Öğrenci ders değerlendirme ve PISA liderlik verilerinde yanıt stili yanlılığının incelenmesi üzerine ampirik bir çalışma
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Öz bildirim ölçekleri, bireyin bir niteliğin derecesi hakkında kendini değerlendirmesi esasına dayanır. Yapılan araştırmalarda bireylerin ölçek maddelerine yanıt stili yanlılığı adı verilen bir ön yargı ile yanıt verebildiği ortaya koyulmuştur. Yanıt stili yanlılığı bireylerin maddelere yanıt verirken farkında olmadığı bir çeşit eğilimle bazı kategorilere yönelmesidir ve geçerliğin zedelenmesine sebep olur. Bu çalışmada Ege Üniversitesi 2021 öğrenci ders değerlendirme anketi verileri ve PISA 2015 Liderlik verileri yanıt stili yanlılığı eğilimi açısından incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda oluşturulan yanıt stili indeksleri ile bağımsız gruplar Welch t testi, tek yönlü varyans analizi ve çok düzeyli modeller ile analizler yapılmıştır. Ders değerlendirme anketi verileriyle yapılan bağımsız gruplar Welch t testi sonucunda cinsiyet değişkeninin yanıt stili yanlılığına etkisi üzerine güçlü bir kanıt bulunamamıştır. Sonrasında ise çok düzeyli modellerin koşulsuz modeli bu verilere uygulanmış ve fakültelerin de yanıt stili yanlılığı indekslerine ait varyansa etkisinin çok az olduğu görülmüştür. PISA 2015 Liderlik verileri ile yapılan, kümeli veri yapısının göz ardı edildiği, Welch t testleri ile çalışmaya Türkiye'den katılan ve diğer ülkelerden katılan müdürlerin yanlılık indeks ortalamaları arasında; ölçeği İngilizce dilinde ve diğer dillerde cevaplayan müdürlerin yanlılık indeks ortalamaları arasında önemli farklılıklar bulunmuştur. PISA 2015 liderlik verileri için, kümeli veri yapısı göz ardı edilerek, tek yönlü varyans analizi yapılmış ve müdürlerin görev yaptığı okulların bulunduğu kıtalar açısından yanıt stili yanlılığı indekslerinin ortalamalarında manidar farklılıklar olduğu görülmüştür. Son olarak PISA 2015 Liderlik verileri için, kümeli veri yapısı dikkate alınarak, çok düzeyli modeller analizi uygulanmış ve müdürlerin ülkelerin içinde kümelendiği durumda yanıt stilleri indekslerine ait ülkeler arası varyansın önemsiz olmadığı görülmüştür. Veri setine eklenen güç mesafesi, bireyselcilik, eril toplum, belirsizlikten kaçınma, uzun vadeye dönüklük ve hoşgörü değişkenleri ile yapılan çok düzeyli modeller analizi sonucunda ise bu değişkenlerin farklı yanıt stillerine ait indekslerin varyansını açıklayabileceği bulgusuna ulaşılmıştır.
