Diz osteoartritli yaşlı bireylere uygulanan aromaterapi masajının ağrı, fonksiyonel durum ve yaşam kalitesine etkisi

dc.contributor.advisorKaradakovan, Ayfer
dc.contributor.authorPehlivan, Seda
dc.date.accessioned2024-08-19T19:52:46Z
dc.date.available2024-08-19T19:52:46Z
dc.date.issued2015
dc.departmentEge Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalıen_US
dc.description.abstractAraştırma, diz osteoartritli yaşlı bireylere uygulanan aromaterapi masajının ağrı, fonksiyonel durum ve yaşam kalitesine etkisini belirlemek amacıyla yapıldı. Araştırmaya, Bursa Ali Osman Sönmez Huzurevi ve Bursa Büyükşehir Belediyesi Huzurevi'nde kalan, diz osteoartrit tanısı olan, bilişsel düzeyi uygun ve sayısal kıyaslama ölçeğine göre 4 ve üzeri ağrı skoru olan bireyler alındı. Çalışmaya alınan bireyler, aromaterapi, masaj ve kontrol olmak üzere 3 gruba kura yöntemi ile randomize edildi. Araştırmanın verileri, "Hasta Tanıtım Formu", "WOMAC Diz Osteoartrit Değerlendirme Ölçeği" ve "OAKHQoL (OsteoArthritis Knee and Quality of Life) - Alt Bacaklardaki Artroz ve Yaşam Kalitesi Ölçeği" ile toplandı. Bu formlar, çalışmanın başlangıcı, 4. hafta ve 8. hafta olmak üzere üç defa dolduruldu. Aromaterapi ve masaj grubundaki yaşlı bireylere üç haftalık sürede haftada iki defa olmak üzere toplam altı defa 15-20 dakikalık tüm bacak klasik masajı uygulandı. Aromaterapide, antienflamatuar ve analjezik etkisi olan çörek otu yağı sabit yağ olarak kullanılırken, içerisine uçucu yağlardan zencefil ve biberiye yağı eklendi. Araştırmanın uygulanabilmesi için gerekli olan etik kurul izni, kurumların ve araştırmaya alınan yaşlı bireylerin izinleri alındı. Veriler, SPSS programı kullanılarak, ki-kare, ANOVA, paired t test ile analiz edildi, ileri analizlerde Tukey HSD kullanıldı. Araştırmaya alınan bireylerin sosyodemografik özellikleri ve başlangıç WOMAC ve yaşam kalitesi puan ortalamaları açısından anlamlı bir fark yoktu (p>0.05). Aromaterapi grubunda uygulama sonrası WOMAC ağrı, tutukluk, günlük aktivitelerde yaşanan zorluklar anlamlı olarak azaldığı ve yaşam kalitesi fiziksel aktivite, ağrı, zihinsel sağlık, sosyal destek düzeylerinin anlamlı olarak yükseldiği belirlendi (p<0.001). Sekizinci hafta değerlendirmesinde sosyal destek dışındaki tüm parametrelerde öncesine göre farklılığın anlamlı olarak devam ettiği saptandı (p<0.001). Ancak 4. hafta ile karşılaştırıldığında, 8. hafta değerlerinde anlamlı olarak bir düşme saptandı (p<0.05). Masaj grubunda uygulama sonrası WOMAC ağrı, tutukluğun anlamlı olarak azaldığı ve yaşam kalitesi fiziksel aktivite, ağrı, zihinsel sağlık düzeylerinin anlamlı olarak yükseldiği belirlendi (p<0.05). Ancak 8. hafta ile karşılaştırıldığında, 4. hafta değerlerinde anlamlı olarak bir gerileme mevcuttu (p<0.05). Sekizinci hafta değerlendirmesinde WOMAC ağrı dışındaki tüm parametrelerde öncesine göre farklılığın ortadan kalktığı saptandı (p>0.05). Kontrol grubundaki bireylerin WOMAC ağrı, tutukluk, yaşam kalitesi ağrı ve zihinsel sağlık alt boyutlarında 4. haftada öncesine göre anlamlı olarak olumsuz etkilendiği belirlendi (p<0.05). Diğer alt boyutlarda ve ölçümlerde anlamlı bir fark olmadığı saptandı (p>0.05). Aromaterapi ve masaj grubundaki bireylerin 0-4-8. haftalardaki fark ortalamaları karşılaştırıldığında; 4. haftada aromaterapi grubundaki bireylerin WOMAC ve yaşam kalitesi puanları fark ortalamalarının masaj ve kontrol grubuna göre anlamlı olarak daha fazla olduğu saptandı (p<0.001). Aromaterapi grubundaki bu olumlu etkinin 8. haftada azalarak devam ettiği saptanırken (p<0.001), masaj grubunda uygulama öncesinden farksız olduğu belirlendi (p>0.05). Bu sonuçlar doğrultusunda; diz osteoartritli yaşlı bireylere uygulanan aromaterapinin ağrı, fonksiyonel durum ve yaşam kalitesi üzerine olumlu etkisinin olduğu belirlendi. Masaj ile karşılaştırıldığında; aromaterapinin daha olumlu ve daha uzun süreli etkisinin olduğu saptandı. Anahtar Kelimeler: Aromaterapi; Masaj; Osteoartrit; Hemşireen_US
