Telkin edici görüşmelerin çocukların bellekleri üzerindeki etkisi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2009
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırmada, okulöncesi dönemde telkinin çocuk belleği üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çocuklarda telkine yatkınlığı etkileyen, görüşme ortamına ve çocuğun bireysel özelliklerine bağlı bazı değişkenler ele alınmıştır. Araştırmaya, yaşları 4-6 arasında değişen (48-80 ay), 49’u kız, 51’i erkek toplam 100 çocuk katılmıştır. Çocuklara, katılımcı olarak izledikleri bir tiyatro oyununa ilişkin farklı türde sorular yöneltilmiştir. Katılımcılar seçkisiz olarak iki gruba atanmışlardır. Çocuklar soruları gruplardan birinde kısa (yaklaşık bir hafta), diğerinde uzun aralıklarla (yaklaşık bir ay) gerçekleştirilen görüşmelerde yanıtlamışlardır. Bu sorularla çocukların serbest hatırlama, ipuçlu hatırlama ve telkine yatkınlık düzeyleri değerlendirilmiştir. Yanlış yönlendirici soruların da yer aldığı bu görüşmeler iki kez tekrarlanmıştır. Bunların ardından ayrı bir görüşmede verilen bellek testi ile katılımcıların belleklerinde, verilen telkinlerin etkisiyle oluşan bozulma derecesi ölçülmüştür. Ayrıca çocukların alıcı dil becerileri ve akıcı zekaları, mizaçları ve ebeveynlerinin çocuk yetiştirme tarzlarının, telkine yatkınlık düzeyleri ve diğer bellek performanslarıyla ilişkileri incelenmiştir. Bu bilişsel ve psiko-sosyal özellikleri ölçmek için sırasıyla Peabody Resim Kelime Testi (PRKT), Renkli Progressive Matrisler (RPM), Çocuklar için Kısa Mizaç Ölçeği ve Çocuk Yetiştirme Anketi kullanılmıştır. Uzun aralıklarla görüşme yapılan grubun telkine yatkınlık düzeyinin ve telkinler sonucu belleklerinde oluşan bozulmanın kısa aralıklarla görüşülen gruptan daha fazla olduğu gözlenmiştir. Katılımcıların yaşları; tepkisellik, sebatkarlık ve sıcakkanlılık özellikleri; anne-babalarının itaat bekleme, sıcaklık ve açıklayıcı akıl yürütme ebeveynlik tarzları; alıcı dil becerileri ve akıcı zekaları; serbest hatırlama ve ipuçlu hatırlama performansları telkine yatkınlık düzeyleriyle ilişkili bulunmuştur. Bulgular, ilgili alanyazın ışığında ve adli alandaki uygulamalarla ilişkisi kapsamında tartışılmıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Psikoloji A.B.D.
