Sert çekirdekli meyve türlerinde ismine doğru ve sağlıklı üretim materyalinin elde edilmesi ve sertifikalı fidan üretimine yönelik temel çalışmalar

Küçük Resim Yok

Tarih

2012

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/closedAccess

Özet

Bitki virüsleri, sert çekirdekli meyve agaçları, sertifikasyon.;Plant viruses, stone fruits, certification.;Türkiye bir çok meyve türü için uygun ekolojik kosullara sahip oldugu gibi, çogu meyve türünün de anavatanıdır. Prunus türleri Anadolu'da yaygın olarak yetistirilmektedir. Kaliteli ve verimli meyve yetistiriciligini kısıtlayan faktörlerin basında kimyasal bir önlem yolu mevcut olmayan virüs ve virüs benzeri hastalıklar yer almaktadır. Bu durum sert çekirdekli meyve türlerinin yetistiriciligi için de geçerlidir. Ülkemizin hemen hemen tüm bölgelerinde yetistiriciligi yapılan sert çekirdekli meyve plantasyonlarındaki virüs ve virüs benzeri hastalıklarının yaygın olmasının en önemli nedenlerinden birisi yeni tesis edilen bahçelerin viral etmenlerle enfekteli olan üretim materyalleri ile kurulmus olmasıdır. Ülkemizde fidancılık sektöründe anaç ve kalem kaynagı olarak saglık testleri yapılmamıs damızlıklardan yararlanılarak üretim yapılması nedeniyle viral hastalıklar kontrolsüzce yayılmakta ve meyve üretiminde ekonomik boyutlarda kayıplara neden olmaktadır. Bu çalısmada sert çekirdekli meyve türlerinde, virüsden ari ve adına dogru gerçek anlamda sertifikalı fidan üretimi için gerekli olan baz materyalin elde edilmesi amaçlanmıstır. Çalısmanın bitkisel materyali Türkiye'nin farklı bölgelerinde bulunan ve sert çekirdekli meyve türlerine ait çesit koleksiyonlarına sahip arastırma enstitülerinden saglanmıstır. Çalısmada baslangıç materyalinin virüs hastalıkları açısından testlenmesi serolojik ve moleküler yöntemlerle yapılmıstır. Testlenen 393 örnekten 43 tanesinin en az bir virüsle infekteli oldugu saptanırken, hiçbir örnekte viroid enfeksiyonu belirlenmemistir. En yüksek virüs enfeksiyon oranı seftali çesit ve anaçlarına ait örneklerde belirlenirken, kiraz ve kayısı bunu takip etmistir. Meyvecilikte son yıllarda özellikle anaç çogaltılmasında invitro yöntemler kullanılmaktadır. Bu amaçla Myrobolan B ve Myrobolan 29C anaçlarının invitro çogaltılma olanakları arastırılmıstır. Ayrıca, Prune Dwarf Ilarvirus (PDV) ile bulasık olan bir idris tipnin invitro termoterapi ve kemoterapi uygulamaları ile virüsden arındırılma çalısmaları yapılmıstır.

Açıklama

Araştırmacılar; Ali Ünal, Adalet Mısırlı, Murat Sipahioğlu, Deniz Eroğlu, Ertuğrul Arda, Selçuk Bilgi, Aydan Kaya, Erol Küçük, Semih Erkan, Hüseyin Türküsay, Galip Kaşkavalcı
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 2012

Anahtar Kelimeler

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye