Skarzynski Tinnitus Ölçeği'nin Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması

Amaç: Tinnitus, genel olarak başımız ya da kulağımızdan gelen istemsiz seslere denir. Semptomun etijolojisi kesin olmamakla birlikte hala tartışılmaktadır. Yani bütün bu semptomların daha net anlaşılabilmesi için sınıflandırılması gerektiğini gösteririr ki bunu destekleyen yollardan biride ölçek uygulamaktır. Tedavi ve tanı açısından ölçekler değerlerlidir. Ölçekler tanıya, derecelendirmeye, hasta takibine, tedavi gelişimine katkıda bulunmaktadır. Kişinin tinnitus şiddeti, ne sıklıkla olduğu, kişide oluşan rahatsızlık derecesi, günlük hayatını, akıl ve genel sağlık durumunu ne kadar etkilediği belirlenebilir. Tinnitus çok faktörlü bir semptom olduğu için farklı olguları yakalamak amacıyla birden çok ölçek uygulanabilir. Özellikle yaşanılan coğrafyada, toplumun diline, sosyokültürel durumuna entegre edilmiş ölçekler: takip, tedavi, bilimsel veri oluşturmada çok fazla yarar sağlamaktadır. Bütün bunları göz önüne aldığımızda amacımız; ülkemizdeki hastaların da tedavi dönemine katkıda bulunabileceğimiz, yetişkinlerde tinnitus şikayetini değerlendirmek için kullanılabilecek yeni, güvenilir bir Türkçe ölçeğin geçerlilik, güvenilirliğini test etmektir. Ülkemizde kullanılmasını sağlamaktır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya grubuna Ege Üniversitesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı’na 18 - 84 yaş arası, tinnitus semptomu şikayetiyle başvuran 143 hasta dahil edilmiştir. Çalışmaya gönüllü olan hastaların, demografik bilgileri alınıp saf ses odyometri testi yapılmıştır. Daha sonra; bu bireylerin, sürekli değişkenler olan ölçek alt boyutları, toplam puanı, yaş, meslek, eğitim, bulunduğu yerin gürültü düzeyi, tinnitusun geldiği bölge, sürekliliği, tinnitusun düzeyi, tinnitusu tanımlaması, daha önce tedavi alma durumu, kronik hastalıklara sahip olma durumları, işitme seviyelerine göre işitme cihazı kullanım durumu, hangi olay ya da olgu ile bu semptomu yaşamaya başladıkları tanımlayıcı istatistikler hesaplanmıştır. Bütün bu veriler toplanıp, istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Geçerlik çalışması için; STÖ ölçeği, Tinnitus Engelilik Anketi (THI) uygulanmıştır. Alınan veriler spearman’s rho ve pearson yöntemleri ile analizleri yapılmıştır. Açıklayıcı faktör analizi için Temel Bileşenler Analizi ve Varimax döndürme tekniğinden yararlanılmıştır. Boyutların doğrulaması LISREL v. 8.72 programı kullanılmıştır. Güvenirlik için; SPSS programında, cronbach alpha, standart sapma, ortalama ve Madde- Toplam Korelasyonu; ortalamasına ve madde yokluğunda cronbach alpha oranına bakılmıştır. Sınıf içi korelasyonun hesaplanmasında, Intraclass Correlation Coefficient (ICC) yöntemi uygulanmıştır. Ölçeğin, öncesi sonrası uyum durumu ve güvenilirliğini belirlemek için de McNemar Bowker analizi kullanılmıştır. Demografik bilgiler, tinnitusun özellikleri ve özgeçmişlerinin ile karşılaştırılmıştır. Hesaplama için Anova nonparametrik Kruskal Wallis ve Mann-Whitney testi uygulanmıştır. Analizleri genel olrarak IBM SPSS Statistics 25.0 (IBM SPSS Statistics for Windows, Version 25.0 Armonk, NY: IBM Corp. ) paket programı kullanılarak ile yapılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan bireyler, 71 kadın ve 72 erkek olarak toplamda 143 kişiden oluşmaktadır. Daha sonra STÖ ve THI ölçeklerinden çıkan verilerle birlikte; Hesaplamalarda, Açıklayıcı Faktör Analizi için; KMO=0,877>0,50 bulunmuştur. Faktör analizi için yeterlidir. Bartlett testi ise (p<0,05) değişkenler arasındadır. Doğrulayıcı Faktör Analizi: LISREL paket programı ile bakılmıştır. Modele ait uyum indis değerleri; Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA)= 0,058 Standardized Root Mean Square Residual (SRMR)= 0,057 Goodness of Fit Index (GFI)= 0,90 Comparative Fit Index (CFI)= 0,98 ve 109,29 /74=1,48 şeklinde sonuç elde edilmiştir. ‘İdeal’ ve ‘kabul edilebilir’ uyumu göstermektedir. Geçerlilik (benzer ölçek) çalışmasında iki toplam puan arasındaki ilişkinin hesaplaması spearman’s rho ve pearson katsayısısı kullanılarak hesaplanmıştır. Pearson analizi katsayısı= 0,918 ve spearman’s rho analizi katsayısı= 0,915’dir. pearson analizi alt ölçeklerinin korelasyon hesaplamasında fonksiyonel alt ölçek= 0,838, psikolojik alt ölçek= 0,859, başa çıkma alt ölçeği= 0,505’dir. Spearman’s rho analizi alt ölçeklerinin korelasyon hesaplamasında ise fonksiyonel alt ölçek= 0,825, psikolojik alt ölçek= 0,868, başa çıkma alt ölçeği= 0,501 olarak bulunmuştur. Pozitif yönde yüksek illişkili olup, bu ilşki istatistiksel olarak p<0,001 ile anlamlı bulunmuştur. Ölçeğin güvenirliği için hesaplanan cronbach’s alpha değeri de 0,877 olarak bulunmuştur. Madde– toplam korelasyonuna bakıldığında; eksikliğinde cronbach’s alpha değerini çok yükselten bir madde bulunamamıştır. Bütün maddeler uyumlu bulunmuştur. Sınıf içi korelasyon hesaplamasında ICC= 0,88-0,90 aralığında ve ölçek tekrarı durumunda da ICC skorları 0,75-0,89 arasında yüksek ölçmek için McNemar Bowker kullanılmıştır. Maddeler arası sonuç p>005 ‘tür. Sonuç: Skarzynski Tinnittus Skala ve Tinnitus Engelilik Anketi ile aralarında anlamlı bir korelasyon gözlemlendi. STÖ ölçeğinde, yapılan zamana göre değişmezlik(test-retest) sonuçları olumlu korelasyon olduğu belirtilmiştir. Türkçe dilinde yüksek düzeyde geçerlilik ve güvenilirlik gözlemlenmiştir. Ölçeğin tanı aşaması ve tedavi etkisi takibinde kullanılmasını önermekteyiz.

