Siyasal gerçekliğin inşasında bir aktör olarak basın

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2008

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Toplumsal veya siyasal gerçekliğin içinde bulunulan an’da hegemonya oluşturmuş ideolojiler çerçevesinde kurgulandığı savından hareket eden bu çalışmanın ana teması, Türkiye’de yasalarla desteklenen ve “hegemonik bir durum” oluşturan Kemalizm/Atatürkçülük ideolojisinin hem öznesi hem de nesnesi olarak ayrıcalıklı bir konuma sahip olan Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) ve onun gerçekleştirdiği askeri müdahalelerin Türk yazılı basınında yer alış biçimidir. Askeri müdahale dönemlerinde yayınlanmış olan gazetelerin haber metinleri/unsurları üzerinde yapılan çalışma, milletin özüyle ilişkilendirilen dolayısıyla “ordu-millet”in bir uzantısı olarak görülen TSK’nın resmi ideolojideki ayrıcalıklı konumu ve toplumunun tahayyülündeki yeri gözönünde bulundurularak yürütülmeye çalışılmıştır. Söylem analizi tekniğinden destek alınarak yapılan haber metinleri/unsurları analizinde, resmi ideolojinin söyleminde rejimi koruma refleksiyle yapıldığı vurgulanmakla birlikte, her birinin farklı gerekçeleri olan askeri müdahale süreçlerinde, Türk basının her halükarda askerlere destek çıkarak, seçilmiş siyasi aktörleri olumsuzladığı görülmüştür. Anayasal düzeni tamamen veya kısmen ortadan kaldırarak, seçilmiş siyasal iktidarları yerinden eden askerlerin devletin kurucu ideolojisi olan Kemalizm’le organik bağını sürekli vurgulayan basın, her müdahale döneminde, müdahaleyi yapan askerlere sempatiyle yaklaşmış, onları yüceltmiş ve her şeye muktedir bir özne olarak sunmaya çalışmıştır. TSK’nın yaptığı eylemin yasal dayanaklarını ortaya koyarak, müdahalelerin meşruiyet zeminini oluşturmaya çalışan gazeteler, müdahale dönemlerinde, askerlere hem iç hem de dış kamuoyundan gelen destek açıklamaları, beyanları, gösteri ve mitingleri özellikle baş sayfalarında yer vererek, yapılan eylemin meşruluğunu yeniden ve tekrar tekrar üretmişlerdir. Siyasal alanın yetersizliklerini, hatalarını, yanlış politika ve icraatlarını gündemde tutan dönemin basını, yapılan askeri müdahalelerin gelişi güzel yapılmadığı, planlara ve stratejiler takip edilerek gerçekleştirildiğini topluma anlatma çabası içerisinde olmuştur. Son olarak, her askeri müdahale döneminde cumhuriyetin ve rejimin temel ilkelerinin tehlikede olduğu söylemini yeniden üreten Türk basının, müdahalelerin “gerçek demokrasi” adına yapıldığı amentüsünü sürekli tekrarladıkları, böylelikle müdahalelerin ne denli yerinde ve gerekli olduklarını ispatlama çabası içerisinde oldukları görülmüştür.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Genel Gazetecilik A.B.D.

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye