Klinik salmonella izolatlarında antimikrobiyal duyarlılık profilinin, virülans genlerinin ve klonal ilişkinin araştırılması

Salmonella türleri dünyada en sık görülen enterit etkenlerinden biridir. Salmonella ailesi 2600’den fazla tür içermesine rağmen Türkiye’de en sık S. Enteritidis görülmektedir. Salmonella tedavilerinde β-laktam antibiyotiklerin sıklıkla kullanılması direnç gelişimi ve Genişlemiş spektrumlu beta laktamaz (GSBL) üretimine sebep olabilmektedir. blaTEM, blaSHV, blaCTX-M, blaOXA, blaPER, blaPSE ve blaCMY genleri Salmonella türlerinde en sık örülen GSBL türleridir. Bu çalışmada βlaktam antibiyotiklerine karşı direnç durumu, dirençli kökenlerde klonal ilişkinin saptanması, direnç ve çeşitli virülans genlerinin araştırılması amaçlanmıştır. Ege Üniversitesi Hastanesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Bakteriyoloji Laboratuvarı’nda iki yıllık dönemde izole edilen 117 S. enterica kökeninden disk difüzyon yöntemiyle ampisiline dirençli olduğu saptanan 10 köken çalışmaya alındı. Ampisilin MİK değerleri CLSI kriterlerine göre sıvı mikrodilüsyon yöntemiyle belirlendi. Kökenler Türkiye Halk Sağlığı Kurumu tarafından serotiplendirildi. Kökenlerin klonal ilişkisi ERIC-PZR ve AP-PZR yöntemleriyle araştırıldı. GSBL varlığı kombine disk difüzyon yöntemi ile GSBL ve virülans genlerinin varlığı PZR yöntemleri ile araştırıldı. On (%8,5) S. enterica kökeninin disk difüzyon yöntemiyle ampisiline dirençli olduğu saptandı. Ampisilin MİK aralığı 128µg/ml ≥512µg/ml olarak bulundu. Kökenlerin dört tanesi S. Enteritidis, 2 tanesi S. Infantis, 1 tanesi S. Typhimurium, 1 tanesi S. Virchow olarak bulundu. Kökenlerin ERIC-PZR’a göre 7, AP-PZR’a göre 6 farklı klonal grupta olduğu belirlendi. Kombine disk difüzyon yöntemiyle GSBL pozitif iki köken tespit edilirken, PZR ile iki kökende blaCTX-M, beş kökende blaTEM saptandı. Ancak bu kökenlerde blaPER ve blaSHV genlerinin bulunmadığı belirlendi. Virülans faktörlerinden invA, pipD, sopB, sopE, pefA ve sifA PZR ile araştırıldı. Bu genlerden invA, sopB, pipD %100, sifA %70, pefA %40, sopE % 30 oranında saptandı. Çalışmamız iki yıllık dönemde bölgemizde izole edilen S. enterica kökenlerinde ampisilin direncinin yaygın olmadığı, GSBL genlerinin, farklı virülans faktörlerinin farklı serotip ve epidemiyolojik kümelere ait kökenlerde bulunduğunu ortaya koymaktadır. Salmonella virülans faktörleri ile ilgili ülkemizde daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.