Mizah teorileri ve Kıbrıs Türk mizahı
Küçük Resim Yok
Tarih
2003
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
ÖZET Mizah, toplumsal bir olgudur. Toplumsal bir olgu olan mizah konusu üzerinde duran birçok araştırmacı mizahı güldüren sözler, gerçeğin güldürücü yanlarını ortaya koyan sanat türü, gülmece, humor, nükte vb. çeşitli tanımlarla ve terimlerle açıklamaya çalışmışlardır. Mizahın bu tanımlarından başka mizah çeşitlerinin de birçok tanımları yapılmıştır. Mizah çeşitleri konusunda bir terim karmaşası yaşanmaktadır. Mizahla ilgili önemli teoriler arasında Üstünlük Teorisi, Uyumsuzluk Teorisi, Rahatlama Teorisi ve John MorrealPin öne sürdüğü Gülmede Yeni Bir Teori sayılabilir. Bu teorilerden ilk üçü gülmenin nedenini tek bir sebebe bağlamışlardır. John MorrealPin teorisi ise, bu üç kuramdan yola çıkılarak hazırlanmış olan bir teoridir. Mizah doğu ve batı kültürlerinde geçmişten günümüze varlığını sürdüren bir olgudur. Fakat doğu ve batı mizahı arasında farklılıklar bulunmaktadır. Türk kültüründe mizahın da oldukça uzun bir geçmişi vardır. Kıbrıs Türk kültüründe mizah Anadolu Türk kültüründeki mizahla birçok ortak özellikler taşımasına rağmen, kendine özgü özellikleri de vardır. Adadaki Türk mizahını oluşturan öğeler arasında gölge oyunları, meddahlık, karikatür ve fıkralar sayılabilir. Gölge oyunları ve meddahlık türleri Anadolu' dakilerle ortak özellikler taşımaktadır. Fakat her ikisi de zamanla Kıbrıs Türk kültürüne özgü nitelikler kazanmıştır. Buradaki Türk fıkraları da Anadolu halk fıkralarıyla ortak özellikler taşımaktadır. Zaman, mekân ve tiplerde bazı farklılıklar mevcuttur. Fıkraların birçoğunda Kıbrıs Türk halkının geçmiş yaşantılarını bulabiliriz. Fakat fıkralarda kesin bir zaman dilimi yoktur. Yani vakanın geçtiği zaman belirsizlik içindedir. Ayrıca mekân ve tiplerde de belirsizlik bulunmaktadır
ABSTRACT Humor is a social event. A number of researchers who considered humor as a social event, have tired to describe humor by means of wide variety of terms and definitions, such as funny words, a sort of art that puts forward the funny aspects of the reality, amusement, humor, wit, etc. in addition to this definitions of humor other sorts of humor were also defined. A chaos related to diversity of humor is being experienced. Among the important teories related to humor are Superiority Theory, Disharmony Theory, Relaxtion Theory and A New Theory related to humor which was suggested by J. Morreall. The first three of this theories were linked to a single reason. But J. Morreall's theory is a theory prepared in direction of those three theories. Humor is fact that sustains its extence in estern and western cultures past to date. But there are differences between eastern and western humors. Homor also has a lengthy past in Turkish culture. Although humor in Cyprus Turkish culture shares many common characteristics with the homor in Anatolian Turkish culture, it also possesses some features peculiar to it self. Among the elements that comprise the Turkish humor in island are shadow shows, storytelling, caricature and anecdote. Types of shadow shows and storytelling bear common characteristics with those in Anatolian but both have gained attributions specific to Cyprus Turkish culture in time. Here the Turkish anecdote bear common features with the puplic anecdote in Anatolian. In the majority of the anecdotes we can found past experience of Cyprus Turkish people. But there isn't a certain time spand in anecdotes. That is the time event occurred is uncertain. Besides there is uncertainly in spaces and types.
ABSTRACT Humor is a social event. A number of researchers who considered humor as a social event, have tired to describe humor by means of wide variety of terms and definitions, such as funny words, a sort of art that puts forward the funny aspects of the reality, amusement, humor, wit, etc. in addition to this definitions of humor other sorts of humor were also defined. A chaos related to diversity of humor is being experienced. Among the important teories related to humor are Superiority Theory, Disharmony Theory, Relaxtion Theory and A New Theory related to humor which was suggested by J. Morreall. The first three of this theories were linked to a single reason. But J. Morreall's theory is a theory prepared in direction of those three theories. Humor is fact that sustains its extence in estern and western cultures past to date. But there are differences between eastern and western humors. Homor also has a lengthy past in Turkish culture. Although humor in Cyprus Turkish culture shares many common characteristics with the homor in Anatolian Turkish culture, it also possesses some features peculiar to it self. Among the elements that comprise the Turkish humor in island are shadow shows, storytelling, caricature and anecdote. Types of shadow shows and storytelling bear common characteristics with those in Anatolian but both have gained attributions specific to Cyprus Turkish culture in time. Here the Turkish anecdote bear common features with the puplic anecdote in Anatolian. In the majority of the anecdotes we can found past experience of Cyprus Turkish people. But there isn't a certain time spand in anecdotes. That is the time event occurred is uncertain. Besides there is uncertainly in spaces and types.
Açıklama
Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.
Anahtar Kelimeler
Halk Bilimi (Folklor), Folklore, Fıkralar, Jokes, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Turkish Republic of Northern Cyprus, Kıbrıs, Cyprus, Kıbrıs Türkleri, Cyprus Tuks, Mizah, Humour, Türk mizah edebiyatı, Turkish humor literature
