Geç Tunç Çağı'nda Batı Anadolu'nun tarihî coğrafyası

Küçük Resim Yok

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu çalışma, Geç Tunç Çağı'nda Batı Anadolu'nun tarihî coğrafyasını yeniden inşa etmeyi amaçlamaktadır. Hitit İmparatorluğunun Batı Anadolu'yla olan ilişkileri, yazılı kaynaklar ve arkeolojik buluntular ışığında derinlemesine incelenmiştir. Hititlerin arşivlerinden elde edilen çiviyazılı metinler, mühürler, kaya anıtları ve steller, bölgedeki kentler, ülkeler ve coğrafî unsurlar hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Araştırma, özellikle Arzawa ve Ahhiyawa gibi Batı Anadolu krallıkları ile Hititler arasındaki askerî, siyasî ve kültürel ilişkiler üzerinde durmaktadır. Batı Anadolu, Hititler açısından stratejik bir bölge olarak öne çıkmaktadır. Hitit metinlerinden elde edilen bilgiler, Batı Anadolu'daki Arzawa, Mira ve Lukka gibi ülkelerin Hitit İmparatorluğuyla karmaşık ilişkiler içinde olduğunu göstermektedir. Bu ülkelerden Arzawa, Batı Anadolu'nun en önemli siyasî yapılarından biri olarak tanımlanmıştır. Hitit metinlerinde Arzawa, güçlü bir krallık ve zaman zaman Hititlere karşı isyan eden bir güç olarak ortaya çıkmaktadır ancak Lukka gibi diğer bölgeler ve Batı Anadolu'nun coğ rafî sınırları hakkında daha sınırlı bilgiler bulunmaktadır. Bu durum tarihî coğrafyanın yeniden inşasını zorlu hâle getirmektedir. Çalışmada, Hitit metinlerinin tarihî coğrafya açısından sunduğu problemlere de değinilmiştir. Özellikle yer adlarının eşleştirilmesi, coğrafî sınırların tespiti ve yazılı kaynaklardaki bilgi eksiklikleri araştırmacılar arasında farklı yorumlara yol açmaktadır. Arkeolojik kazılarla bu bilgiler desteklenmeye çalışılmış ancak elde edilen veriler her zaman metinlerle uyumlu olmamıştır. Bununla birlikte Hititlerin Batı Anadolu'ya yaptığı seferler, siyasî antlaşmalar ve kültürel etkileşimler, bölgedeki coğrafî yapıların ve ilişkilerin anlaşılmasına da katkıda bulunmuştur. Bu kapsamda, çalışmanın temel hedeflerinden biri, Batı Anadolu'nun tarihî coğrafyasını daha bütüncül bir şekilde anlamaktır. Yazılı kaynakların yeniden analizi ve arkeolojik buluntuların yorumlanması, tarihî coğrafyayla ilgili yeni hipotezler geliştirilmesine olanak sağlamıştır. Çalışma, Batı Anadolu'nun Hitit İmparatorluğuyla ilişkilerinde nasıl bir yer tuttuğunu anlamak için önemli bir zemin sunarken bölgeye dair birçok tartışmaya da yeni perspektifler getirmiştir. Geçmişten günümüze kadar süregelen tarihî coğrafya tartışmalarına katkıda bulunmayı amaçlayan bu araştırma, Batı Anadolu'nun Geç Tunç Çağı'ndaki rolünü daha iyi kavramayı da hedeflemektedir.
This study aims to reconstruct the historical geography of Western Anatolia in the Late Bronze Age. The relations of the Hittite Empire with Western Anatolia are examined in depth in the light of written sources and archaeological finds. Cuneiform texts, seals, rock monuments and stelae from the Hittite archives provide important information about the cities, countries and geographical elements in the region. The study particularly focuses on the military, political and cultural relations between the Hittites and the western Anatolian kingdoms such as Arzawa and Ahhiyawa. Western Anatolia stands out as a strategic region for the Hittites. Information from Hittite texts shows that countries such as Arzawa, Mira and Lukka in Western Anatolia had complex relations with the Hittite Empire. Among these countries, Arzawa is described as one of the most important political structures of Western Anatolia. In Hittite texts, Arzawa appears as a powerful kingdom and a power that occasionally rebelled against the Hittites, but there is more limited information about other regions such as Lukka and the geographical boundaries of Western Anatolia. This makes the reconstruction of historical geography challenging. The study also addresses the problems that Hittite texts present for historical geography. Archaeological excavations have tried to support this information, but the data obtained have not always been compatible with the texts. However, the Hittite expeditions to Western Anatolia, political treaties and cultural interactions have contributed to the understanding of the geographical structures and relations in the region. In this context, one of the main objectives of this study is to understand the historical geography of Western Anatolia in a more holistic manner. The re-analysis of written sources and the interpretation of archaeological finds have enabled the development of new hypotheses about historical geography. The study provides an important basis for understanding the role of Western Anatolia in the Hittite Empire's relations with the Hittite Empire, and brings new perspectives to many debates on the region. Aiming to contribute to the ongoing historical geography debates from the past to the present, this research also aims to better understand the role of Western Anatolia in the Bronze Age.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Arzawa, Batı Anadolu, Geç Tunç Çağı, Hitit., West Anatolia, Late Bronze Age, Hittite.

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye