Kök bakterilerinin domates bakteriyel benek hastalığı (Pseudomonas syringae pv. tomato)'na karşı dayanıklılığı uyarma potansiyelleri üzerinde araştırmalar

ÖZET KÖKBAKTERİLERİNİN DOMATES BAKTERİYEL BENEK HASTALIĞI {Pseudomonas syringaepv. tomato) 'NA KARŞI DAYANIKLILIĞI UYARMA POTANSİYELLERİ ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR ASLAN, Emek Yüksek Lisans Tezi, Bitki Koruma Bölümü Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Hatice ÖZAKTAN Mayıs 2005, 98 Sayfa Domateste Bakteriyel Benek hastalığı {Pseudomonas syringae pv. tomato) (Psf) domates yetiştiriciliğinin en önemli sorunlarından birisidir. Son yıllarda, patojenik olmayan kökbakterileri (KB) aracılığıyla konukçuda sistemik dayanıklılığın uyarılmasının patojenin engellenmesinde daha sorunsuz ve kalıcı bir çözüm olduğu bildirilmektedir. Bu projede sağlıklı domates bitkilerinin rizoplaninden izole edilen toplam 129 non patojenik KB straini (fluoresent Pseudomonas, Bacillus spp, Serratia marcescens, Enterobacter cloacae), domates bitkilerinde Bakteriyel Benek hastalığına (Pst) karşı dayanıklılığı uyarma potansiyelleri açısından in vivo'da saksı testleriyle değerlendirildi. İki yapraklı dönemdeki domates fidelerinin kökleri 30 dakika süreyle KB süspansiyonuna (1011CFU/ml) daldırıldı ve daha sonra saksılara şaşırtıldı. Şaşırtmadan 7 gün sonra, Pst süspansiyonu (109CFU/ml) yapraklara uygulandı, yüksek oransal nem altında tutuldu ve gelişen belirtiler 0-5skalası ile değerlendirildi. Testlenen KB'inden 9'u Psf nin gelişimini, Kontrol (+) bitkileriyle karşılaştırıldığında, %51 -VI 71 oranında engelleyerek domates bitkisinde sistemik dayanıklılığı uyarma potansiyelleri olduğunu göstermiştir. Bu KB'nin ikili kombinasyonları da Bakteriyel Benek hastalığına karşı dayanıklılığı uyarma potansiyelleri açısından benzer şekilde testlendi. Kontrol (+) bitkileriyle karşılaştırıldığında, 3 KB kombinasyonunun hastalık şiddetini %55 - 77 oranında engelleyerek, teksel olarak uygulanmalarından daha etkili bulunmuştur. Bu KB strainleri hem birbirleriyle hem de patojen ile in vitro'da antibiosis açısından karşılaştırıldığında, antibiosis saptanmamıştır. Baza KB strainlerinin in-vitro 'da siderofor aktivitesi gösterdiği belirlenmiştir. Bu sonuçlar, testlenen KB strainlerinin Pst infeksiyonuna karşı domates bitkilerinde sistemik dayanıklılığı uyarabildiğini göstermiştir. Anahtar kelimeler: Sistemik uyarılmış dayanıklılık, P.syringae pv. tomato, kökbakterileri

VII ABSTRACT INVESTIGATIONS ON THE POTENTIALS OF RHIZOBACTERIA FOR INDUCTION OF SYSTEMIC RESISTANCE AGAINST BACTERIAL SPECK OF TOMATO {Pseudomonas syringae pv. tomato) ASLAN, Emek MSc in Department of Plant Protection Supervisor: Prof. Dr. Hatice ÖZAKTAN May 2005, 98 pages Bacterial speck of tomato caused by Pseudomonas syringae pv. tomato (Pst) is one of the most prevalent problems in processing tomatoes in Turkey. In recent years, it has been reported that non pathogenic rhizobacteria (RB) have induced systemic resistance in plants to pathogens. In this study, 129 strains of nonpathogenic RB (fluorescent pseudomonads, Bacillus spp., Serratia marcescens, Enterobacter cloacae) isolated from the rhizoplane of healthy tomato plants were examined in a greenhouse pot tests for their ability to reduce bacterial speck disease severity. The roots of tomato seedlings at the second leaf stage were dipped in suspensions of RB (10uCFU/ml) for thirty minutes. Then, the seedlings were transplanted to pots. Seven days after transplanting, the suspension of Pst (109CFU/ml) was sprayed on tomato leaves and the plants were then incubated under a moist chamber until symptom appearance. While many of these strains significantly reduced disease severity, nine of the RB strains were the most effective against Pst by showing 51% to 71% reduction inVIII disease severity as compared with the pathogen-alone treatment. Twenty combinations of these promising RB strains were similarly tested in in vivo for their induced resistance activity. Results indicated that three mixtures of RB treatment reduced the severity of disease by 55% to 77%, compared to nonbacterized control. These mixtures of RB provided a greater disease suppression than individual RB strains. To examine compatibility, selected RB strains were individually tested for in vitro antibiosis against all other RB strains and against the pathogen. No in vitro antibiosis was observed among RB strains or against pathogen. Siderophore activity was observed in-vitro among some RB strains. These results suggest that these strains of RB can elicit induced systemic resistance (ISR) to infection of Pst in the tomato plants tested. Keywords: Induced Systemic resistance (ISR), Pseudomonas syringae pv. tomato, rhizobacteria