Matriks metalloproteinaz-9 enziminin vasküler reaktivite üzerine etkileri
Küçük Resim Yok
Tarih
2014
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/closedAccess
Özet
Matriks metalloproteinazlar ekstraselüler matriksin çeşitli komponentlerini parçalayan proteolitik bir enzim ailesidir. MMP-9 ekstraselüler matriksi parçalama ve bir takım proteinlerin aktivitesini düzenleme yeteneği ile üreme, büyüme, gelişme, inflamasyon, vasküler ve proliferatif hastalıklar dahil birçok fizyolojik ve patolojik süreçlerde önemli rol oynar. Benzer şekilde MMP-9, ateroskleroz, restenoz, kardiyomiyopati, konjestif kalp yetmezliği, miyokart infarktüsü ve aort anevrizması gibi kompleks ve ciddi kardiyovasküler hastalıkların patojenezinde anahtar rol oynayan bir enzimdir. Araştırmamızda standart diyetle beslenen tavşanların karotid arter çevresine silikon bir yaka yerleştirilerek bu yakaya bağlı gelişen intimal kalınlaşma sürecinde, MMP-9 inhibitör 1 aracılığıyla oluşturulan selektif MMP-9 inhibisyonunun endotele bağlı ve endotelden bağımsız gevşeme yanıtları ve damar düz kas kasılma yanıtları üzerindeki etkisi incelenmiştir. Burada daha önce bildirilen çalışmalar referans alınarak özellikle MMP-9 ekspresyonun en fazla görüldüğü 3. gün ve yaka uygulanmasına bağlı gelişen intimal kalınlaşmanın en yoğun olduğu 14. günde MMP-9 ve damar disfonksiyonu arasındaki ilişki irdelenmiştir. Yaka uygulaması sonrası gerek intimal kalınlaşmanın anlamlı düzeyde oluşmadığı 3. günde, gerekse intimal kalınlaşmanın en yoğun olduğu 14. günde, karotit arterin tüm kontraktil ajanlara (potasyum klorür, fenilefrin, serotonin) karşı alınan kasılma yanıtlarında anlamlı düzeyde bir azalma gözlenmiştir. İlginç olarak, selektif MMP-9 inhibisyonu incelenen her iki günde de yaka uygulanmış arterlerde kasılma yanıtlarının daha da azalmasına yol açmıştır. Yaka uygulaması sonrası erken dönemde daha önce bildirildiği şekilde belirgin bir endotel disfonksiyon mevcuttur. Çalışmamızda da 3. günde gerek potasyum klorür gerekse fenilefrin sonrası alınan asetilkolin gevşeme yanıtlarında belirgin bir azalma gözlenmiştir. Selektif MMP-9 inhibisyonu, meydana gelen bu endotel disfonksiyonu tamamen geri çevirerek düzeltmiştir. Endotel disfonksiyon ve nitrik oksit ateroskleroz gibi pek çok kardiyovasküler hastalıkların gelişmesinde anahtar rol oynayan bileşenlerdir. Çalışmamızda göstermiş olduğumuz selektif MMP-9 inhibisyonunun endotel disfonksiyonu geri döndürmesi, damar duvarında daha intimal kalınlaşmanın oluşmaya başlamasından önce MMP-9'un bozulan endotel disfonksiyonundaki katkısını ortaya koymaktadır. Diğer yandan bu çalışma MMP-9'un aterosklerotik süreçlere katkısını gösteren başka bir mekanizmasına da işaret edebilir. Çalışmamızdan elde ettiğimiz bulgular, MMP-9'un damar fonksiyonunun kontrolünde yeni bir terapötik hedef olarak tanımlanmasına katkı sağlayacak ve böylece kardiyovasküler fizyoloji ve patolojide önemli bir uygulama sahası yaratacaktır.
Açıklama
Araştırma Projesi -- Ege Üniversitesi, 2014
