Çiftçilerin sürdürülebilir tarım uygulamalarını benimsemesinin önündeki engeller: Ödemiş ilçesi örneği
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Sürdürülebilir tarım, çevresel, ekonomik ve sosyal boyutları dengelemeyi hedefleyen bir yaklaşımdır. Konvansiyonel tarım uygulamaları, kısa vadede yüksek verim sağlarken, uzun vadede toprak verimliliğinin azalması, su kaynaklarının tükenmesi ve çevresel tahribat gibi sorunlara yol açmaktadır. Bu nedenle, sürdürülebilir tarım uygulamaları günümüzde giderek daha önemli hale gelmektedir. Bu araştırmanın amacı, İzmir'in Ödemiş ilçesinde çiftçilerin sürdürülebilir tarım uygulamalarını benimsemelerinin önündeki engelleri belirlemek ve analiz etmektir. Araştırmada, çiftçilerin sosyo-demografik özellikleri, tarım işletmelerinin yapısı, sürdürülebilir tarım uygulamalarına yönelik bilgi düzeyleri ve tutumları da incelenmiştir. Araştırma, verileri İzmir ili Ödemiş ilçesinden seçilmiş 119 çiftçi ile 2023 yılı ekim-kasım aylarında yapılan yüz yüze anket çalışmasından elde edilmiştir. Anketlerde, çiftçilerin sürdürülebilir tarım uygulamaları hakkındaki bilgi düzeyleri, tutumları ve bu uygulamaları benimsemelerini engelleyen faktörler sorgulanmıştır. Araştırma iki aşamalı olarak gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada, sürdürülebilir tarım uygulamalarını benimsemenin önündeki engellerin belirlenmesi için tarım uzmanları ile görüşmeler yapılmıştır. Bu aşamada elde edilen veriler doğrultusunda, çiftçilerle yapılan anketlerde kullanılmak üzere 10 temel engel belirlenmiştir. İkinci aşamada, anketler yoluyla bu engellerin çiftçiler tarafından nasıl değerlendirildiği ve göreli ağırlıkları tespit edilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, Likert ölçeği, Faktör Analizi ve Best-Worst analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, çiftçilerin %60,5'inin sürdürülebilir tarım uygulamaları hakkında bilgi sahibi olmadıklarını, ancak bu uygulamaları kullanmaya istekli olduklarını (4,95) ortaya koymuştur. Çiftçiler, sürdürülebilir tarım uygulamaları arasında damla sulamayı en önemli, biyolojik ve biyoteknolojik mücadeleyi ise en önemsiz uygulama olarak değerlendirmiştir. Ayrıca, çiftçilerin sürdürülebilir tarım uygulamalarını benimsemesindeki en büyük engellerin finansal yetersizlikler, pazarlama zorlukları ve yetersiz destekler olduğu tespit edilmiştir. Sosyal çevrenin etkisi ve bilgi eksikliği de önemli engeller arasında yer almaktadır. Faktör analizi sonuçlarına göre de çiftçilerin sürdürülebilir tarımı benimsemesinin önündeki engellerin temelinde yatan iki faktör boyutu risk algısı ile tarımsal destek ve pazarlama olarak belirlenmiştir. Bu bulgular, çiftçilerin sürdürülebilir tarım uygulamalarına yüksek bir kabul ve motivasyona sahip olmalarına rağmen, finansal yetersizlikler, pazarlama zorlukları ve yetersiz destekler nedeniyle bu uygulamaları hayata geçirmekte zorluk çektiklerini göstermektedir. Risk algısının aşılması için, STU'nun faydalarının anlatılmasının yanı sıra, bu uygulamalardan uzak durmanın olası zararlarının net bir şekilde aktarılması da oldukça etkili olacaktır. Bu bulgular ayrıca, çiftçilerin sürdürülebilir tarım uygulamalarını benimsemelerini teşvik edecek yeni politika araçlarının geliştirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Sürdürülebilirlik, sürdürülebilir tarım, çiftçi tutumları, benimseme ve engeller, Ödemiş., Sustainability, sustainable agriculture, farmer attitudes, adoption and barriers