Oral uygulamaya yönelik b-bloker içeren katı lipit nanopartiküllerinin hazırlanması, farmakokinetik profillerinin ve kardiyovasküler etkilerinin değerlendirilmesi

Nanoparticles, Nebivolol, hypertension, bioavailability, cardiovascular system.;Nanopartikül, Nebivolol, hipertansiyon, biyoyararlanım, kardiyovasküler sistem.;Proje kapsamında hipertansiyon tedavisinde oral olarak kullanılabilecek Nebivolol içeren katı lipit nanopartiküllerin (KLNler) geliştirilmesi ve nebivololün antihipertansif etkinliğinin arttırılması ve etkinliğinin ölçülmesine yönelik çalışmalar yapılmıştır. Arteryel kan basıncının normal sayılan sınırların üstüne çıkması olarak ifade edilen hipertansiyon önemli bir sağlık sorunudur. Nebivololün karaciğerden ilk geçiş etkisine uğramasını önleyebilecek ilaç taşıyıcı formülasyonun geliştirilmesi önemlidir. Oral yolla uygulanan KLN'lerin; etkin maddenin çözünürlük/dissolüsyonunu arttırarak, karaciğerden ilk geçiş etkisini azaltarak, lenfatik drenajla dolaşıma katılarak ve ilacın gastrointestinal kanalda daha uzun süre kalmasını sağlayarak, ilaç etkinliğini arttırdığı yapılan çalışmalarda gösterilmiştir. Projemiz üç aşamalı olarak planlanmıştır. İlk olarak, nebivololün oral yol ile kullanılabilecek polietilen glikol (PEG) ve kitosan oligosakkarit laktat ile kaplı KLN'ler geliştirilmiştir. İkinci aşamada hücre kültürü ve farmakokinetik çalışmalar yapılmıştır ve ilacın biyoyararlanımı konvansiyonel dozaj şekliyle karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Üçüncü aşamada geliştirilen formülasyonun etkinliği, sağlıklı ve hipertansiyon oluşturulmuş hayvanlarda incelenmiştir. Kan basıncı, kalbin kontraktil gücü, kalbin atım hızının ve vasküler reaktivitenin belirlenmesi ile ilgili fonksiyonel çalışmalar yürütülerek ve kandan oksidatif stres parametreleri tayin edilmiştir. Son olarak homojenize edilmiş kalp ve damar dokularından ilgili proteinler ve bu proteinleri sentezleyen gen ekspresyonları moleküler düzeyde incelenmiş ve reaktif oksijen türlerinin düzeyleri konvansiyonel dozaj şekliyle karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Bu projede nebivololün KLNler içinde hazırlanmasıyla oral biyoyararlanım arttırılmıştır. Hipertansiyon tedavisi için daha az dozla yan etkilerin de azaltılacağı bir alternatif sunarak hasta uyunucunun da artması beklenmektedir. Bu çalışmada kullanılan teknik büyük-ölçekli üretime uygun, etkin ve güvenilir formülasyonların geliştirilmesine olanak verecektir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda yeni bir ilaç taşıyıcı sistem olan nebivolol yüklü KLNlerin, hipertansiyon tedavisinde yeni umut olacağını düşünüyoruz.