Epileptik çocuklarda semiyolojik nöbet sınıflamasında modüler eğitim
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2006
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırma, çocuklardaki nöbet sınıflamasında ortak bir semiyoloji oluşturmak amacıyla yarı deneysel olarak yapılmıştır. Amaçlar; (1) Semiyolojik Nöbet Sınıflamasına (SNS) tanışıklık olunması, (2) SNS kullanarak epileptik nöbet tiplerinin belirlenmesi, (3) nöbeti olan çocuğa uygun yaklaşım adımlarını belirlenmesidir. Araştırma, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Pediatri Kliniğinde Mayıs 2005 Temmuz 2006 tarihleri arasında yürütülmüş olup, araştırmanın evrenini pediatri kliniğinde çalışan asistan hekim, hemşire ve EEG teknisyenleri, örneklemini ise araştırmanın yapıldığı tarihlerde pediatri kliniğinde çalışan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 20 asistan hekim, 20 hemşire ve 10 EEG teknisyeni oluşturmuştur. Araştırma hazırlık ve uygulama aşaması olarak iki bölümde gerçekleştirilmiştir. Gerekli tüm izinler alındıktan sonra araştırmanın hazırlık aşamasında araştırmacı tarafından SNS Modüler Eğitim CD-ROMʼu, öntest-sontest CD-ROM ve SNS Modüler Eğitim Rehberi hazırlanmıştır. Araştırmanın uygulanabilmesi için SNS, beş modüle ayrılmıştır. Araştırmada veri toplamada, anket formu, öntest - sontest eğitim CD-ROMʼu, öntest formu, SNS nöbet tipleri listesi ve sontest formu kullanılmıştır. Araştırmanın uygulama aşaması, altı oturumda gerçekleştirilmiştir. Araştırma grubundaki asistan hekim, hemşire ve EEG teknisyenleri üç ayrı gruba ayrılmıştır. Her bir grubun eğitimleri üçer saatlik ikişer oturumdan oluşmuştur. Eğitimler bilgisayar laboratuarında her katılımcıya bir bilgisayar temin edilecek şekilde gerçekleştirilmiştir. Her katılımcı sırasıyla; anket formu uygulanmış, öntest CDROMʼu izletilerek öntest uygulaması yapılmış, Epileptik Çocuklarda SNS Modüler Eğitim Programı sunulmuş ve son olarak da sontest CD-ROMʼu izletilerek sontest uygulaması yapılmıştır. Veriler, SPSS 14.0 paket programı kullanılarak sayı ve yüzdelik dağılımı, Kruskal- Wallis Testi, Mann-Whitney Testi, Wilcoxon Signed Ranks Testi ve McNemar Testi ile analiz edilmiştir. İstatistiksel olarak p<0.05 anlamlı kabul edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, doktorlar, öntestte ortanca 8 nöbet tipini doğru olarak belirlerken (min4,max10), hemşireler ortanca 2 (min0,max4), EEG teknisyenleri ise ortanca 2.5 nöbet tipini (min 0, max 8) doğru olarak belirlemişlerdir. Tüm gruplar ortanca 3.5 (min0, max10) nöbet tipini doğru olarak belirlemişlerdir. Doktorların elde ettikleri başarı puanının, hemşirelerin ve EEG teknisyenlerinin elde ettiği başarı puanından yüksek olması istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Sontestte doktorlar ortanca 15.5 (min9,max20), hemşireler 15.5 (min13,max20), EEG teknisyenleri ise 13.5 (min3,max19) nöbet tipini doğru olarak belirlemişlerdir. Tüm gruplar, ortanca 15 (min3,max20) nöbet tipini doğru olarak belirlemişlerdir. Tüm gruplarda elde edilen başarı puanlarındaki artış, istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Tüm gruplarda sontest ve öntest başarı puanları incelendiğinde, hemşire ve EEG teknisyenlerinin tamamı (%100) sontestte, önteste göre başarı elde ederken, doktorların %95ʼi başarılı olmuştur. Tüm grupların sontestte elde ettikleri bilgi kazancı, yapılan istatistiksel analizde anlamlı bulunmuştur (pdr.=0.000, phem.=0.000, ptekn.=0.005). Öntestte yer alan hemen hemen bütün nöbet tipleri katılımcıların büyük bir çoğunluğu tarafından yanlış tanımlanırken, sontestte yer alan nöbet tiplerinin çoğunluğu tüm katılımcılar tarafından doğru tanımlanmıştır. Tüm katılımcıların öntestte yer alan nöbet görüntülerine verdikleri yanıtlara göre birbirleriyle en çok karıştırılan nöbet tipleri; myoklonik ve klonik nöbet (n=15), tonik-klonik ve tonik nöbet (n=11), versif ve atonik nöbet (n=9) olduğu belirlenmiştir. Tüm katılımcılar tarafından sontestte birbirleriyle en çok karıştırılan nöbet tipleri; versif ve hipomotor nöbet (n=16), tonik ve tonik-klonik nöbet (n=14), klonik nöbet ve myoklonik nöbet (n=11) olduğu belirlenmiştir. Nöbet geçiren bir çocuğa uygulanması gereken girişimler öntestte çok az katılımcı tarafından öncelik sırasına göre doğru belirlenebilirken, sontestte katılımcıların çoğunluğu tarafından doğru olarak belirlenebilmiştir. Bulgular, çocukluk çağında görülen epileptik nöbet tiplerini belirlemeye yönelik pediatri kliniklerinde çalışan bu konuda uzmanlığı olmayan sağlık ekibi üyelerinin oldukça yetersiz bilgiye sahip olduklarını, modüler eğitim olarak hazırlanan semiyolojik nöbet sınıflamasının epilepsili çocuk hasta grubu ile çalışan ve bu konuda uzmanlığı olmayan sağlık ekibi üyelerinin nöbet tiplerini doğru olarak tanımlamalarında ne kadar etkili olduğunu göstermektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Epilepsi, çocuk, semiyolojik nöbet sınıflaması, modüler eğitim., Epilepsy, child, semiologic seizure classification, modular education., Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği A.B.D.