Scope: Tinnitus is commonly referred to as involuntary sounds coming from our head or ear. Although the etiology of the symptom is not certain, it is still under debate. In other words, it shows that all these symptoms must be classified in order to be understood more clearly, and one of the ways that support this is to apply a scale. Scales are values in terms of treatment and diagnosis. They contribute to the diagnosis, rating, patient follow-up and treatment development with questionnaires and scales. The tinnitus severity of a person, how often it occurs, degree of discomfort in the person, how much it affects the daily life, mind and general health of the person can be determined. Since tinnitus is a multi-factor symptom, multiple scales can be applied to capture different cases. The scales integrated into the language and socio-cultural situation of the society, especially in the geography lived in, provide a lot of benefits in creating follow-up, treatment, and scientific data. Considering all these, our aim is to test the validity and reliability of a new, reliable Turkish scale that can contribute to the treatment period of patients in our country, and can be used to evaluate the complaint of tinnitus in adults. Our aim is to provide its implementation in our country. Material and Method: This study group included 143 patients between the ages of 18 and 84 who applied to the Department of Otorhinolaryngology, Ege University, with the complaint of tinnitus symptoms. The demographic information of the patients who volunteered for the study was obtained and pure audio audiometry test was performed. Regarding these individuals, the scale sub-dimensions which are the continuous variables, the total score, age, profession, education, the noise level of the place where the individuals are located, the region where tinnitus occurs, its continuity, the level of tinnitus, the definition of tinnitus, their prior treatment status, the history of chronic diseases, their hearing aid usage status according to hearing levels, the descriptive statistics regarding which event or case occurred first that they started to experience this symptom were all calculated. Then, STÖ scale, Tinnitus Handicap Inventory (THI) were applied. For the analysis of spearman taken with the methods of rho and pearson.All these data were collected and statistically analyzed. Principal Components Analysis and Varimax rotation technique were used for explanatory factor analysis. Verification of dimensions LISREL v. 8.72 program was used. For reliability; In SPSS program, cronbach alpha, standard deviation, mean and Item-Total Correlation; average and cronbach's alpha ratio in the absence of the item. Intraclass Correlation Coefficient (ICC) method was used to calculate in-class correlation. McNemar Bowker analysis was used to determine the pre-post compliance and reliability of the scale. Demographic information was compared with the features and background of tinnitus. Anova nonparametric Kruskal Wallis and Mann-Whitney test was used for the calculation. Analyzes were made generally by using IBM SPSS Statistics 25.0 (IBM SPSS Statistics for Windows, Version 25.0 Armonk, NY: IBM Corp.) package program. Findings: The individuals who participated in the study consisted of 143 people in total as 71 women and 72 men. Afterward, KMO=0,877> 0.50 was found for the Explanatory Factor Analysis in the calculations together with the data from the STÖ and THI scales. It is sufficient for factor analysis. Bartlett test is among the variables (p=0,05). Confirmatory Factor Analysis was examined with the LISREL package program. The fit index values of the model were obtained as Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA)= 0,058 Standardized Root Mean Square Residual (SRMR)=0,057, Goodness of Fit Index (GFI)= 0,90, Comparative Fit Index (CFI)= 0,98 and 109,29/74=1,48. It shows 'ideal' and 'acceptable' fit. In the external validity calculation (Convergent and Discriminant Validity), the calculation of the relationship between the two total points was calculated using the spearman’s rho and pearson coefficient. pearson analysis coefficient = 0,918 and spearman's rho analysis coefficient = 0,915. In the correlation calculation of pearson analysis subscales, the functional subscale = 0,838, psychological subscale = 0,885, coping subscale = ,5505. In the correlation calculation of spearman's rho analysis subscales, the functional subscale = 0,825, psychological subscale = 0,868, coping subscale = 0,551. It is positively highly correlated, and this relation was statistically significant with p <0,001. cronbach's alpha value calculated for the reliability of the scale was found to be 0,877. In case of item deficiency, no item that increases cronbach’s alpha value too much has been found. All items were found compatible. ICC scores were found to be high between 0,75-0,89 in the class correlation calculation and in case of repetition of scale. McNemar Bowker was used to measure the reliability of the items in order scales and before and after alignment. Inter-item result is p >005. Results: A significant correlation was observed between the Skarzynski Tinnitus Scale and the Tinnitus Handicap Inventory. In the STÖ scale, it is stated that there is a positive correlation with the results of invariance (test-retest) according to the time. A high level of validity and reliability was observed in the Turkish language. We recommend using the scale in the diagnostic phase and in the follow-up of the treatment effect.