Peyzaj mimarlığında 'akustik ekoloji'
Yükleniyor...
Tarih
2012
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Mevcut sespeyzajlarının (soundscape), İzmir kenti örneğinde irdelenmesine yönelik bu çalışma, farklı kurguları ve amaçları olan kamusal dış mekanlarda kullanıcı tercihlerinin işitsel yönden saptanması temel alınarak sespeyzajlarının tanımlanmasına ve sorgulanmasına; elde edilen birikimin mekanların fiziksel biçimlendirilmesine uygulanmasına dayanmaktadır. İzmir kentini sosyal, kültürel ve tarihsel yönden iyi temsil ettiği düşünülen kamusal dış mekanlar, 'işitsel verinin hafızadan çağırılması' (phonomnesis) ve 'rotalı dinleyiş' (soundwalk) yöntemleri ile sınanmış; bu doğrultuda, Birinci Kordon, Kültürpark, Karşıyaka - sahil, Kemeraltı - Hisarönü ve Konak Meydanı sespeyzajları (5K), sessel çeşitliliği ve işitsel anlaşılabilirliği en yüksek araştırma alanları olarak saptanmış ve çalışma kapsamına alınmışlardır. Kullanıcı profilinin işitsel algı (aural / auditory perception) yönünden belirlenmesine yönelik hazırlanan iki aşamalı bir anket çalışması (phono-reputable enquiry) aracılığıyla, seçili kentsel sespeyzajları, bu alanları düzenli olarak kullanan 150 denek tarafından gerek konunun genel çerçevesi açısından, gerekse spesifik mekansal ses olgusu yönünden değerlendirilmiştir. Bu kapsamda, ses çevresi ile insan etkileşiminin sınırlarını belirleyen (acoustic ecology) ve insan odaklı işitsel tercihleri ortaya koyan kapsamlı bir profil oluşturulmuştur. Buna ek olarak, irdelenen sespeyzajlarını oluşturan ses öğeleri üzerinden, ses enerjisinin akustik iletişimdeki (acoustic communication) işlevini ortaya koyan kapsamlı bir sınıflandırma gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda, çağdaş mekanların yaratılabilmesi için, Peyzaj Mimarları, araştırmacılar ve yerel yönetimler tarafından ilgili çerçevenin alan karar aşamalarında kullanılmak üzere, planlama, tasarım ve yönetim süreçlerine dahil edilebilecek bir model oluşturulmuştur. Peyzaj Mimarlığı bilim dalı kapsamında, 1960'li yıllardan bu yana, gelişimini sürdüren 'sespeyzajları' çalışma alanına ait temel kuramları İngilizce literatürden Türkçeye geçirmeyi hedefleyen bu araştırmada, var olan bilimsel kavram ve terimlerin öncelikle metinsel tercümesi gerçekleştirilmiş, sonrasında da dil bilimsel karşılıkları türetilmiştir. Bu yolla, görsel imgelem odaklı (photocentric) dilin, işitsel imgelem odaklı (audiocentric) kelime dağarcığı ile zenginleştirilmesi de amaçlanmıştır. Gerek örnek araştırma alanlarında (5K), gerekse İzmir'in diğer kentsel peyzajlarında gerçekleştirilen ses kayıtlama (audio recording) yöntemi aracılığı ile var olan sespeyzajlarının ve özellikli ses öğelerinin belgelenmesi sağlanmış olup, bu sayede, İzmir kent kimliğinin parçası durumundaki önemli işitsel verilerin arşivlenmesi gerçekleştirilmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
'Sespeyzajı', 'sespeyzajı tasarımı', 'sespeyzajı ekolojisi', 'akustik ekoloji', 'yankılanımlı çevre' ve 'akustik iletişim'., 'Soundscapes', 'soundscape design', 'soundscape ecology', 'acoustic ecology', 'acoustic environment' and 'acoustic communication'., Peyzaj Mimarlığı A.B.D.
