Valproat kullanan erkeklerde görülen üreme işlev bozuklukları ve cinsel bozukluklar
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2009
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Vaproat (VPA), bipolar bozuklukta (BPB) manik dönemlerde ve koruyucu tedavide kullanılan bir antiepileptiktir. VPA tedavisi sırasında ortaya çıkabilecek ancak üzerinde yeterince durulmayan yan etkilerinden birisi erkek üreme işlevleri üzerine olan olumsuz etkileridir. Erkek üreme işlevleri sadece epileptik hastalarda ve hayvanlarda araştırılmıştır ve sonuçlar çelişkilidir, çünkü üreme işlev anormallikleri VPA kullanımından bağımsız olarak epilepsi hastalığının kendisinden de kaynaklanabilmektedir. Kesitsel desendeki bu çalışmanın amacı, VPA tedavisi görmekte olan bipolar bozukluk ve epilepsi tanılı erkek hastalarda üreme (hormonlar, sperm) ve cinsel işlevleri karşılaştırmaktır. 18-50 yaş arası, DSM-IV’e göre BPB tanılı 39 erkek hasta (21’i sadece lityum ve 18’i sadece VPA veya VPA ve lityum kullanmakta idi) ve sadece VPA kullanan idiyopatik jeneralize epilepsi tanılı 15 erkek hasta üreme ve cinsel işlevler açısından değerlendirildi. Yapılan hormonal testlerde östradiol (E2), lüteinize edici hormon (LH), folikül stimüle edici hormon (FSH), prolaktin (PRL), seks hormon bağlayıcı globulin (SHBG), serbest testosteron (serbest T) düzeylerine bakıldı. On üç hastada sperm parametreleri (sperm sayısı, hareketi, morfolojisi) değerlendirildi. Cinsel işlevler 47 hastada Uluslararası Erektil Disfonksiyon Değerlendirme Formu (IIEF) ile değerlendirildi. Hastalık süreleri, ortalama lityum ve VPA kullanım süreleri, ortalama lityum ve VPA günlük doz ve serum düzeyleri, evlilik süresi ortalamaları, eşlerinin gebelik sayıları; serum E2, LH, FSH, SHBG, serbest-T düzeyleri açısından gruplar arasında anlamlı fark yoktu. Serum PRL düzeyleri açısından BPB hasta grupları arasında ve VPA kullanan hasta grupları arasında anlamlı fark yoktu. Fakat serum PRL düzeyi epilepsi tanılı hasta grubunda lityum kullanan BPB tanılı hasta grubuna göre anlamlı yüksekti. BPB-lityum grubunda altı, BPB-valproat grubunda beş ve epilepsi grubunda bir hasta sperm değerlendirmesi için semen vermeye gönüllü oldu. Sperm sayısı, motilitesi ve morfolojisi açısından BPB-lityum ve BPB-VPA grupları arasında anlamlı fark saptanmadı. Erektil işlev, cinsel istek ve cinsel ilişki memnuniyeti puanları bakımından gruplar arasında fark yoktu. Orgazmik işlev puanları epilepsi grubunda bipolar hasta gruplarından anlamlı düşüktü. Önceki çalışmaların aksine çalışmamızda VPA’nın erkek üreme hormonları, sperm parametreleri ve cinsel işlevlerine olumsuz etkisi olmadığı gösterilmiştir. Epilepsi grubunda görülen PRL düzeylerindeki yükseklik ve orgazmik işlev bozukluğu epilepsi hastalığına atfedilebilir. Bu çalışma, VPA tedavisinin BPB ve epilepsi tanılı erkek hastalarda üreme ve cinsel işlevlere etkisini karşılaştıran literatürdeki ilk çalışmadır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Bipolar bozukluk, epilepsi, erkek üreme hormonları, sperm parametreleri, valproat, Bipolar disorder, epilepsy, male reproductive hormones, sperm parameters, valproate, Psikiyatri A.B.D.
