Bazı sinerjistik etkili insektisitlerin memeli sistemleri üzerinde toksik etkilerinin araştırılması

Küçük Resim Yok

Tarih

2000

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/closedAccess

Özet

Ill ÖZET BAZI SİNERJİSTİK ETKİLİ İNSEKTİSİTLERİN MEMELİ SİSTEMLERİ ÜZERİNDE TOKSİK ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI KARABAY, N. Ülkü Doktora Tezi, Biyoloji Anabilim Dalı Tez Yöneticisi: Prof. Dr. M. Günnehir OĞUZ Ekim 2000, 121 Sayfa Sinerjistik etkili pestisitlerle yapılan zararlı kontrol çalışmaları oldukça yemdir ve bu konuda yapılan bilimsel çalışmalar da sınırlı sayıdadır. Bu çalışmada, organofosforlu bir insektisit olan metamidofos ve piyasada güvenli bir pestisit olarak kullanılan ve organoklorlu bir insektisit olan imidaclopridin, hedef olmayan türler üzerindeki tek tek ve kombine şekilde kromozomal ve enzimatik etkilerini ortaya koymak ve bu şekilde sinerjistik etki amacıyla kombine kullanımın, tek tek kullanıma göre etkisini karşılaştırmak amaçlanmıştır. Çalışmada, 10-12 haftalık, ağırlıkları 120-150 g. arasında değişen Wistar Albino dişi («=28) ve erkek («=28) deney sıçanları kullanıldı. Her insektisitin 2 farklı konsantrasyonu (imidacloprid için 50 ve 100 ppm, metamidofos için 2,5 ve 5 ppm, imidacloprid + metamidofos kombinasyonu için 2,5 ve 5 ppm) ve kontrol grubu ile birlikte toplam 7 grup oluşturuldu. Hesaplanan konsantrasyonlarda hazırlanan insektisitler, standart laboratuarIV pellet yemlerine emdirilerek 15 hafta boyunca her gün aynı saatte sıçanlara oral olarak uygulandı. Kontrol gruba ise, standart laboratuar yemi verildi. Çalışma sonunda pestisit uygulamasının organ ağırlıklarında değişimlere yol açtığı belirlenmiş ve bu değişimlerin uygulanan doza bağlı olmayıp, pestisit grubuna özel olduğu sonucuna varılmıştır. Kombine insektisit kuUanımının, tek tek kullanıma göre iç organlarda daha fazla oranda lezyon oluşturduğu gözlenmiştir. Uygulanan pestisit gruplarının yüksek konsantrasyonlarında kromozomal aberasyonlar daha fazla oranda gözlenmiştir. Bu aberasyonların gözlenme oranındaki artış, dışarıdan pestisit muamelesi olduğunun indirekt kanıtıdır. Tüm uygulama gruplarıyla kontrol grubu arasında ve uygulama gruplarının iki farklı dozu arasında kromozom aberasyonlu hücre oram bakımından önemli farklılıklar belirlendiği halde, uygulanan pestisit sınıfları arasında önemli bir farklılık kaydedilememiştir. Organofosforlu bir insektisit olan metamidofosun, karaciğer kolinesteraz enzim aktivitesini inhibe ettiği belirlenmiştir ve bu inhibisyon uygulanan metamidofos konsantrasyonuna bağlı olarak artmaktadır. Bu artış özellikle yüksek konsantrasyonlarda belirgindir ve kontrol gruplarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermektedir. Kombine grupta da yine organofosforlu insektisitin etkisi baskındır ve konsantrasyondaki artışla birlikte enzim inhibisyonu yalnız metamidofos uygulanmış gruba göre daha fazla artmaktadır. Bu durum iki insektisitin sinerjistik olarak etkiyi arttırdığını göstermektedir. Elde edilen sonuçlar, hedef organizmalara karşı oluşması istenen sinerjistik etkinin, hedef olmayan organizmalara karşı oluşabilecek potansiyel zararları daha da arttırabileceğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler: İmidacloprid, metamidofos, kromozomal aberasyon, kolinesteraz enzim aktivhesi, genotoksik etki
ABSTRACT INVESTIGATION OF TOXIC EFFECTS OF SOME INSECTICIDES WITH SINERGISTICAL EFFECT ON MAMMAL SYSTEMS KARABAY, N. Ülkü PhD in Biology Department Supervisor: Prof. Dr. M. Günnehir O?UZ October 2000, 121 Pages Although the pest control studies are recently performed by synergistically active pesticides, scientific contributions concerning these are also recent and very limited. The aim of this thesis was to determine the chromosomal and enzymatic effects of organochlorine insecticide imidacloprid, marketed and known as safe agent and organophosphate insecticide methamidophos on non-target species, when administered alone or in combination for synergistic effect. In this study, 10-12 week old, male (jn= 28) and female (n= 28) Wistar albino rats (100-150 g) were used. Animals of the control group were orally fed daily with a normal diet in standard laboratory chow, while animals of the treated group were fed with laboratory chow combined two different concentrations of each insecticides (50 and 100 ppm for imidacloprid; 2,5 and 5 ppm for methamidophos; 2,5 and 5 ppm for imidacloprid + methamidophos). Animals were treated with this insecticides for 15 weeks.VI At the end of the study, we found out that pesticide administration resulted in changes in organ weights. Moreover, these changes were not dose-dependent and they were specific to the pesticide class that was used. More lesions were determined in viscera when the insecticides were administered in combination when compared by their single ingestion. Chromosomal aberrations significantly increased when high concentrations of pesticides were used. An increased rate of these aberrations are considered as an indirect evidence of external pesticide treatment. No significant differences were observed in the percent of the cells with chromosome aberrations between the pesticide administered classes. However, evident differences were detected between all the pesticide administered groups vs. control group and between two concentrations of pesticide administered groups. Methamidophos, which is an organophosphate insecticide significantly inhibited liver cholinesterase activity. Furthermore, more inhibition was detected with respect to the methamidophos concentration used and this inhibition was found statistically significant especially in higher pesticide concentrations. Similarly, in the combination group, the effect of the organophosphate insecticide was dominant and concentration-dependent enzyme inhibition was observed only in methamidophos administrated group. This shows us the synergistic effect of the two insecticides. These results lead us to the conclusion that the synergistic effect of methamidophos and imidacloprid towards the target organisms may cause an unwanted increase in the potential damage to the non-target organisms. Key Words: Imidacloprid, methamidophos, chromosomal aberration, choline esterase enzyme activity, genotoxic effect.

Açıklama

Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.

Anahtar Kelimeler

Biyoloji, Biology, Genotoksik etki, Genotoxic effect, Metamidofos, Methamidophos, Sinerji, Synergy, İmidacloprid, Imidacloprid, İnsektisidler, Insecticides

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye