Güvercin (Columbia livia) prefrontal korteksinin uyarıcıların ayırt edilmesindeki işlevinin nöronal ve davranışsal düzeyde incelenmesi
Yükleniyor...
Tarih
2010
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Tez çalışmasında yapılan üç deneyle kuşlarda prefrontal korteksin işlevsel karşılığı olarak ele alınan NCL’in (nidopallium caudalaterale) uyarıcı ayırt etme ve kategorileme işlemlerindeki rolü, görsel sistemlerle olan ilişkisi, lateralizasyonu ve nöronal aktivite örüntüsü incelenmiştir. İlk çalışmada uyarıcı ayırt etmenin daha karmaşık bir türü olan kategorileme sürecinde NCL’in rolü ve kategorileme sürecinde etkili olabilecek diğer merkezlerle etkileşimi incelenmiştir. Bu amaçla güvercinler, insan kategorisini ayırt etmek üzere bir “yap/yapma” görevinde eğitilmiştir. Kategori bilgisini öğrenen güvecinlerin beyin bölgeleri, ilgili bloklama koşullarına göre TTX (tetrodotoxin) ile geçici olarak bloklandıktan sonra, denekler eski ve yeni uyarıcılarla test edilmiştir. Çalışma sonuçları, hem eski hem de yeni uyarıcıların kategorilenmesinde entopallium ve NCL arasındaki etkileşimin gerekli olduğunu; hipokampüsün ise entopallium üzerinde inhibe edici bir etkisi olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca çalışma bulguları, entopalliumun öğrenme sürecinde NCL’den aldığı geribildirimler sonucunda eski uyarıcıların kategorilenmesinde etkili olabildiğini göstermiştir. Bununla birlikte, bulgular sağ NCL’in bellek-temelli kategorileme; sol NCL’in ise prototip temelli kategorileme stratejisini kullandığına işaret etmiştir. Tek-hücre kaydı yönteminin kullanıldığı Deney II’de daha basit bir renk ayırt etme görevinde sağ ve sol NCL’deki nöronların pozitif (CS+) ve negatif (CS-) uyarıcı olarak yer alan renklere verdikleri tepkiler incelenmiştir. Çalışma bulguları genel olarak sağ NCL’de uyarıcılara tepkisel olan daha fazla nöron olduğunu göstermiştir. NCL’de koşulsuz uyarıcı (US) olarak sunulan suya, pozitif ve negatif uyarıcılara tepkide bulunan nöronların olduğu bulunmuştur. Ayrıca bir grup nöronun CS+ ve CS-yi ayırt edebildiği gözlenmiştir. Deney II’de elde edilen bulgular, NCL’deki nöronların uyarıcıların kodlanmasında ve ayırt edilmesinde rol oynadığını göstermiştir. Son çalışmada ise, güvercinler görsel alanlara ilişkin olarak yapılan interoküler transfer ve NCL’in ilişkili olduğu bilinen tersini öğrenme görevlerinde test edilmiştir. Deney II’de yapılan uyarıcı ayırt etmesi sırasında hangi hemisfere görsel bilgi akışının daha fazla olduğunu belirlemek için yapılan transfer görevinde, sol hemisfere daha fazla transfer olduğu gözlenmiştir. Tersini öğrenmede ise sol göze sunulan uyarıcılara ilişkin daha hızlı ayırt etme gerçekleştiği gözlenmiştir. Deney III’e ilişkin bulgular sağ hemisferin tersini öğrenmede rol oynayabileceğine işaret etmiştir. Genel olarak bulgular NCL’in uyarıcı ayırt etme ve kategorilemedeki önemini göstermiş; ayrıca sağ ve sol NCL’in farklı işleme stratejilerini kullanmak üzere özelleştiklerine işaret etmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Psikoloji A.B.D.
