Tenisçilerde performans ile kan nitrit düzeyleri ve toparlanma kapasitesi arasındaki ilişkiler

Nitrik oksit (NO) vazodilatör, antioksidan özelliklere sahip ayrıca kan glikoz (GL) ve laktat (LA) metabolizmasında da rolü olan bir gazdır. Tenisteki performans, "groundstroke" dedigimiz forehand/backhand vurusları, servisin hızları ve isabet basarı yüzdesi ile tenise özgü hareketleri tekrarlı olarak gerçeklestirebilme kapasitesine baglıdır. Literatürde NO' nun tenis performansı, LA düzeyleri ve LA eliminasyonu ile iliskilerini birlikte inceleyen bir çalısmaya rastlanmadı. Bu nedenle bu çalısmada; düzenli olarak antrenman yapan 20-30 yas arası elit erkek tenis oyuncularında (n=20), kortta bir egzersiz modeli gelistirerek; performans yüzdesi, NO, LA ve GL parametreleri arasındaki iliskilerin arastırılması amaçlandı. Bu modelde; siddeti top atıs hızı ile belirlenen ve gittikçe artarak maksimale kadar süren ve aralıklı 4 periyottan olusan ve toplam 14 dk. süren bir forehand/backhand vurusu gerçeklestirilmis olup isabet yüzdesi de performans olarak tanımlanmıstır. Bu maksimal egzersiz periyodundan hemen sonra da 20 dk.'lık pasif toparlanma periyodu baslatılmıstır. Her bir periyot ve toparlanma sonrasında alınan parmak ucu kanlarından belirlenen parametreler ile performans arasındaki iliskiler incelenmistir. Sporcuların fiziksel ve fizyolojik (Anaerobik esik) ölçümleri yapılmıstır. Verilerin analizlerinde SPSS 12.0 istatistik programı kullanılmıstır ve anlamlılık degerleri p<0.05 olarak belirlenmistir. Her bir periyot sonunda: Kan NO, LA, GL ve KAH parametreleri lineer bir artıs gösterirken performans yüzdesi ise bunların tersine bir düsüs gösterdi. Yine her bir periyot sonrasındaki performans, kan NO (3.periyot hariç), LA ve GL degerleri, KAH ve LA eliminasyonu ve anaerobik esik degerleri arasında anlamlı bir iliski bulunmadı. Sadece 3. periyotta, performans ve kan NO degeri arasında (r = 0.494; p<0.05) ve toparlanma periyodu esnasındaki NO ve glikozun düsme hızları (oranları) arasında anlamlı bir iliski bulundu. Sonuç olarak: Bu çalısmada egzersizin kan NO düzeyleri artırıcı yönde olumlu bir etkisi görüldü. Toparlanma esnasındaki NO ve GL metabolizmalarının birbiriyle iliskili olması dikkat çekicidir. Elit tenis sporcularında 3. periyottakine benzer submaksimal bir antrenman modeli performans açısından daha yararlı olabilir. Ayrıca bu egzersizle NO' da görülen artıs saglık açısından da önem tasımaktadır.;Nitrit, nitrik oksit, tenis performans, laktat, toparlanma.;Nitrite, nitric oxide, tennis performance, recovery.