İzmir ilinde zeytin yara koşnili (pollinia pollini (costa)(Homoptera: Asterolecaniidae)'nin biyolojisi ve populasyon yoğunluğuna etki eden faktörler üzerinde araştırmalar

Küçük Resim Yok

Tarih

1994

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/closedAccess

Özet

Ill ÖZET İzmir ili zeytini i klerinde bulunan zeytin yara koşnili (.P9.U.İD.İ3. pollini Oosta (Hom. Asteroleoaniidae) 'nin tanımını yapmak ve yayılışı, zararı, biyolojisi ile populasyon yoğunluğuna etki eden faktörleri belirlemek amacıyla 1990-1994 yıllarında bu çalışma yürütülmüştür. Çalışmada, bu türün bütün gelişme dönemleri tanıtılarak, bunlara ait şekiller verilmiştir. Akdeniz havzanında yer alan ve zeytin yetiştiriciliği yapan bütün ülkelerde, ayrıca, Kırım, Turkmenistan, Azerbaycan, Kalifornia, Şili ve Arjantin'de, yabani ve kültür zeytinleri üzerinde bulunmaktadır. İzmir ilinde bütün ilçelerin değişik yoğunlukta P. pollini ile bulaşık olduğu saptanmıştır. En fazla bulaşıklık %60.85 oram ile Bayındır ilçesinde olmuş ve bunu %50.67 oranı ile Kemalpaşa ilçesi izlemiştir. Çeşme, Urla, Foça, Beydağ, Ödemiş ve Menemen ilçelerinde bulaşıklık %20'nin altında olmuştur. Bulaşık olduğu yerlerde, sırıkla hasat sırasında ve soğuk nedeniyle oluşan kabuk yarıklarında genç dalların çatallanma yerlerinde, yaprak koltuklarında, filiz kıran tPhleoetribus scarabeoides h. (Coleoptera; Looi> (idael, 'in açtığı oyuklarda çok sayıda dişi bireyin üstüste yığın halinde yerleştiği, erkek bireylerin ise daha çok yaprak orta damarına yerleşerek yaprakların kıvrılmasına neden olduğu görülmüştür. Dişi ve erkek nimflerin birlikte yerleştiği tepe tomurcuklarının kuruduğu ve böyle sürgünlerde, yanlardaki gözlerin uyanması sonucunda oluşan yeni sürgünlerin tepe tomurcuklarına tekrar112 P.pollinin bireylerinin yerleştiği ve bu gözleri de kuruttuğu gözlenmiştir. Tepe tomurcuklarının kurumasının ve çok sayıda kısa yan sürgünlerin oluşmasının dallarda çalılaşmalar oluşturduğu, sonuçta meyvesini 2 yıllık dallarında oluşturan zeytin ağacında, ürün dallarının azalması ile verimde düşme olduğu belirlenmiştir. P.pollini'nin biyolojisi ile ilgili olarak çalışmalar, Bornova'da iklim koşullarında bulaştırılan fidanlarda ve iklim kontrollü odada (23 ± 2°C sıcaklık %55-65 orantılı nem ve 14 saat aydınlık) bulaştırılan fidanlarda olmak üzere iki ayrı ortamda yürütülmüştür. Ayrıca Bornova (Merkez), Kemalpaşa (Armutlu) ve Bayındır (Balcı lar) 'da 3 bahçe belirlenerek 5* er ağaç seçilmiş ve bu ağaçlardan periyodik olarak bulaşık dal örnekleri alınarak populasyon değişimi izlenmiştir. Kışın daha çok ergin ve 1 1. dönem nimf halinde bulunduğu belirlenmiştir. Kış başında diğer gelişme dönemlerinin de az sayıda bulunmasına karşılık kış sonuna doğru yumurtalı dişi sayısının arttığı görülmüştür. Yumurtlama periyodunun en az 45 ve en çok 87 gün sürdüğü, bir dişinin en az 26 ve en çok 82 hareketli nimf verdiği saptanmıştır. Doğada ilk hareketli nimflerin nisan ayı sonunda, iklim kontrollü odada ise aralık ayı başında çıkış yaptığı belirlenmiştir. Bu çalışma ile İzmir ili iklim koşullarında yılda bir döl, iklim kontrollü odada ise 14 ayda iki döl verdiği saptanmıştır. Nisan sonunda başlayan hareketli nimf çıkışlarının mayıs ayı başından itibaren arttığı, haziran ayı ortalarına kadar bir miktar azalarak sürdüğü, temmuz ayı sonuna doğru çok az çıkış olduğu görülmüştür. Populasyonun artışında genç sürgünlerde değişik nedenlerle oluşan yarıkların önemli rol oynadığı, yarık ve113 çatlakların P.pollini için iyi bir barınak oluşturduğu dikkati çekmiştir. Çeşit tercihi ile ilgili olarak 9 zeytin çeşidi ile yürütülen çalışmada, Çelebi zeytininde bulaşmanın sıfır olduğu, İzmir sofralık ve çekiçte zeytinlerinde ise çok az bir bulaşmanın olduğu görülmüştür. Ayvalık ve Gemlik çeşitlerinin orta derecede bulaşık, Memeli, Memecik, Çakır ve Erkence çeşitlerinin ise yoğun bulaşık olduğu tesbit edilmiştir. Populasyonu azaltmada kültürel uygulamaların önemli etkisi bulunmuştur. Kültürel uygulamaların populasyon yoğunluğuna etkisini belirlemek amacıyla yapılan budama ve gübreleme denemelerinde şahide göre önemli fark bulunmuştur. Populasyonun azalmasında değişik zamanlarda değişik iklim faktörleri de etkili olmuştur. Özellikle hareketli nimf çıkışı sırasında yağmurun yağması, nimflerin tutunmasını engellemiştir. Doğal düşmanlarını belirlemek için yapılan çalışmalarda zararlı ile ilgili hiçbir parazitoit elde edilememiştir. Predator olarak tesbit edilen Chilocorus bipustulatus (L. ) ve Exochomus quadrimaculatus (L. ) (Col.Coccinellidae) 'un larva ve erginlerinin P.pollini ile de beslendiği ancak populasyonu kontrol edebilecek düzeyde olmadığı belirlenmiştir. Yine polifag bir predator olan Crysopha sp. larvalarının P.pollini I. dönem nimfleri ile beslendiği gözlenmiştir. Predator bir akar olan Cheletogenes ornatus (Canestrini and Fanzago) (Prostigmata, Cheyletidae) 'un P.pollini ile birlikte yaşadığı, kabuk altlarında yerleşik olarak bulunduğu ve hareketli nimfleri emmek suretiyle beslendiği ilk defa bu çalışmada saptanmıştır. Ancak bunun da zararlıyı kontrol edebilecek seviyede olmadığı sayımlarla tespit edilmiştir
