Aşılamanın domateste kuraklık stresine etkileri
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2011
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışma ülkemizde sırık domates yetiştiriciliğinde, kuraklık stresine karsı farklı anaçlar üzerine asılı fide kullanımının etkilerini araştırmak amacıyla yürütülmüştür. Dört asamalı olan çalışmanın ilk 3 aşaması iklimlendirme dolabında ve son aşaması serada gerçekleştirilmiştir. İlk üç asama su kültüründe yürütülmüş, kuraklık stresi olarak %s=-1.0 MPa alınmış ve bu seviyeye kademeli olarak PEG ilavesi ile ulaşılmıştır. Birinci aşamada ticari anaç olarak kullanılan 10 adet genotip (Beaufort, Maxifort, Unifort, Yedi, Kemerit, King Kong, Spirit, Resistar, 500292, Toro), ikinci aşamada ise piyasada bulunan domates çeşitlerinden meyve ağırlıkları (Kiraz:10-25 gram- Sweet 100, AG1015, M25-; Kokteyl: 25-65 gram- AG1051, Elettro, M28-; Orta iri: 100-140 gram- Flinta, Petrus, Sırma- ve Iri : 180 gramdan fazla- Alyans, Borneo, Ceylin) baz alınarak 3’er adet toplamda 12 adet çeşit değerlendirilmiştir. Üçüncü aşamada ise, ikinci aşamada seçilen 3 adet çesit (M28 F1, Petrus F1 ve Alyans F1) kendi üzerine asılı ve birinci aşamada seçilen 4 adet anaç (Resistar, Yedi, Maxifort ve Beaufort) üzerine asılı olarak test edilmiştir. Bu deneme sonuçlarına göre biri dayanıklı (Beaufort) diğeri ise dayanıksız (Resistar) olmak üzere 2 anaç seçilmiş ve araştırmanın dördüncü aşamasında 3 adet domates çeşidi (M28 F1, Petrus F1 ve Alyans F1), seçilen anaçlar üzerine asılı ve kendi üzerine asılı olmak üzere Muğla ili Ortaca ilçesi sera koşullarında yetiştirilmişlerdir. Bu denemede yetiştirme ortamı olarak perlit (11 litre/bitki) kullanılmış ve sulamalar iki farklı şekilde, bitkilerin su gereksinimlerinin % 100 ve % 50’si karşılanacak şekilde, gerçekleştirilmiştir. Tesadüf parselleri deneme desenine göre 3 tekrarlı olarak düzenlenen denemede her bir çeşit kendi içersinde değerlendirilmiştir. Bitki gelişimi (bitki boyu, gövde kalınlığı, yaprak alanı, bitki yas ve kuru ağırlığı), verim (bitki basına toplam verim, toplam meyve sayısı, pazarlanabilir verim, pazarlanamaz meyve oranı, ortalama meyve ağırlığı, ortalama meyve büyüklüğü), meyve kalitesi (meyve kuru ağırlığı, meyve suyu EC ve pH değeri, toplam suda çözünebilir madde miktarı, titre edilebilir asitlik ve vitamin C), bazı fizyolojik özellikler [yaprak oransal su içeriği (RWC), yaprak klorofil ve karotenoid içeriği, yaprak prolin içeriği, membran geçirgenligi] ve bazı enzimatik aktiviteler [süperoksit dismutaz (SOD), katalaz (CAT), glutatyon redüktaz (GR), askorbat peroksidaz (APX)] ölçülmüştür. Anaç genotipine bağlı olarak, kuvvetli anaç kullanımı ile bitki boyu, ortalama gövde çapı, yaprak alanı, bitki yas ve kuru ağırlıkları, toplam verim, pazarlanabilir verim, ortalama meyve ağırlığı, ortalama meyve büyüklüğü, RWC, Klorofil ve karotenoid miktarı prolin miktarı, SOD, CAT, GR ve APX enzim aktivitesi değerleri artış göstermiştir. Anaç kullanımı ile M28 çeşidinde meyve kalite parametreleri artış gösterirken, diğer iki çeşitte değişim gözlenmemiştir. Zayıf kök yapısına sahip anaç kullanımı kendi üzerine asılı bitkilerle aynı tepkiyi vermiştir. Kuraklık uygulaması tüm parametreleri olumsuz etkilemiştir. Dayanıklı anaç kullanımı tüm parametrelerdeki olumsuzluğu azaltmıştır. Araştırmamızda elde edilen tüm bulgular birlikte değerlendirildiğinde aşılamanın anacın genotipine bağlı olarak domateste kuraklık toleransını artırmada kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Anaç, asılama, kuraklık stresi, domates, bitki gelişimi, verim, meyve kalitesi, SOD, CAT, GR and APX enzim aktivitesi., Rootstock, grafting, drought stress, tomato, yield, fruit quality, SOD, CAT, GR and APX enzyme activity., Bahçe Bitkileri A.B.D.
