İkinci ürün pamuk (Gossypium hirsutum L) tarımında defoliant uygulamalrının verim, lif ve tohum kalitesi üzerine etkilerinin araştırılması
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2008
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Son yıllarda Ege bölgesinde arpa, buğday gibi ürünlerden sonra ikinci ürün olarak pamuk üretimi yapılmaya başlanmıştır. Buğday hasadından sonra Haziran ayının 15’ine kadar ekimi yapılan pamuklarda, hasat döneminde oluşan yağışlar kütlü veriminde ve kalitesinde kayıplara yol açmaktadır. Bu nedenle, hasadı erken tamamlamak için bitkinin yapraklarını döktürerek koza açımını teşvik eden ve defoliant (yaprak döktürücü) olarak adlandırılan kimyasalların uygulamasına ihtiyaç duyulabilmektedir. Bu çalışmada, buğday sonrası ikinci ürün olarak ekimi yapılan pamukta defoliant uygulamalarının verim ve kaliteye olan etkileri incelenmiştir. Tarla denemeleri, Söke lokasyonunda iki yıl süreyle (2006 ve 2007) gerçekleştirilmiştir. İkinci ürün pamuk ekimleri için ST 373 pamuk çeşidi kullanılmıştır. Denemeler, Haziran ayının ikinci haftasında tesadüf blokları deneme desenine göre kurulmuştur. Farklı ticari isimli defoliantlar ve karışımları, pamuk kozalarının %50 açtığı dönemde uygulanmıştır. Kullanılan defoliant ve dozlar: 1. Cyclinalide + Ethephone etken maddeli Finish defoliantı (200 ml/dekar), 2. Thidiazuron+Diuron etken maddeli Dropp Ultra defoliantı (60 ml/dekar), 3. Finish + Dropp Ultra defoliantlarının karışımı (250 ml+40 ml/dekar), 4. Ethephon etken maddeli Efun defoliantı (300 ml/dekar), 5. Thidiazuron+Diuron etken maddeli Baystar defoliantı (60 ml/dekar), 6. Efun+Baystar defoliantlarının karışımı (300 ml+60 ml dekar), 7. Etken maddesi Glyphosate Ammonium tuzu olan Roundup preparatı (500 ml/dekar), 8. Kontrol’dur. Denemeden elde edilen iki yıllık bulgulara göre; defoliant uygulamasından 14 gün sonra yapılan sayımlarda; defoliant uygulamalarnın Kontrole göre yaprak döküm oranını %20.5 oranında ve koza açım oranını ise % 14 oranında arttırmıştır. Yaprak dökümünde ve koza açımında en iyi sonuçlar, Finish+Dropp Ultra (%84.8, %76.6) ve Efun+Baystar (%82.5, %76.8) defoliant karışımlarından elde edilmiştir. Defoliant uygulamaları; bitki boyu, koza sayısı, koza kütlü ağrlığı, bitki başına ve dekara kütlü verimi, çırçır randımanı üzerine istatistiki anlamda etkili bulunmamıştır. Uygulamalar, birinci el hasat oranını kontrole göre % 32.4 oranında arttırmıştır. En yüksek birinci el kütlü değerleri, Finish+Dropp Ultra (%78.2) ve Efun+Baystar (%73.0) defoliant karışımlarından elde edilmiştir. Defoliant uygulamalarının lif uzunluğu ve olgunluk değerleri üzerine etkilerinin istatiksel anlamda önemsiz olduğu; lif inceliği, mukavemeti, üniformite, elastikiyet, yabancı madde içeriği ve renk özellikleri üzerine etkilerinin ise etkili oldukları bulunmuştur. Uygulamalar, lifin ticari değerinin arttıracak şekilde yabancı madde sayısını, alanını ve sınıfını azaltmıştır. Kısa elyaf indeksi, iplik bükülebilirlik indeksi, iplik numara mukavemeti gibi özelliklerin de uygulamalardan önemli derecede olumlu etkilendiği tespit edilmiştir. Tohum kalite özelliklerinden; 100 tohum ağırlığı, tohumda yaş oranı ve tohumun çimlenme %’si üzerine defoliant uygulamalarının istatistiki anlamda önemli bir etkisinin olmadığı, tohumda protein oranı üzerine ise etkili oldukları belirlenmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
İkinci ürün pamuk, defoliant, verim, lif kalitesi, koza açma, yaprak dökümü., Second crop cotton, defoliant, yield, fiber quality, boll opening, defoliation., Tarla Bitkileri A.B.D.