Bağımlılıkta bir risk faktörü olan örselenmenin öğrenme ve bellek sistemi üzerine etkisi vardır
| dc.contributor.advisor | Yüncü, Zeki | |
| dc.contributor.author | Serarslan, Noorjahan | |
| dc.date.accessioned | 2022-03-01T08:24:20Z | |
| dc.date.available | 2022-03-01T08:24:20Z | |
| dc.date.issued | 2022 | en_US |
| dc.date.submitted | 2022 | |
| dc.department | Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Bilimler Bölümü, Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı | en_US |
| dc.description.abstract | Giriş: Bağımlılık, gelişiminde genetik, psikososyal ve çevresel faktörlerin rol oynadığı birincil, kronik, nörobiyolojik ve geliştikten sonra yaşam boyunca devam eden bir hastalıktır (1). Günümüzde alkol madde kullanım bozuklukları (AMKB), toplum sağlığını ilgilendiren önemli bir sorundur. AMKB’nin sıklığı ülkemizde ve dünya genelinde artma eğilimindedir (2). Travma ruhsal ve bedensel bütünlüğü bozan, inciten ya da yaralayan olumsuz yaşam olayları olarak adlandırılmaktadır (3). Olumsuz yaşam olayları yaşamda izi silinemez hale gelebilir ve “travmatik durum” olarak adlandırılmaktadır (4). Fiziksel ve cinsel istismar, duygusal ve fiziksel ihmal, trafik kazaları, doğal afetler, hayatı tehdit eden hastalıklar travmatik yaşam olayları kapsamına girmektedir (5). Bellek, yeni öğrenilen bilgilerin kaydedilmesi, depolanması, öğrenilmesi ve gerektiğinde geri çağırılması süreçlerini kapsamaktadır (6). Yapılan çalışmalar göstermektedir ki, esrar kullanımı, bellek, karmaşık dikkat, yürütücü işlevler gibi bilişsel becerilerde performans azalmasıyla sonuçlanmaktadır (7). Amaç: Çalışmamızda 14‒19 yaş arasında MKB tanısı alan ergenler ile MKB tanısına ek olarak çocukluk çağı travma öyküsü bulunan ve ÇÇTÖ puanları yüksek olan ergenlerin kontrol grubu ile sosyodemografik bilgiler, çocukluk çağı travmaları, ek psikiyatrik tanılar, sözel belleği değerlendirilen Öktem-Sözel Bellek Süreçleri Testi (Ö-SBST) ve görsel belleği değerlendirilen Rey‒Osterrieth Karmaşık Şekil Testi açısından karşılaştırılmıştır. Yöntem: Örneklem 20 MKB olgusu, MKB’ye ek olarak çocukluk çağı travma öyküsü bulunan 20 olgu ve 20 sağlıklı kontrol olmak üzere, toplam 3 gruptan oluşmuştur. Araştırma iki oturumdan oluşmaktadır. İlk olarak hasta ve ailelerine yarı yapılandırılmış psikiyatrik tarama görüşmesi olan Okul Çağı Çocukları İçin Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi-Şimdi ve Yaşam boyu Şekli Türkçe uyarlaması (ÇDŞG-ŞY) uygulanmış ve psikiyatrik komorbid durumlar değerlendirilmiştir. İkinci aşamada Hamilton Depresyon Ölçeği (HDÖ), CTQ, Travmatik Stres Belirtiler Ölçeği (TSBÖ), Durumluk-Süreklilik Kaygı Envanteri (DSKE) katılımcılar tarafından doldurulmuş ve Rey-Osterrieth Karmaşık Şekil Testi ve Öktem Sözel Bellek Süreçleri testi uygulanmıştır. Bulgular: MKB-ÇÇT grubundaki olguların çocukluk çağı travmaları ölçeği toplam puanı ve alt ölçek puanları (duygusal istismar, fiziksel istismar, cinsel istismar, fiziksel ihmal, duygusal ihmal, inkar puanı), Travma Stres Belirti Ölçeği puanı, STAİ Durumluk-Süreklilik Kaygı Ölçeği puanı, Hamilton Depresyon Ölçeği puanı MKB ve kontrol grubuna göre daha yüksek saptanmıştır. Öğrenme ve bellek fonksiyonlarını değerlendirmek amacıyla uygulanan psiko-metrik testler (Öktem‒Sözel Bellek Süreçleri Testi ve Rey-Osterrieth Karmaşık Şekil Testi) sonucunda kontrol grubundaki olguların MKB ve MKB-ÇÇT grubuna göre yüksek puanlar aldıkları saptanmıştır. Ailenin kalabalık olması, kardeş sayısının fazlalığı, çocukluk çağı travmalarını artıran faktörler arasındadır. Sonuç: Sonuç olarak çalışmamızda hedeflenen amaçlara ulaşılmış, öne sürülen hipotezler doğrulanmıştır. Çalışmanın sonuçları ışığında travma gibi stresör faktörlerin olması bağımlılık için bir risk faktörü olduğu, bağımlılık ve travmanın bilişsel foksiyonları olumsuz etkilediği ifade edilebilir. | en_US |
