Kanserli çocuklarda kemoterapi ile ilişkili tat alma değişikliği ölçeğinin geliştirilmesi
| dc.contributor.advisor | Bal Yılmaz, Hatice | |
| dc.contributor.author | Bilsin, Elif | |
| dc.date.accessioned | 2020-11-17T13:17:17Z | |
| dc.date.available | 2020-11-17T13:17:17Z | |
| dc.date.issued | 2017 | en_US |
| dc.date.submitted | 2017 | |
| dc.department | Sağlık Bilimleri Enstitüsü | en_US |
| dc.description.abstract | Bu araştırma, Kemoterapi Alan Kanserli Çocuklar İçin Tat Alma Değişikliği Ölçeğini geliştirmek amacıyla tanımlayıcı ve kesitsel tipte yapılmıştır. Araştırma, Mayıs-Eylül 2016 tarihleri arasında; Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hastanesi hematoloji klinik ve polikliniği, Ege üniversitesi Tıp Fakültesi Tülay Aktaş Onkoloji Hastanesi çocuk onkoloji klinik ve polikliniği, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hastanesi çocuk onkoloji ve hematoloji klinik ve polikliniği, Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi onkoloji ve hematoloji klinik ve polikliniği, Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi çocuk onkoloji ve hematoloji klinik ve polikliniği ve Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Onkoloji Hastanesi çocuk hematoloji klinik ve polikliniğinde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Mayıs-Eylül 2016 tarihleri arasında; belirtilen hastanelerin klinik ve polikliniklerinde izlenen ve kemoterapi alan çocuklar oluşturmuştur. Örneklemini ise belirtilen tarihler arasında klinik ve polikliniklerde izlenen, çalışma kriterlerine uyan 95 kanserli çocuk oluşturmuştur. Taslak ölçek tek boyuttan ve toplam 9 maddeden oluşmaktadır. 1, 4, 5, 6 ve 7. maddeler disguzi, 2. madde kakoguzi, 3. madde fantoguzi, 8. madde parosmi ve 9. madde kakosmiyi ifade etmektedir. Her bir madde 0-4 puan (0=Hiç Yok, 1=Hafif, 2=Orta, 3=Şiddetli, 4=Çok Şiddetli) arasında derecelendirilmektedir. Kemoterapi Alan Çocuklar İçin Tat Alma Değişikliği Ölçeğinin madde toplam puan korelasyon değerlerinin 0.49-0.86 arasında değiştiği görülmektedir. Madde analizi sonuçlarına göre hiçbir maddenin çıkarılmasına gerek olmadığı belirlenmiştir. Açıklayıcı faktör analizi ile ölçeğin tek alt boyutu belirlenmiştir. Ölçek maddelerinin faktör yükleri 0.33-0.81 arasında değişmiştir. Ölçeğin tamamı varyansın %54.55'ini açıklamaktadır. Yapılan faktör analizinde KMO katsayısı (0.81), Bartlett testi (X2=664.901) ileri düzeyde anlamlı olarak saptanmıştır (p=0.000). Doğrulayıcı Faktör analizi sonucunda ölçeğin yapısal denklem model sonucu p=0.000 düzeyinde anlamlı olduğu, ölçeği oluşturan 9 madde ve tek alt boyutun ölçek yapısıyla ilişkili olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlara göre Kemoterapi Alan Kanserli Çocuklar İçin Tat Alma Değişikliği Ölçeğinin geçerli bir ölçek olduğu saptanmıştır. Ölçeğin Cronbach Alfa güvenirlik katsayısının 0.88 olduğu saptanmıştır. Ölçeğin test-tekrar test arasındaki korelasyon değeri 0.97 olarak saptanmıştır. Ölçeğin test-tekrar test arasında (ilk ve ikinci uygulama) istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir (p<0.01) Ölçeğin ilk uygulama toplam puan ortalaması 20.76±7.15, ikinci uygulama toplam puan ortalaması 20.00±7.54'dür. İlk ve ikinci uygulama ölçek toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0.000). Bu sonuçlara göre Kemoterapi Alan Kanserli Çocuklar İçin Tat Alma Değişikliği Ölçeğinin güvenilir bir ölçek olduğu saptanmıştır. | en_US |
| dc.description.abstract | This study was conducted in a descriptive and cross-sectional type to develop Taste Alteration Scale for Children Received Chemotherapy. The study was conducted between May and September 2016; at Ege University Faculty of Medicine Children's Hospital hematology clinic and outpatient clinic, Ege University Faculty of Medicine Tülay Aktaş Oncology Hospital child oncology clinic and outpatient clinic, Dokuz Eylül University Faculty of Medicine Children's Hospital child oncology and hematology clinic and outpatient clinic, Dr. Behçet Uz Children's Diseases and Surgery Training and Research Hospital oncology and hematology clinic and outpatient clinic, Tepecik Training and Research Hospital children oncology and hematology clinic and outpatient clinic and Gaziantep University Faculty of Medicine Oncology Hospital child hematology clinic and outpatient clinic. The population of the study was consisted children with cancer who followed above mentioned in clinics and policlinics and received chemotherapy between May and September 2016. The sample of the study was consisted 95 children with cancer followed above mentioned in clinics and policlinics and dates and met the study criteria. The draft scale consists of one subdimension and a total of 9 items. 1st, 4th, 5th, 6th and 7th items dysgeusia, 2nd items cacogeusia, 3rd items fantogeusia, 8th items parosmia and 9th items cacosmia are express. Each item is rated between 0-4 points (0 = Never, 1 = Mild, 2 = Moderate, 3 = Severe, 4 = Very Severe). Item total score correlation value of taste alteration scale for children received chemotherapy are determined between 0.49-0.86. According to the results of the item analysis was determined that not need to remove any item. The only subdimension of the scale was determined by explanatory factor analysis. The factor loads of the scale items are determined between 0.33-0.81. All of the scale explains 54.550% of the variance. In the factor analysis, KMO coefficient (0.81) and Bartlett test (X2 = 664.901) were found significantly meaningful at the advanced level (p= 0.000). The result of the confirmatory factor analysis was determined that the structural equation model was meaningful at the p=0.000 level and that 9 items and the only subdimension were related to the scale structure. According to these results, it was determined that taste alteration scale for children received chemotherapy is a valid scale. The Cronbach Alpha Reliability Coefficient of the scale was found 0.88. The correlation value of the scale between the test-retest measurements was 0.97. It was determined that there was a statistically significantly difference between the the test-retest measurements of the scale (p<0.01). The first application total score mean of scale is 20.76 ± 7.15 and second application total score mean of the scale is 20.00 ± 7.54. It was determined that there was a statistically significantly difference between the first and second application total score mean of the scale (p<0.000). According to these results, it was determined that taste alteration scale for children received chemotherapy is a raliable scale. | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11454/60597 | |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.publisher | Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.subject | Çocuk | en_US |
| dc.subject | Kanser | en_US |
| dc.subject | Kemoterapi | en_US |
| dc.subject | Tat Alma Değişikliği | en_US |
| dc.subject | Child | en_US |
| dc.subject | Cancer | en_US |
| dc.subject | Chemotherapy | en_US |
| dc.subject | Taste Alteration | en_US |
| dc.title | Kanserli çocuklarda kemoterapi ile ilişkili tat alma değişikliği ölçeğinin geliştirilmesi | en_US |
| dc.title.alternative | Development of chemotherapy-induced taste alteration scale on children with cancer | en_US |
| dc.type | Doctoral Thesis | en_US |
