Modern Türk edebiyatında tabiat algısı: Servet-i Fünun Dönemi (1896-1901)

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2018

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu çalışmada; modernleşme süreciyle birlikte tabiat algısının geçirdiği değişim, modern Türk edebiyatının temellerinin atıldığı Servet-i Fünun Dönemi (1896-1901) merkeze alınarak incelenmiştir. Servet-i Fünun edebiyatında bireysel konulara ağırlık verilmiş, şahsi duygu ve yaşantılar genellikle karamsar bir bakışla sunulmuştur. İç dünyanın anlatımında tabiat önemli bir kaynaktır. Hayal-hakikat çatışması, toplumdan kaçış arzusu, melankoli ve hastalık gibi sıklıkla rastlanan konular tabiat unsurları ile ilişkilendirilmiştir. Bu dönem eserlerinde tabiat, bireyin hakikatin olumsuzluklarından uzaklaşma hayalini yansıtan ütopik bir mekâna dönüşmüştür. Tezde, yapılan incelemeler sonucu modern Türk edebiyatında birey kavramının ortaya çıkışında tabiat temsillerindeki değişimin belirleyici bir işlevi olduğu anlaşılmıştır. Dolayısıyla Servet-i Fünun edebiyatı, sahip olduğu ortak tabiat görüşü ile modern öznenin hayal kurma ve kendini gerçekleştirme problemini anlamlandırmak açısından öncü bir rol üstlenmiştir. Tez kapsamında; Servet-i Fünun edebiyatının getirdiği yeni doğa algısı mitoloji, psikanaliz, fenomenoloji disiplinlerinden yararlanılarak değerlendirilmiş; her imgenin anlamı, işlevi ve Türk edebiyatındaki yeniliği üzerine tespitlerde bulunulmuştur. Bu amaçla, metin odaklı bir yol izlenerek dönemin eserlerinde tekrar eden doğa unsurları Tanzimat ve Divan edebiyatlarından örneklerle karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Ayrıca Servet-i Fünun'da görülen doğa imgelerinin Batı edebiyatından ne gibi esinlenmeler içerdiğine açıklık getirilmiştir.
In this study, the transformation nature perception has been through with the modernization process was investigated by taking the Servet-i Fünun Period (1896-1901) in the center, where was laid the foundations of modern Turkish literature. In Servet-i Fünun literature, individual subjects are given more importance, personal feelings and experiences are often presented with a dejected look. Nature is an important source on narrating the inner world. Common topics such as the conflict of dreams and reality, desire to escape from society, melancholia, and diseases have been associated with the elements of nature. In the works of this period, nature has become a utopian place that reflects the individual's dream to move away from the negativities of reality. In the thesis, it is understood that changes in the representation of nature have a decisive function in the emergence of individualism in the modern Turkish literature. Therefore, the Servet-i Fünun literature has played a pioneering role in interpreting the modern subject's dreaming and self-realization problem with the common view of nature it has. Within the scope of the thesis; the new perception of the nature Servet-i Fünun literature brought was evaluated utilizing the disciplines of mythology, psychoanalysis, phenomenology; each imagery has been determined about its meaning, function and innovation in Turkish literature. For this purpose, the recurring elements of nature in this period's works was investigated in comparison with examples from the Tanzimat period and Divan literature with a text-oriented way. Also, what kind of inspirations from Western Literature is contained in the images of nature seen in Servet-i Fünun has been clarified.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Tabiat, Servet-i Fünun, İmge, Modern Edebiyat, Nature, Servet-i Fünun, Image, Modern Literature

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye