Mod Modeli temelli çevrimiçi grupla psikolojik danışmanın beliren yetişkinlerin şema modları ve psikolojik ihtiyaç doyum düzeylerine etkisinin incelenmesi
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırmanın amacı, beliren yetişkinlere yönelik Mod Modeli temelli çevrimiçi bir grupla psikolojik danışma programı geliştirmek ve bu bireylerin uygulamaya dair öznel deneyimlerini ve uygulama sonunda müdahale öncesi durumlarına kıyasla duygusal, sosyal, bilişsel ve ilişkisel alanlardaki değişimlerini inceleyerek ortaya çıkan bulgular doğrultusunda ruh sağlığı alanında çalışan uzmanlara, beliren yetişkinlik dönemindeki danışanlarıyla çalışırken yararlanabilecekleri öneriler geliştirmektir. Araştırmada ardışık açıklayıcı desen kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını, iki deney, bir kontrol grubu olmak üzere üç gruptan birine seçkisiz olarak atanan, 20-30 yaş aralığındaki 27 kişi oluşturmuştur. Her iki deney grubu katılımcıları 12 oturumluk Mod Modeli temelli çevrimiçi grupla psikolojik danışmaya katılmış, kontrol grubuna ise herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır. Araştırma kapsamında nicel veriler Kısa Şema Mod Envanteri ve İhtiyaç Doyumu Ölçeği aracılığıyla; nitel veriler ise yarı yapılandırılmış nitel görüşme formu, oturum değerlendirme formu ve grup liderinin oturum sonu yansıtma yazıları ile toplanmıştır. Nicel veriler, tekrarlı ölçümler için varyans analizi ile nitel veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Elde edilen nicel bulgular, Mod Modeli temelli çevrimiçi grupla psikolojik danışmanın katılımcıların "mutlu çocuk modu" ve "saldırgan zorba mod" puanlarında istendik yönde anlamlı bir farklılık yarattığını göstermiştir. Ancak Mod Modeli temelli grupla psikolojik danışmanın katılımcıların "sağlıklı erişkin modu", "incinmiş çocuk modu", "kızgın çocuk modu", "dürtüsel çocuk modu", "disiplinsiz çocuk modu", "uyumlu/teslimci çocuk modu", "kopuk korungan başa çıkma modu", "kopuk avungan başa çıkma modu", "büyüklenmeci mod", "cezalandırıcı ebeveyn modu", "beklentili ebeveyn modu" ve "öfkeli çocuk modu" puanlarına ve "özerklik", "yeterlik" ve "ilişkili olma" düzeylerine etkisinin istatistiksel olarak anlamlı düzeyde olmadığı görülmüştür. Elde edilen nitel bulgular "Farkındalık", "Gelişim ve Değişim", "Grupla Psikolojik Danışma Süreci", "Öneriler" ve "Grup Liderinin Deneyimi" olmak üzere beş temel kategoride toplanmıştır. "Farkındalık" kategorisi incelendiğinde, Mod Modeli temelli grupla psikolojik danışmanın katılımcılara erken dönem uyum bozucu şemalar, şema modlarına ilişkin farkındalık geliştirmelerinde ve kendini tanıma süreçlerinde etkili bulunduğu görülmüştür. "Gelişim ve Değişim" kategorisinde katılımcıların özerklik ihtiyaçlarını karşılamaya dönük adımlar attıklarını, şema ve modlarını takip edebildiklerini ifade ettikleri ve gelişimin devamı için nelere ihtiyaç duyduklarına ilişkin görüş belirttikleri görülmüştür. "Grupla Psikolojik Danışma Süreci" kategorisi incelendiğinde katılımcıların terapötik faktörlerden bireylerarası öğrenme, gruba bağlılık ve güven, evrensellik, mikrokozmos, umut aşılama, yeni davranışlar deneme, kendini açma ve vedalaşmaya ilişkin deneyimlerini paylaştıkları; teknik ve ödevler açısından imgeleme başta olmak üzere, mektup etkinliği ve bilgi notları ve formların paylaşılmasını ve grup liderinin kişilik özelliklerini ve hem temel düzey hem de süreç olmak üzere psikolojik danışma becerilerini etkili bulduklarını ifade ettikleri görülmüştür. "Öneriler" kategorisine ilişkin görüşler incelendiğinde, katılımcı sayısının daha az olması, bilgilendirici notların artırılması, grubun daha heterojen bir yapıda olması ve grupla psikolojik danışmanın süresinin artırılmasına ilişkin önerilerin sunulduğu görülmüştür.
