Skleroderma hastalık geçiş ölçeği: Meleis'in geçiş teorisine göre bir ölçek geliştirme çalışması
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Amaç: Bu araştırmanın amacı, skleroderma hastalarında Skleroderma Hastalık Geçiş Ölçeği'nin geliştirilmesi, geçerlilik ve güvenirliliğinin değerlendirilmesidir. Gereç ve yöntem: Bu araştırma bir ölçek geliştirme çalışması olup metodolojik tipte yapılmıştır. Araştırma, Ege Üniversitesi Hastanesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı polikliniğinde, Mayıs 2023-Aralık 2023 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırma örneklemi çalışmanın yapıldığı tarihlerde skleroderma tanısı ile tedavi gören ve dahil edilme kritlerlerine uyan 81 hasta oluşturmuştur. Ölçeğin kapsam geçerliliği için yedi uzmandan görüş alınmıştır. Madde havuzu, toplam 50 maddeden oluşturulmuştur. Uzman görüşleri Davis yöntemi ile değerlendirilmiş olup KGİ ≤ 0.80 olan 10 madde çıkarılmıştır. Ölçek 40 maddeye indirgenmiştir. Taslak ölçek oluşturma aşamasının her adımında teorinin sahibi Prof. Dr. Afaf İbrahim MELEİS'ten görüş ve önerileri alınmıştır. Veri toplama, tanıtıcı bilgi formu ve uzman görüşleri alındıktan sonra son hali verilen ölçek ile yapılmıştır. Geliştirilen ölçek, likert tipte bir ölçek olup hastalığın bireye etkisini ölçmeyi amaçlayan sorulardan oluşmaktadır. Veriler yüzyüze görüşme yöntemi ile toplanmıştır ve geçerlilik ve güvenirlilik basamaklarına göre analiz edilmiştir. Bulgular: Analiz sonuçlarına göre ölçeğin iki bölümden oluşmasına karar verilmiştir. Bölümler "Semptom Yükü" ve "Hastalık Geçişi" olarak adlandırılmıştır. Semptom Yükü Bölümü 18 maddeden; Hastalık Geçişi Bölümü ise 15 maddeden oluşmaktadır. Her iki bölümün de kapsam geçerliliği sağlanmıştır. İkinci bölüm olan "Hastalık Geçiş Bölümü" için güvenilirlik analizleri yürütülmüştür. İkinci bölümün açıklayıcı faktör analizine göre üç faktörlü yapıyı doğruladığı görülmektedir. Ölçeğin Cronbach güvenirlilik katsayısı 0,838; "Zaman Geçişi ve Önemli Dönüm Noktaları" alt boyutunun 0,760; "Farkındalık/Değişim ve Farklılık" alt boyutunun 0,833 ve "Sorumluluk Alma" alt boyutunun 0,876 ile yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Geliştirilen Skleroderma Hastalık Geçiş Ölçeği'nin sklerodermalı hastalar için geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu belirlenmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Ölçek, skleroderma, sistemik skleroz, geçerlilik, güvenilirlik, hemşirelik teorisi., Nursing, nursing theory, reliability, scale, scleroderma, systemic sclerosis, theory, validity.