İki farklı zeytin çeşidinde in vitroda kallus oluşumuna etki eden faktörler üzerinde araştırmalar

ÖZET İKİ FARKLI ZEYTİN ÇEŞİDİNDE İN VİTRODA KALLUS OLUŞUMUNA ETKİ EDEN FAKTÖRLER ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR ÖZGEN,Sevtap, Saime Doktora Tezi, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Tez Yöneticisi; Prof. Dr. Ali TANRISEVER Kasım 1999, 179 sayfa Bu araştırmada, somaklonal varyasyonlardan yararlanmak amacıyla zeytinde kallus oluşumuna etki eden farklı hormon kombinasyon ve konsantrasyonları, explantlar, dönem, aydınlık ve karanlık gibi faktörlerin etkileri incelenmiştir. Kallus oluşumu en iyi 1 mg/1 NAA + 0,5 mg/1 BAP içeren OM ortamında ve aydınlıkta elde edilmiştir. Ayvalık çeşidi kallus oluşumunda Gemlik çeşidinden daha iyi sonuç vermiş olup, en iyi kallus gelişimi Aralık- Ocak aylarında, petiol explantlarinda elde edilmiştir.VI En iyi sürgün gelişimi, bir yıllık Gemlik sürgünlerinden 4 mg/1 Zr destekli ortam üzerinde, Nisan ve Mayıs aylarında elde edilmiştir. Bu sürgünlerden alınan yapraklarda en yüksek kallus oluşumu 1 mg/1 IBA+ 0,5 mg/1 BAP kombinasyonunda elde edilmiş olup, her hangi bir regenerasyon görülmemiştir. İnternodyumlar ve petiollerde ise birkaç bitkide 4 mg/1 Zr + 1 ve 0.5 mg/1 IB A içeren ortamda sürgün regenerasyonu elde edilmiştir. Anahtar Sözcükler: Doku Kültürü, kallus, zeytin, sürgün, rejenerasyon, odunsu bitkiler, büyüme regülatörleri

VII ABSTRACT FACTORS WHICH EFFECT CALLUS INITIATION IN TWO OLIVE CULTIVARS IN VITRO ÖZGEN, Sevtap, Saime Ph. D. Thesis, Horticulture Department Supervisor: Prof. Dr. Ali TANRISEVER November 1999, 179 pages In this study, in order to get use of somaclonal variations which appear during the callus culture of olive, the effect of the factors like different hormone combinations and concentrations, explants, periods, photoperiod and darknes on callus formation, were investigated. The best callus growth was obtained in OM containing 1 mg/ 1 NAA+0.5 mg / 1 BAP, under the photoperiod. Ayvalık variety gave better results than Gemlik in callus formation, and the best callus growth was obtained in petiols in December and January. The best shoot growth from one year old shoots of Gemlik was obtained on the media supplemented with 4 mg/1 Zr in April and May. Leaves taken from in vitro grown shoots gave highest callus formationVIII in 1 mg/1 IBA + 0.5 mg/1 BAP combination, but regeneration wasn't observed.Regeneration was achieved from the internodes and petioles of in vitro grown shoots on medium containing 4 mg/1 Zr + 1 and 0.5 mg/1 IBA. Key words : Tissue Culture, callus, olive, shoot, regeneration, woody plants, growth regulators..