| dc.description.abstract | Introduction: Addiction is a primary, chronic, neurobiological, and lifelong disease in which genetic, psychosocial, and environmental factors play a role. Today, alcohol and substance use disorders (ASUD) are an important public health problem. The frequency of ASUD tends to increase in our country and throughout the world. Trauma is defined as negative life events that disrupt, hurt, or injure mental and physical integrity. Negative life events can become indelible in life and are defined as "traumatic situations". Traumatic life events include physical and sexual abuse, emotional and physical neglect, traffic accidents, natural disasters, and life-threatening diseases. Memory covers the processes of recording, storing, learning, and recalling newly learned information when necessary. Studies show that cannabis use results in decreased performance in cognitive skills such as memory, complex attention, and executive functions. Objective: In our study, adolescents diagnosed with SUD aged 14 to 19, adolescents with a history of childhood trauma in addition to SUD and higher Childhood Trauma Questionnaire (CTQ) scores, and the control group, were compared in terms of sociodemographic information, childhood traumas, additional psychiatric diagnoses, Öktem-Verbal Ligandının CB1 ve CB2 reseptörlerine Memory Processes Test (Ö-VMPT), and the Rey-Osterrieth Complex Shape Test (ROCST), which evaluates visual memory. Methods: The sample consisted of 3 groups in total: 20 subjects with SUD, 20 subjects with a history of childhood trauma in addition to SUD, and 20 healthy controls. The study consisted of two sessions. Firstly, Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School Aged Children, Present and Lifetime Version (K-SADS-PL) which is a semi-structured psychiatric screening interview, was applied to the patients and their parents, and psychiatric comorbid conditions were evaluated. In the second stage, the Hamilton Depression Scale (HDS), CTI, Traumatic Stress Symptoms Scale (TSSS), State-Trait Anxiety Inventory (STAI) were filled in by the participants. Also ROCST and Ö-VMPT were applied. Results: The CTQ total scores and subscale scores (emotional abuse, physical abuse, sexual abuse, emotional neglect, denial), TSSS, STAI and HDS total scores of subjects with a history of childhood trauma in addition to SUD were detected significantly higher than those of subjects with SUD and healthy controls. The controls had significantly higher scores in psychometric tests (ROCST and Ö-VMPT) which measure learning and memory processess compared to those with SUD-only and those with childhood trauma in addition to SUD. The large family size and the high number of siblings were found to be among the factors that increase childhood traumas. Conclusion: As a result, the aims of our study were achieved and the hypotheses we put forward were confirmed. In the light of the results of the study, it can be stated that the presence of stressor factors such as trauma is a risk factor for addiction, and addiction and trauma negatively affect cognitive functions. | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11454/74023 | |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.publisher | Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.subject | Madde Kullanım Bozukluğu | en_US |
| dc.subject | Çocukluk Çağı Travması | en_US |
| dc.subject | Öğrenme ve Bellek | en_US |
| dc.subject | Substance Use Disorder | en_US |
| dc.subject | Childhood Trauma | en_US |
| dc.subject | Learning and Memory | en_US |
| dc.title | Bağımlılıkta bir risk faktörü olan örselenmenin öğrenme ve bellek sistemi üzerine etkisi vardır | en_US |
| dc.title.alternative | Trauma, which is a risk factor in addiction, has impact on the learning and memory systems | en_US |
| dc.type | Specialist Thesis | en_US |
