Helleborus orient lam. bitkisinden izole edilen steroid glikozidlerinin yapılarının incelenmesi

ÖZET Kurutulmuş ve öğütülmüş Helleborus Orientalis Lam. bitkisinin köklerinin metanol eksraktından dört glikozid (I,n,HI,IV) ve bir disakkarid(V) izole edildi. Ön saflandırma işlemlerinden geçirilmiş ekstrakt; silikajel kolonda ayrıldıktan sonra izole edilen bileşikler p.tk ile sallandırıldı. Helleborus glikozid A(I) nın asidik hidrolizi sonunda aglikonun |3-Ecdyson-4-en (la) olduğu belirlendi. Nitel monosakkarid analizi ile glukoz içerdiği saptandı. FI-IR, İH-NMR, !3c-NMR(Decoupled), EI-MS ve FAB MS spektrumlannın değerlendirilmesi sonucu Rglikozid A(I) yapısı; 3-0-P-D-glukopiranozil-|3-Ecdyson- 4-en olarak tayin edildi. Helleborus glikozid B (II) nın asidik hidrolizi sonunda aglikonun {3-Ecdyson (ila) olduğu saptandı. Nitel monosakkarid analiz sonucu glukoz içerdiği belirlendi. Spektroskopik incelemeler sonunda Helleborus glikozid B(II) yapısı 3-0-pVD-glukopiranozil-|3-Ecdyson olarak tayin edildi. Helleborus glikozid C(III) nin asidik hidrolizi sonucu aglikonun Spirost, 5,25(27)-dien-lp\3pVlla-triol (Iüa) olduğu saptandı. Nitel monosakkarid tayini ile glukoz içerdiği tespit edildi. Spektral verilerin değerlendirilmesi ile Helleborus glikozid C(III) yapısı, Spirost, 5,25(27)-dien-l|3,3p\lla-triol-26-0-pVD-glukopiranozid olarak saptandı. Helleborus glikozid D(IV) nin asidik hidroliz sonucu aglikonun 3,5,14-trihidroksi, 8-metil, 21,23 bufadienolid (IVa) olduğu belirlendi. Nitel ve nicel monosakkarid analizleri ile monosakkarid zincirinin bir ramnoz ve dört glukoz biriminden oluştuğu saptandı. UV, FT-IR, İH-NMR, 13C-NMR(Decoupled), 13c-NMR(APT), Pozitif Fab MS, Negatif FAB MS, EI-MS, CI-MS ve gaz kromatografik analizler sonucu Helleborus glikozid D(IV) yapısının; 3,5,14-trihidroksi, 8-metil, 21,23 bufadienolid aglikonuna bağlı bir ramnoz ve dört glukozdan oluştuğu belirlendi. Yapı tayin 122çalışmaları devam etmektedir. Helleborus disakkarid yapısı 13C-NMR(Decoupled) spektroskopisi ile P-D-fruktofuranosil-a-D-glukopiranosid olarak belirlendi. Glikozid I in aglikonu ve glikozidin kendisi, glikozid II, glikozid IV ve aglikonu ilk kez bu bitkilerden izole edilmiş yeni bileşiklerdir. 123

SUMMARY Four glycosides (I,II,III,IV) and one disaccharide (V) were isolated from methanol extracts of dried roots of Helleborus Orientalis Lam. After pre-purifications of the extract a number of components were separated using silicagel column chromatography, and then the glycosides were purified by pic. After acidic hydrolysis of H.glycoside A(I), its aglycone was obtained and identified as Ji-Ecdyson-4-ene (la). By means of quantitative monosaccharide analysis, the sugar chain of H.Glycoside A(I) was found to consist of one glucose unit. As a result of analysis by FT-IR, İH-NMR, 13C-NMR(decoupled), EI-MS and FAB-MS spectra the structure of Glycoside A(I) was elucidated as; 3-OP-D-glucopyranosyl-|3-Ecdyson-4-ene. H.Glycoside B(II) gave P-Ecdysone (Ha) as the aglycone and one glucose as the sugar moiety on acid hydrolysis. After spectroscopic investigations; the structure of H.glycoside B(II) was found to be 3-O-P-D-glucopyranosyl-P- Ecdysone. As a result of acidic hydrolysis of H.Glycoside C(III), its aglycone was identified as Spirosta-5,25(27)-dien-ip,3P,lla-triol(IIIa). By means of monosaccharide analysis, H.Glycoside C(III) was found to contain one glucose unit. As a result of evaluations of spectral data, the structure of H.glycoside C (III) was determined to be Spirosta-5,2(27)-dien-ip,3p\l la-triol-26-O-P-D- glucopyranoside. As a result of acidic hydrolysis of H.Glycoside D(IV), its aglycone was identified as 3,5,14-trihydroxy, 8-methyl, 21,23-bufadienolide (IVa). By means of monosaccharide analysis, the structure of the monosaccharide chain was found to contain four glucose units and one rhamnose unit. UV, FT-IR, ^H-NMR, 13C-NMR(decoupled), 13C-NMR(APT), (+)FAB-MS, (-)FAB-MS, EI-MS- CI-MS and GC analysis have shown that the H.Glycoside D(IV) structure contains a 124monosaccharide chain, consisting of four glucose units and one rhamnose unit, linked to the 3,5,14-trihydroxy, 8-methyl, 21,23-bufadienolide aglycone. Studies on the determination of glycoside D(IV) are continuing. By using 13C-NMR(decoupled) spectroscopy, the structure of H.disaccharide E(V) was determined to be (3-D-fructofuranosyl-a-D-glucopyranoside. H. Glycoside A(I) and its aglycone, H. glycoside B(II), H. glycoside D(IV) and its aglycone are new compounds which were isolated for the first time from Helleborus Orientalis Lam. 125