years. Ever - increasing pressure o-F public opinion has made it necessary to review ways of production in all the sectors of economy. As a result of these developments, it is necessary to examine environmental effects stemming from agricultural production. Agricultural production may have many negative effects especially on water, soil and natural life. The mis- usage of the inputs such as chemical fertilizers and agricultural chemicals, which are necessary in geting more yield can lead to rather important environmental problems. The most important environmental problem, arising from agricultural production in Turkey, is the erosion problem. Whereas, the environmental problems caused by mis usage of agricultural inputs does not get enough attention in Turkey as in the devoloped countries. The environmental effects have never been considered in agricultural policies. As an example the policy of supporting inputs is causing many environmental problems. Thus the environmental impacts of the agricultural policies should be evaluated beforehand and necessary adjustments should be made to maintain the balance between enviroment and agriculture. v^:S'