Gediz nehir sisteminde anyonik deterjen kirliliğinin incelenmesi

Bu çalışmada evsel ve endüstriyel atıkların neden olduğu Gediz nehrindeki anyonik yüzey aktif madde kirliliği ile fosfat, nitrit, nitrat, amonyum ve silikat gibi besleyici element miktarlarına ait değişimlerin ve bu parametrelerin İzmir Körfezine getirdiği kirlilik yüklerinin saptanması amaçlanmıştır. Gediz nehrinden seçilen 8. istasyondan Şubat 1991 Ocak 1992 tarihleri arasında, aylık periyotlarla alınan yüzey suyu örneklerinin analizleri sonucunda, bazı parametrelerin yıl içindeki değişimlerinin aşağıdaki şekildedir: Anyonik Y.A.M. 0,023-4,489 MG/L, Fosfat 0,016-4,054 mg/l, Nitrat 0,000-18,371 mg/l, Nitrit 0,000-0,500 mg/l, Amonyum 0,080-43,852 g/l, Silis 1,245-100,860 mg/l'dir. 8. istasyon verileri esas alınarak, Gediz nehrinin İzmir Körfezi'ne bir yılda boşalttığı yük miktarları ise, Anyonik Y.A.M. için 41.2 ton/yıl, Fosfat için 52.2 ton/yıl, Nitrat için 173.1 ton/yıl, Nitrit için 6.0 ton/yıl, Amonyum için 587.8 ton/yıl ve Silikat için 4658 ton/yıl olarak bulunmuştur. Gediz nehrinin İzmir Körfezi'ne boşalttığı bu yük, diğer derelerin (Arap ve Melez deresi) getirdiği yüklere göre çok düşük kalmaktadır. Bu nedenle İzmir Körfezi için Anyonik Y.A.M. yükü açısından henüz bir tehlike bulunmamasına karşın, nehrin bazı bölgelerindeki anyonik deterjan miktarının burada yaşayan canlılara toksik etki yapabilecek düzeylere ulaşmış olması dikkati çekmektedir.