Bitkilerde kök senesensinde antioksidan savunma sisteminin rolünün incelenmesi

Bitkilerde senesens, yaslanmayla iliskili oldugu kadar mevsimsel degisimin de içinde bulundugu çevresel etkenler tarafından da uyarılmaktadır. Günlerin kısalması ve havaların sogumasıyla bu dogal süreç baslamaktadır. Senesens esnasında metabolizma ve gen ifadelerinde gözlenebilir degisiklikler olmaktadır. Senesens süreci yaprak ve toprak üstü organlarda daha iyi bilinmesine ragmen köklerde bu sürecin nasıl isledigi bilinmemektedir. Mevsimsel degisime baglı senesens sürecinde oksidatif stres ve antioksidan enzimlerin önemli bir role sahip oldugu düsünülmektedir. Çalısmamızda kök yasam döngüleri farklı olan Sparganium androcladum (Engelmann) Morong, Rhynchospora alba (L.) Vahl, Scirpus microcarpus J. Presl ve Carex exilis Dewey gibi çok yıllık sulak alan bitkilerinden ilkbahar, yaz ve sonbahar mevsimlerinde örnekleme yapıldı. Örneklerde, peroksidaz (POX), askorbat peroksidaz (APX), katalaz (CAT) ve glutasyon redüktaz (GR) enzimlerinin aktiviteleri, lipid peroksidasyon düzeyleri ve köklerin canlılık yüzdeleri incelendi. Genel olarak, POX, APX, CAT ve GR aktiviteleri ve lipid peroksidasyonu degerleri S. androcladum ve R. alba ile S. microcarpus ve C. exilis'te benzer düzeylerde degisim gösterdi. lk grubun kök sistemleri sonbaharda canlılıgını yitirken, ikinci gruptaki türlerde kök sistemleri kıs aylarında da canlı kalabilmektedir. Senesens sürecinin incelenmesinde ve ayırd edilmesinde antioksidan enzim degerlerinin belirleyici olabilecegi düsünülmektedir.;Senescence, seasonal changes, antioxidative enzymes, lipid peroxidation.;Senesens, mevsimsel degisim, antioksidan enzim sistemleri, lipid peroksidayonu.