Akuakültürlerde balık sağlığını tehdit eden bakteriyel patojenlere spesifik litik bakteriyofajların izolasyonu morfolojik ve genomik karakterizasyonu

Ülkemizde su ürünleri yetiştiriciliği hızla gelişmekte olan bir üretim sektörüdür. Bununla birlikte, bakteriyel enfeksiyon hastalıkları kültür balıkçılığının en büyük sorunu haline gelmiştir. Bu durumun başlıca nedeni çoklu-ilaç dirençli patojen türlerin neden olduğu hastalıklar ve buna bağlı ekonomik kayıplardır. Sektörün balık sağlığı ve kalitesi üzerine yaşadığı endişeler bizleri bu konuda antibiyotiklere alternatif yöntemler aramaya yönlendirmiştir. Son zamanlarda antibiyotik kullanımına bir alternatif olarak, patojen bakterileri doğal düşmanları olan bakteriyofajlar kullanarak yok etmeye dayanan faj terapisi adı verilen yaklaşım üzerine yoğunlaşılmıştır. Kılıç Deniz Ürünleri A.Ş. Didim Kuluçkahane ve Adaptasyon Tesisi ve Ege Üniversitesi iş birliğinde gerçekleştirilen bu proje kapsamında, balık patojeni bakterilere spesifik litik bakteriyofajların izolasyonu ve karakterizasyonları gerçekleştirilmiştir. Ardından fajların antibakteriyel ajan olarak kullanım potansiyelleri bakteriyal inaktivasyon deneyleri ile değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, balık patojenleri (V. ordalii, P. damselae, A. veronii) üzerinde litik etkisi kanıtlanan 13 bakteriyofaj izole edilmiştir. İzolatlardan 5 tanesi (PdF-15, IKEMvK, IKEMv14, AvF-5 ve AvF-6) hedef patojene karşı özgünlüğü ve bakteriyosidal etkisi nedeniyle faj terapi potansiyeli göstermiştir. Ayrıca AvF-6 faj genomuna spesifik tasarlanan prob-primer çifti ile qPCR uygulaması gerçekleştirilmiş ve faj titrelerinin doğru, tekrarlanabilir bir şekilde belirlenmesinin qPCR ile mümkün olduğu sonucuna ulaşılmıştır.;Akuakültür, bakteriyofaj terapisi, balık patojeni, qPCR.;Aquaculture, bacteriophage therapy, fish pathogen, qPCR.