Orta Gediz Havzasında (Turgutlu-Salihli arası) toprak erozyonu hızının CS-137 dağılımından belirlenmesi
Yükleniyor...
Tarih
2013
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Tüm dünyada en önemli afetler arasında yer alan toprak erozyonu, ülkemizde de çok sık görülmektedir. Erozyonla mücadele için öncelikle erozyon hızı ve erozyona uğrayan toprak miktarı ile ilgili bilgi sahibi olunmalıdır. Erozyon hızı tayinlerinde kullanılan izotopik teknikler (137Cs, 210Pb ve 7Be) farklı zaman dilimlerinde ki erozyon hızını göstermektedir. 137Cs tekniği son 30 yılda gerçekleşen erozyon hakkında bilgi verir. Bu çalışmada, 137Cs tekniği ile Gediz Havzası{nda erozyon hızı tayin edilmiştir. Erozyon hızı tayininde tarım yapılan alanlarda (Kargın Köyü, Caferbey ve Beştepeler) Orantılı Model, tarım yapılmayan alanlarda (Kargın Köyü, Caferbey ve Kabazlı) ise Profil Dağılım Modeli kullanılmıştır. Toprak örnekleme işlemi, arazinin topoğrafik yapısına bağlı olarak farklı uzunluktaki gridler (karelaj) ile yapılmıştır. Ayrıca 137Cs konsantrasyonu ile kil mineralleri arasındaki korelasyon incelenmiştir. 137Cs envanteri tarım yapılan alanlarda 166-3271 Bq m-2, tarım yapılmayan alanlarda ise 715-12898 Bq m-2 aralığında bulunmuştur. Orantılı Model kullanılarak elde edilen erozyon hızı 1,7-78,9 t ha-1 y-1, depozisyon hızı ise 1,3-19,3 t ha-1 y-1 arasında hesaplanmıştır. Profil Dağılım Modeli kullanılarak elde edilen erozyon hızı 1,8-45,4 t ha-1 y-1, depozisyon hızı 0,2-47,1 t ha-1 y-1 aralığındadır. Çalışmada ayrıca 137Cs ile kil mineralleri arasında bir regresyon denklemi bulunmuş ve aralarındaki ilişkiyi açıklamada önemli bir model elde edilmiştir (p<0,001).
Açıklama
Anahtar Kelimeler
137Cs, toprak erozyonu, Gediz Havzası., 137Cs, soil erosion, Gediz Basin., Nükleer Bilimler A.B.D.