Yerel Börülce (Vigna unguiculata (L.) Walp.) Populasyonlarının Bakla ve Danelerinin Agronomik Özelliklerinin Belirlenmesi

Amaç: Fabaceae familyası sebzeleri arasında önemli bir yeri olan börülce insanbeslenmesinde taze yaprak, taze bakla, taze dane ve kuru daneleri için yetiştirilmekteve yüksek bitkisel protein içeriği yönünden sebze türleri arasında ilk sıralarda yeralmaktadır. Farklı agro-morfolojik özelliklere sahip populasyonlar agronomik özelliklerinedeniyle yetiştiriciliğin yoğun yapıldığı yörelerde uzun yıllardan beri çiftçilertarafından tercih edilmektedir. Bu çalışma, Türkiye’nin farklı lokasyonlarında toplanmışve üretici koşullarında yetiştiriciliği devam eden farklı börülce genotiplerinin agronomiközelliklerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür.Materyal ve Metot: Araştırmada toplam 44 farklı börülce genotipi kullanılmış ve bugenotipler üretici ve tüketiciler açısından önemli kalite özelliklerini oluşturan taze baklave kuru danelerin agronomik özellikleri incelenmiştir.Bulgular: Elde edilen sonuçlar bitkisel materyali oluşturan gen havuzundaki genotiplerarasında değerlendirilen bakla ve dane özellikleri yönünden yüksek düzeyde agromorfolojik varyasyonu varlığını ortaya koymaktadır. Genotipler arasında özellikleyüksek taze bakla ve dane verimi yönünden mevcut ticari çeşitlerden çok daha üstüngenotipler olduğu belirlenmiştir.Sonuç: Börülcenin taze baklaları yanında taze ve kuru danelerinin tüketilmesi, ayrıcafarklı ekolojik koşullara adapte olmuş ve uzun yıllar süresinde devam eden tohumeldesi süresince tüketim tercihi göz önünde bulundurularak yapılan seleksiyonlarınvaryabiliteyi artırdığı düşünülürken, gen havuzundaki yüksek varyasyonun umutvarnitelikteki genotiplerin seleksiyonuna katkı sağlayabileceği belirlenmiştir.