114 SUMMARY A RESEARCH ON THE BIOLOGY OF Pollinia pollini (COSTA) (Hornoptera. Asterolecaniidae) AND ON THE AFFECTING FACTORS THE DENSITY OF ITS POPULATION IN İZMİR This study has been carried out at the olive groves in Izmir province between the years of 1990 and 1994 with the aim of description of Olive scale Pollinia pollini Costa (Horn. Asterolecaniidae) and determination of its' distribution, damage, biology, the factors affecting population dynamics. All the growing periods of this insect have been determined and given in the figures. P. pollini lives in the olive growing countries in Mediterranean basin besides California, Chili, Argentina, Turkmenistan an Azerbaijan. It is also present almost in all of the olive groves in Turkey. According to the surveys made in this study all the towns in Izmir are infested by this scale at different densities. The most infestation rate has been seen in the town of Bayı ndı r. P. pollini is generally widespread in the groves in which application of cultural cares is not sufficient. According to the results of analysis that were realized on the leaf and soil samples from densely infested olive groves, deficiency of macro and micro plant nutrients. Lots of individuals are present in piles in the crevices caused by pole harvest and cold weather on shoots, on the bifurcation of the twigs, on the axils of leaves and in the cavities caused by Phleoetribus scarabeocides L. (Col. booly(iciae 1 The males Settled on buds and leaves give rise to115 the desiccation of buds and to asimetrically developed and curled leaf formation. The individuals settled on axils of leaves cause defoliation by sucking them. The shoots of which terminal buds desiccate and leaves fall down, attempt to form new ohoots from the lateral buds. Sometime later, however, P.pollini also infest and desiccates them. As a result of growing regression of the young shoots, these shoots have been unable to set fruit so that the productivity of the tree decreases. The studies on biology of P.pollini have been carried out on. the infected saplings both in natural conditions and in climate controlled chamber (22-23° C, and, 45-65% RH 14 hours light). It was determined that a female gave minimum 26 and maximum 82 mobile larvae and laying period lasted minimum 45 and maximum 87 days under natural conditions. Mobile larvae install 4.5 hours after hatching at 22°C. Females become adult after undergoing two more periods (1st and 2nd larvae). After settlement of mobile larvae, males undergo first and second larva, and, pupa periods and became adult. In this study, it has been determined that P.pollini gave one generation per year under natural climatical conditions of I zmir. Periodical counts have been made at 3 selected groves in the towns of Bornova, Kemalpaşa and Bayındır and it has been seen that P.pollini was generally in the form of adult and 2nd. State female larva during winter. However, 1st. state female larvae occurred at a low rate, as well. According to the observations hatching of active larva started to increase as from the begining of May and lasted gradually decreasing upto mid June.116 The crevices being formed by different reasons on twigs played an important role on the population increase. Because crevices and cracks are suitable locations for P.pollini. Depending on seasons different climatic factors are effective on the population decrease. Settlement of active larvae are prohibited by rainfall and high temperatures. Cold weather conditions during winter cause death of 1st. state larvae at a high rate. It has been determined that cultural cares had an important effect on the population decrease. Population can be controlled by pruning. Besides, strong shoot development obtained by N,P,K fertilization decreases population density. In this study, according to the counts population density of P.pollini has varied depending on the studied 9 olive cultuvars. There has been no infestation in Çelebi cv. while a low rate infestation has been determined in the cvs. of İzmir Sofralık and Çekiçte, Ayvalık, Gemlik and Erkence were the cultivars infected moderately but Çakır, Memecik and Memeli the most. In the studies made in order to determine the natural enemies of P.pollini, any parasitoid could not be obtained. According to the observations larvae and adults of Chilocorus bipustulatus (L. ) and Exochomus quadrimaculatus (L. ) (Coleoptera: Coccinellidae) polyphage predator, feed on P.pollini. Besides, it has been observed that the larvae of Crysopha sp. feed with I. state larva of P.pollini. It has been also determined another polyphage predator Cheletogenes ornatus (C. and F.) (Acarina, Cheyletidae) lives within the follicule of P.pollini and feeds on its mobile larvae by sucking them. But, its population isn't enough for controlling of P.pollini. The fact that C. ornatus and P.pollini live together is the first record until now.

Açıklama

Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.

Anahtar Kelimeler

Ziraat, Agriculture, Ağaçlar, Trees, Bitki koruma, Plant protection, Pollinia pollini rosta, Pollinia pollini rosta, Zeytin, Olive, İzmir, Izmir

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye