Soğuk buhar atomik absorpsiyon yöntemi ile insan saçında civa tayini

dc.contributor.authorHender, Emür
dc.date.accessioned2024-08-21T18:31:46Z
dc.date.available2024-08-21T18:31:46Z
dc.date.issued1989en_US
dc.departmentEge Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümüen_US
dc.descriptionYardımcı Araştırıcı; Hasan Ertaşen_US
dc.descriptionAraştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 1989en_US
dc.description.abstractCıva bilinen en zararlı elementlerden biridir. Vücuda girdiği zaman genellikle dokulara eşit olarak dağılmakla beraber böbrek, karaciğer ve saçlardaki derişimi çok daha yüksektir. Bu nedenle insan saçındaki civanın düzeyi üzerine bilgi edinmek önemlidir. Bu tezin giriş bölümünde; önce cıva üzerine bir literatür derlemesi yapılmıştır. Bu derlemede önce, civanın çevreye bulaşma yolları açıklanmıştır. Değişik cıva bileşiklerin bünyeye alınışı, bünyede neden olduğu hastalıklar ve bünyeden atılış şekilleri farklıdır. Bu nedenle her bir cıva bileşiğinin davranışları üzerine bilgi derlemesi yapılmıştır. Bu arada, cıva zehirlenmesinin tedavisinde kullanılan ilaçlar üzerine kısa bilgi verilmiştir. Cıva tayin yöntemleri gruplandırılmıştır. Eser analizlerde en çok kullanılan tayin yöntemleri nötron aktivasyon analizi ve soğuk buhar atomik absorpsiyon yöntemidir. Nötron aktivasyon analiz yöntemi; pahalı olması, ön ayırma gerektirmesi, her yerde bulunmaması gibi nedenlerle yaygın olarak kullanılmamaktadır. Bu nedenle soğuk buhar atomik absorpsiyon yöntemi üzerine bilgi verilmiş ve saç örneklerinde cıva tayini açıklanmıştır. Soğuk buhar yönteminde örnek hazırlama ve kullanılan indirgenler ve girişimler hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Materyal ve metod bölümünde, kullanılan alet ve reaktifler ve analizlenen örnekler açıklanmış, örnekleri bozundurmada kullandığımız yöntem ve ölçüm şekli verilmiştir. Tezin 3. bölümü olan bulgurlar ve tartışma bölümünde; önce çalışma koşulları saptanmıştır. Bu amaçla, azot taşıyıcı gaz hızının, indirgenme tepkime süresinin, ölçüm çözelti hacminin sonuçlara etkileri incelendi. Cam kaplarda cıva adsorpsiyonu zamana karşı incelenmiş, 20 ng/ml cıva içeren standart cıva çözeltisinin, derişimini 1 günde %80 azaldığı bulunmuştur. K2Cr2O7 içeren asitli ortamda 1 günde cıva kaybının önemli olmadığı gözlenmiştir. Saç örneklerinin bozundurulmasının tam olmadığı durumlarda, örnek kaplarında bozunmanın devam ettiği ve absorbsiyon yapabilecek yan ürünlerin oluştuğu gözlenmiştir. Absorpsiyon hücresi pencerelerinde su buharının yoğunlaşarak zemin adsorpsiyonuna neden olmaması için absorbsiyon hücresinin hafifçe ısıtılması ve kurutucu kurutulucu kullanılması zorunlu görülmüştür. Yöntemin saç örneklerine uygulanabilirliğini araştırmak için, örnek çözeltilerine cıva katarak ve bozunmamış saç örneklerine cıva katarak iki türlü geri kazanım hesabı yapılmıştır. Bu gerikazınımların %90 - 107 arası olduğu bulunmuştur. Kullandığımız yöntemin belirtme sınırı 0,5 ng cıva olarak bulunmuştur. Bağıl standart sapma 20 ng cıva tayini için (5 deney) %5.5, 40 ng cıva tayini için (5 deney) %3.0 bulunmuştur. Örnekler için bulunan bağıl standart sapmalar ise derişimle değişmektedir. 0 - 40 ng cıva için çizilen kalibrasyon grafiği doğrusal bulunmuştur. 1 mL örnek çözeltilerine katılan 100 og Ni2+ ve Zn2+ iyonun örnek cıva sinyaline etki etmediği gözlenmiştir. Yöntem, 8 kişinin saç örneklerinde cıva tayinlerine uygulanmıştır. Yapılan bir ön denemede saç ve kan örnekleri cıva düzeyleri arasında bir paralellik olduğu gözlenmiştir.en_US
dc.identifier.endpage36en_US
dc.identifier.startpage1en_US
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11454/92460
dc.language.isotren_US
dc.publisherEge Üniversitesien_US
dc.relation.bap1986 FEN 046en_US
dc.relation.publicationcategoryAraştırma Projesien_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/closedAccessen_US
dc.snmz20240821en_US
dc.titleSoğuk buhar atomik absorpsiyon yöntemi ile insan saçında civa tayinien_US
dc.typeProjecten_US

Dosyalar