Acil servise başvuran hipertansif hastalarda tedaviye uyum ve hastalık algısının incelenmesi

Küçük Resim Yok

Tarih

2022

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/closedAccess

Özet

Bu çalışma, hipertansif kriz (hipertansif aciliyet ve hipertansif acil durumlar) nedeniyle acil servise başvuran bireylerin, tedaviye uyumunu ve hastalık algısını saptamak amacıyla prospektif, kesitsel ve tanımlayıcı olarak yapılmıştır. İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Servisi'ne 05.11.2021 ile 28.02.2022 tarihleri arasında başvuran tüm hipertansif bireyler çalışmaya alınmıştır. Belirtilen sürelerde ulaşılabilen ve örneklem seçim kriterlerini karşılayan 141 birey çalışma kapsamına alınmıştır.Çalışma verileri, araştırmacı tarafından oluşturulan Hasta Tanıtım Formu, Hill–Bone Hipertansiyon Tedavisine Uyum Ölçeği (HBHTUÖ)ve Hastalık Algısı Ölçeği(HAÖ) formları kullanılarak toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizleri t testi ve Kruskal Wallis testi ile Statistical Package of Social Science (SPSS) 25.0 programında yapılmıştır. Çalışma sonucunda bireylerin hipertansiyon tanısı ile ortalama 100,15+88,65 ay takip edildiği, beden kitle indeksi ortalamasının 27,99+4,74 olduğu, çoğunluğunun (%35,46) 23-50 yaş grubunda olduğu ve %53,9'unu kadınların oluşturduğu bulunmuştur. HBHTUÖ'nün toplam puan ortalaması 9,36+5,35 bulunmuş ve bireylerin antihipertansif tedavilerine uyumlarının oldukça yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Bu çalışma sonucunda HAÖ'nün hastalık tipi boyutuna göre,bireylerin hastalıklarının başlangıcından beri en çok yaşadıkları belirtiler; baş ağrısı (%85,8), yorgunluk (%65,2), sersemlik hissi (%56,7), ağrı (%56,0) ve güç kaybı (%48,2) olmuştur. HAÖ'nün hastalık hakkındaki görüşleri boyutundan,kişisel kontrol alt boyutunun en yüksek puan ortalamasını;süre (akut/kronik) ve süre (döngüsel) alt boyutlarının en düşük puan ortalamasını aldığı saptanmıştır. HAÖ'nün hastalık nedenleri boyutundan, tehditsel etkenler alt boyutunun en yüksek puan ortalamasını;kaza ya da şans alt boyutunun en düşük puan ortalamasını aldığı saptanmıştır. Çalışmaya katılan bireylerin HBHTUÖ ile BKİ, eğitim durumu ve yakınlarında hipertansiyondan ölen/sakat kalan birey olma durumu arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Çalışmada evde hipertansiyon tedavisine uyum destek sistemlerinin kurulması, antihipertansif tedavilerinin önemine yönelik kamu spotlarının arttırılması ve çalışmanın sağlık inanç modeline uyarlanarak tekrarlanması önerilmiştir. Anahtar Kelimeler;hipertansif hasta; acil servis; tedavi uyumu; hastalık algısı
This study was conducted as a prospective, cross-sectional and descriptive study in order to determine the adherence to treatment and perception of illness of individuals who applied to the emergency department due to hypertensive crisis (hypertensive urgency and hypertensive emergencies). All hypertensive individuals who applied to İzmir Bozyaka Training and Research Hospital Emergency Service between 05.11.2021 and 28.02.2022 were included in the study.141 individuals who could be reached within the specified time and met the sample selection criteria were included in the study.Study data were collected using the Patient Description Form, Hill-Bone Compliance to High Blood Pressure Therapy Scale (HBTS) and The Illness Perception Questionnaire-Revised (IPQ-R)forms created by the researcher. Statistical analyzes of the data were performed using the t test and Kruskal Wallis test in the Statistical Package of Social Science (SPSS) 25.0 program. As a result of the study, individuals were followed up for an average of 100.15+88.65 months with the diagnosis of hypertension(HT), the mean body mass index(BMI)was 27.99+4.74, the majority (35.46%) were in the 23-50 age group, and 53.9% It was found that it was composed of women.The total mean score of HBTS was found to be 9,36+5,35 and it was concluded that the compliance of individuals to their antihypertensive treatments was quite high. As a result of this study, according to the disease type dimension of IPQ-R, the most common symptoms experienced by individuals since the beginning of their disease are; headache (85.8%), fatigue (65.2%), feeling dizzy (56.7%), pain (56.0%) and loss of strength (48.2%).The highest mean score of the sub-dimension of personal control from the dimension of opinions about the disease of IPQ-R; duration (acute/chronic) and duration (cyclic) sub-dimensions were found to have the lowest average score.The highest mean score of the threatening factors sub-dimension from the causes of disease dimension of IPQ-R; accident or chance sub-dimension was found to have the lowest average score.A significant relationship was found between the HBHTS of the individuals who participated in the study and their BMI, education level, and the status of a relative who died/disabled due to hypertension. In the study, it was recommended to establish home hypertension treatment compliance support systems, to increase the importance of antihypertensive treatments, and to repeat the study by adapting it to the health belief model. Keywords; hypertensive patient; emergency department; treatment compliance; disease perception.

Açıklama

20.06.2023 tarihine kadar kullanımı yazar tarafından kısıtlanmıştır

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, Nursing

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye