Lahanagil (Cruciferae) familyası türlerinin elde edilen fungal endofitlerin sanayi domatesi üretiminde verim ve bazı kalite özelliklerine etkileri

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2020

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Çalışma, bazı Cruciferae familyası türü tohumlarından elde edilen fungal endofitlerin sanayi domatesi tohumunun çimlenme/çıkış, bitki gelişimi, verim ve bazı meyve kalite özellikleri üzerine olan etkinliklerinin belirlenmesi amacıyla 2019-2021 yılları arasında E.Ü. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü laboratuvar ve araştırma alanı, E.Ü. Tohum Teknolojisi Uygulama ve Araştırma Merkezi Laboratuvarları ile İzmir-Torbalı bölgesinde domates üreticisi arazisinde yürütülmüştür. Çeşitli tohum firmalarından sağlanan ilaçsız roka, lahana, turp, tere, karnabahar, brokoli ve kolza tohumlarından sağlanan endofitik karakterli funguslarda yürütülen çimlenme testleri sonunda fidelik ve tarla denemelerinde kullanılmak üzere Kolza a/2, Lahana 9, Brokoli c/1a, Tere 6, Roka 12, Tere 4, Brokoli e/1, Roka 1, Lahana 2, Turp 14, Kolza e1 ve Turp 13 seçilmiştir. Belirtilen endofitler ile muamele edilen ilaçsız Rio Grande çeşidi domates tohumları ile muamele görmemiş kontrol tohumları alçak plastik tünel altına ekilmiş, tohum ekiminden sonra 2 gün aralıklı sayım yapılarak çıkış oranı ve çıkış hızı belirlenmiştir. Fidelikte dikim aşamasına gelmiş fideler uygulamalara göre tarlada esas yetiştirme yerlerine dikilmiştir. Ayrıca endofit uygulaması görmemiş tohumlardan elde edilen fideler aynı endofit solüsyonlarına 5 dakika süreli bandırıldıktan sonra yine aynı parsele dikilmiştir. Fideler Torbalı bölgesindeki üretici tarlasında 140*25 cm mesafelerle damla sulama yöntemi ile 3 tekerrürlü tesadüf blokları deneme desenine göre her parselde 20 bitki olacak şekilde dikilmişlerdir. Çalışmanın ilk yılında kontrol amaçlı uygulama görmemiş kontrol tohum, su ve patates suyu uygulanmış tohum dahil toplam 15 uygulama*2 uygulama yöntemi (tohum ve fide bandırma)* 3 tekerür olmak üzere toplam 90 parselden oluşan deneme kurulmuştur. Çalışmanın ikinci yılında ise ilk deneme yılında etkili olduğu belirlenen 5 uygulama (Kolza e1, Brokoli c/1a, Lahana 9, Lahana 2 ve Turp 13), kontrol, patates suyu ve su ile birlikte toplam 8 uygulama, 2 uygulama yöntemi ve yine 3 tekerrürlü tesadüf bloklarına göre yürütlen çalışma 48 parselde yürütülmüştür. İlk çalışma yılı sonunda, 12 farklı endofit uygulamasının tohum ve fide uygulamasına bağlı olarak belirlenen fide çıkışı, verim ve bazı meyve kalite özelliklerine olan etki bakımından Kolza e1, Brokoli c/1a, Lahana 9, Lahana 2 ve Turp 13 endofitlerinin etkilerinin ikinci deneme yılında tekrarlanmasına karar verilmiştir. İkinci çalışma yılında ise Lahana 2, Lahana 9 ve Turp 13 endofitlerinin yüksek ve hızlı çıkış sağladığı, Lahana 9, Lahana 2 ve Brokolo c/1a uygulamalarının yüksek meyve ağırlığı, Turp 13, Lahana 9 ve Brokoli c/1a yüksek verim değeri sağlamıştır. Brokoli c/1a ve Kolza e/1 uygulamalarında ise en yüksek briks değeri elde edilmiştir. Sonuç olarak endofit uygulamalarının Rio Grande sanayi domatesi üretiminde tohum ve fide bandırma uygulamalarının tohum çıkışı, meyve verimi ve meyve kalite özellikleri üzerine etkisi endofit türlerine göre değişim gösterdiği saptanmıştır. Ancak 2 yıllık çalışma sonunda Lahana 2, Lahana 9, Turp 13 ve Brokkoli c/1a endofitlerinin uygulanabilir olduğu belirlenmiştir. Elde edilen verim ve meyve kalite özelliklerinin değerlendirmesinde de fidelerin fungal endofitlere dikim öncesinde bandırma uygulamasının hem etkili hem de uygulanabilir olduğu sonucuna varılmıştır.;Cruciferae, tohum, endofit, domates, çimlenme, fide, verim.;Cruciferae, seed, endophyte, tomatoes, germination, seedling, yield.

Açıklama

Tohum Teknolojisi Uygulama ve Araştırma Merkezi Araştırma Projesi
Araştırma Projesi elektronik ortamda bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye