Katalitik hidrojen ototransfer tepkimeleri ile iridyum N-heterosiklik karben kompleksleri katalizörlüğünde sekonder alkollerin primer alkollerle alkilasyonu
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2020
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Alkoller organik sentezlerde ve kimya endüstrisinde kullanılan çok önemli ara ürünlerdir. Sekonder alkollerden ?-alkillenmiş alkollerin eldesi için kullanılan geleneksel yöntemler, sekonder alkollerin yükseltgenmesi, toksik ve pahalı alkil halojenürlerle alkillenmesi ve elde edilen ?-alkillenmiş ketonların indirgenmesini içeren çok basamaklı tepkimelerin gerçekleştirilmesini içerir. Bu proses sonunda stökiyometrik oranda inorganik tuz atığı oluşur. Çevreye duyarlı proseslerin önemi düşünüldüğünde, yakın geçmişte geçiş metali içeren katalizörler varlığında sekonder alkollerin primer alkollerle doğrudan ?-alkilasyonu daha çevre dostu bir yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu alternatif yöntem, alkollerin ketone ya da aldehite yükseltgenmesi, ardından ilgili enon ara ürününü oluşturmak üzere aldol tepkimesi ve bu enon bileşiğinin hidrojenasyonu ile ?-alkillenmiş alkolün yüksek atom ekonomisi ve yan ürün olarak sadece su oluşturmasını içerir. Literatürde mevcut birçok katalitik sistemin en önemli dezavantajı yüksek oranda katalizör (%0.5-%2.5 eşdeğer mol) kullanılması ve tepkenlerle eşdeğer oranda (%100-%200 eşdeğer mol) kuvvetli bazların kullanılmasıdır. Grubumuz tarafından gerçekleştirilen alkollerin iridyum(I)-NHC katalizli dehidrojenasyon tepkimeleri sırasında sekonder alkollerin primer alkollerle ?-alkilasyonu tepkimelerinde de bu komplekslerin aktif katalizörler olabileceği tespit edilmiştir (Genç vd, 2018). Yapmış olduğumuz denemelerde çok düşük oranda kompleksler katalizör olarak kullanılarak (%0, 001 eşdeğer mol) literatürdeki en düşük oranda kuvvetli baz (%20 eşdeğer mol NaOH) varlığında beta alkillenmiş alkoller yüksek dönüşüm ve seçicilikle elde edilmiştir (Genç vd, 2019).
Açıklama
Fen Fakültesi, Kimya A.B.D. Araştırma Projesi
Araştırma Projesi elektronik ortamda bulunmaktadır.
Araştırma Projesi elektronik ortamda bulunmaktadır.