dc.description.abstractThis study was conducted to investigate the possible effects of aromatherapy massage on pain, functional status and quality of life in elderly patients with knee osteoarthritis. A study conducted on elderly subjects having appropriate cognitive level, diagnosed with knee osteoarthritis and pain scores above 4 in accordance with numerical rating scales from Bursa Ali Osman Sönmez and Bursa Metropolitan Municipality Nursing Home. Subjects were accidentally randomized into three groups as of aromatherapy, message and controls. Patient Information Form, WOMAC Knee Osteoarthritis Assessment Scale, Osteoarthritis Knee and Quality of Life - OAKHQoL were used to collect data and these forms were filled at baseline, 4th and 8th week of the study. A classical full leg massage program administered to the subjects in aromatherapy and massage group for 15-20 minutes twice a week through three weeks. The content of aromatherapy includes black seed oil as steady oil because of its antiinflammatory and analgesic effect and essential oil includes ginger and rosemary oil. We have obtained written consent from each subject enrolled into our study and fulfilled all legal formalities. Also local Ethics Committee approved the study design. The Statistical Package for Social Science, SPSS for Windows version 22.0, was used for data analysis. The Chi-square test, ANOVA and Paired t tests were specifically for the analyses. Tukey HSD method used for advanced analysis. P<0.05 was considered the level of statistical significance. There was no significant difference in terms sociodemographic features and baseline mean WOMAC and quality of life scores (p>0.05). After the aromatherapy massage administration there was significantly decrease in WOMAC; pain, stiffness, daily practice difficulties. Quality of life physical functions, pain, mental health, and social support status was significantly increased after aromatherapy (p<0.001). At the eight week of the study, except the social support status, the difference between the groups increased in all parameters (p<0.001). However, when we compared subjects' scores in 4th and 8th week, there was significant deterioration in 8th week scores (p<0.05). After the message administration there was significantly decrease in pain, stiffness, daily practice difficulties acording to WOMAC. Quality of life, physical functions, pain, mental health, and social support status was significantly increased after massage (p<0.001). When it compared to 8th week results, at the and of 4th week WOMAC and quality of life significantly detoriated (p<0.05). However, at week eight except the WOMAC pain scores, there was no significant improvement in other parameters in contrast to baseline status (p>0.05). WOMAC pain, stiffness, quality of life, pain and mental health scores of the subjects in control group were deteriorated at week 4 (p<0.05) and there was no significant difference in other parameters (p>0.05). When we compare the median score differences of aromatherapy and message group at week 0, 4 and 8; WOMAC and quality of life mean score differences of subjects in aromatherapy group were significantly higher than the massage and control group at week 4 (p<0.001). This positive effect sustained for eight weeks in aromatherapy group (p<0.001), however there was no difference in massage group in contrast baseline (p>0.05). Consequently, aromatherapy administered to elderly patients with knee osteoarthritis improves pain scores, functional status and quality of life. In contrast to message, we have determined that aromatherapy has better and long lasting effect. Key words: Aromatherapy; Massage; Osteoarthritis; Nurses.en_US
dc.identifier.endpage107en_US
dc.identifier.startpage1en_US
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=cbOXH84ZayrLjc0tI-QXKsee1Yn0RJpxtn-OKMlfVMub45R74GLDkUQcVjV4VmzB
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11454/88916
dc.identifier.yoktezid433134en_US
dc.language.isotren_US
dc.publisherEge Üniversitesien_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectHemşireliken_US
dc.subjectNursingen_US
dc.subjectAğrıen_US
dc.subjectPainen_US
dc.subjectMasajen_US
dc.subjectMassageen_US
dc.subjectOsteoartrit-dizen_US
dc.subjectOsteoarthritis-kneeen_US
dc.subjectYaşam kalitesien_US
dc.subjectQuality of lifeen_US
dc.subjectYaşlılaren_US
dc.subjectAgeden_US
dc.titleDiz osteoartritli yaşlı bireylere uygulanan aromaterapi masajının ağrı, fonksiyonel durum ve yaşam kalitesine etkisien_US
dc.title.alternativeEffects of aromatherapy massage on pain, functional status and quality of life in elderly patients with knee osteoarthritisen_US
dc.typeDoctoral Thesisen_US

Dosyalar