Psikolojik yardım alma niyetinin sosyal damgalanma, tedavi korkusu, beklenen yarar, beklenen risk ve tutum faktörleriyle modellenmesi
Küçük Resim Yok
Tarih
2011
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu ilişkisel araştırmada, depresyon düzeyi kontrol edilerek sosyal damgalanma algısı ve tedavi korkularının psikolojik yardım alma niyetiyle doğrudan ilişkisi, ayrıca sosyal damgalanma algısının ve tedavi korkularının, beklenen yarar, risk ve psikolojik yardım almaya ilişkin tutum aracılığıyla psikolojik yardım alma niyetiyle ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.Araştırma kapsamında önce Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Sosyal Damgalanma Ölçeği (PYANSDÖ) (Komiya ve diğ., 2000), Psikoterapi Hakkındaki Düşünceler Ölçeği (PHDÖ) (Kushner & Sher, 1989), Kendini Açma Beklentileri Ölçeği (KABÖ) (Vogel & Wester, 2003), Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutum Ölçeği-Kısa Form (YAİTÖ-KF) (Fischer & Farina, 1995) Türkçe'ye uyarlanmış ve yetişkinler için Psikolojik Yardım Alma Niyeti Envanteri (PYANE) geliştirilmiştir. Araştırmanın örneklemi, tabakalı seçkisiz küme örneklem yöntemiyle belirlenmiştir. Araştırmanın örneklemini daha önce hiç psikolojik yardım almamış 403'ü kadın ve 253'ü erkek olmak üzere toplam 656 yetişkin oluşturmuştur. Verilerin analizi YEM kullanılarak yapılmıştır.Araştırmanın bulguları sosyal damgalanma algısı ile psikolojik yardım alma niyeti arasında negatif yönde doğrudan bir ilişki olduğunu göstermiştir. Ayrıca, sosyal damgalanma algısı ile psikolojik yardım alma niyetinin, beklenen yarar ve psikolojik yardım almaya ilişkin tutum aracılığıyla ilişkili olduğu görülmüştür. Sosyal damgalanma algısı ile psikolojik yardım alma niyeti arasındaki ilişkide, beklenen riskin aracı olmadığı bulunmuştur. Tedavi korkuları ile psikolojik yardım alma niyeti arasında doğrudan bir ilişki olmadığı ancak önemsizde olsa ilişkinin yönünün negatif olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca bulgular, tedavi korkuları ile psikolojik yardım alma niyetinin, beklenen yarar ve psikolojik yardım almaya ilişkin tutum aynı doğrultuda, tedavi korkuları ile psikolojik yardım alma niyetinin, beklenen risk ve psikolojik yardım almaya ilişkin tutum aracılığıyla ilişkili olduğunu göstermiştir. Araştırmanın bu bulgularının yanı sıra, dolaylı etkilerin önemine ilişkin yapılan bootsrapping analizleri bütün dolaylı etkilerin istatistiksel olarak anlamlı olduğunu açığa çıkarmıştır.Anahtar Kelimeler: Sosyal Damgalanma, Tedavi Korkuları, Beklenen Yarar, Beklenen Risk, Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutum, Psikolojik Yardım Alma Niyeti
The aim of this correlational research was to examine the relations among social stigma for receiving psychological help, treatment fears, anticipated utility, risks and attitudes toward therapy and intentions to seek help.Firstly, Social Stigma Scale for Receiving Psychological Help (SSSRPH) (Komiya, Good, & Sherrod, 2000), Thoughts About Psychotherapy Survey (TAPS) (Kushner & Sher, 1989), Disclosure Expectations Scale (DES) (Vogel & Wester, 2003), Attitudes Toward Seeking Psychological Professional Help Scale-Short Form (ATSPPHS-SF) (Fischer & Farina, 1995) was adapted to Turkish and Intentions to Seek Counseling Inventory (ISCI) was developed for adults.The sample of the research was determined by using stratified cluster random sampling. The sample of the study was 403 women and 253 men who had never sought help before. SEM was utilized for the data analysis.The results of the study revealed a direct negative relationship between social stigma for receiving psychological help and help seeking intentions. Furthermore, social stigma for receiving psychological help and help seeking intentions were found to be indirectly related through the anticipated utility and attitudes toward therapy. On the other hand, anticipated risks did not mediate the relationship between social stigma for receiving psychological help and help seeking intentions.The results of the study demonstrated that there was no direct relationship between treatment fears and help seeking intentions; yet though the relationship was not statistically significant, the direction of the relationship was negative. Moreover, anticipated utility, risks and attitudes toward therapy mediated the relationship between treatment fears and help seeking intentions. Also, the results of the bootstrapping analysis showed that all the indirect relations were statistically significant.Keywords: Social Stigma, Treatment Fears, Anticipated Utility, Anticipated Risks, Attitudes Toward Therapy, Help-Seeking Intention.
The aim of this correlational research was to examine the relations among social stigma for receiving psychological help, treatment fears, anticipated utility, risks and attitudes toward therapy and intentions to seek help.Firstly, Social Stigma Scale for Receiving Psychological Help (SSSRPH) (Komiya, Good, & Sherrod, 2000), Thoughts About Psychotherapy Survey (TAPS) (Kushner & Sher, 1989), Disclosure Expectations Scale (DES) (Vogel & Wester, 2003), Attitudes Toward Seeking Psychological Professional Help Scale-Short Form (ATSPPHS-SF) (Fischer & Farina, 1995) was adapted to Turkish and Intentions to Seek Counseling Inventory (ISCI) was developed for adults.The sample of the research was determined by using stratified cluster random sampling. The sample of the study was 403 women and 253 men who had never sought help before. SEM was utilized for the data analysis.The results of the study revealed a direct negative relationship between social stigma for receiving psychological help and help seeking intentions. Furthermore, social stigma for receiving psychological help and help seeking intentions were found to be indirectly related through the anticipated utility and attitudes toward therapy. On the other hand, anticipated risks did not mediate the relationship between social stigma for receiving psychological help and help seeking intentions.The results of the study demonstrated that there was no direct relationship between treatment fears and help seeking intentions; yet though the relationship was not statistically significant, the direction of the relationship was negative. Moreover, anticipated utility, risks and attitudes toward therapy mediated the relationship between treatment fears and help seeking intentions. Also, the results of the bootstrapping analysis showed that all the indirect relations were statistically significant.Keywords: Social Stigma, Treatment Fears, Anticipated Utility, Anticipated Risks, Attitudes Toward Therapy, Help-Seeking Intention.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Eğitim ve Öğretim, Education and Training, Psikoloji, Psychology, Yapısal Eşitlik Modeli, Structural Equation Model, Yardım arama davranışı, Help seeking behaviors
