Kriz dönemlerinde medya ve yaşlılık: Televizyon haberlerinin yaşlı bireyler üzerine etkisi
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Covid-19 salgın sürecinde medya, 65 yaş ve üzeri bireylere getirilen kısıtlamaların aktarılmasında önemli bir araç haline gelirken, aynı zamanda bu kısıtlamaları yaşayan bireylerin deneyimlerinin keşfedilmesi de büyük önem kazanmıştır. Medyanın, güç ve iktidar ilişkilerine bağlı olması nedeniyle 65 yaş ve üzeri bireylere yönelik kısıtlamaları aktarma biçimleri de ana haber bültenlerinin yayınlandığı kanallara göre farklılık göstermektedir. Bu farklılıklar, toplum içinde ortak duyuya dair tarafsız bir yaşlılık algısı oluşturulmasını da zorlaştırmaktadır. Bu noktada çalışmanın konusu; medyada, güç ve iktidar ilişkileri içinde Covid-19 sürecinde, yaşlılık algısının ana haber bültenleri aracılığıyla nasıl oluşturulduğu, yaşlı bireylerin ise yaşlılık algılarını nasıl geliştirdikleridir. Bu çalışmanın amacı; Covid-19 döneminde uygulanan, 65 yaş ve üzeri sokağa çıkma kısıtlamalarında medyanın, ana haber bültenlerinde yaşlılık üzerinden ortak duyuyu nasıl oluşturduğunu, nasıl aktardığını inceleyerek ve yaşlı bireylerin baskı altında kalmadan kendi yaşamlarına, topluma, medyaya, kısıtlamalara dair düşüncelerini, deneyimlerini ortaya çıkararak, salgın dönemlerinde ortak duyu kapsamında oluşturulan toplumsal ilişkilere yönelik kodları belirlemektir. Covid-19 döneminde uygulanan, 65 yaş ve üzeri sokağa çıkma kısıtlamalarında medyanın, ana haber bültenlerinde yaşlılık üzerinden ortak duyuyu nasıl oluşturduğunu, nasıl aktardığını inceleyerek ve yaşlı bireylerin kendi yaşamlarına, topluma, medyaya, kısıtlamalara dair düşüncelerini, deneyimlerini ortaya çıkararak, salgın dönemlerinde ortak duyu kapsamında oluşturulan, toplumsal ilişkilere yönelik kodları belirlemektir. Tez çalışması kapsamında iki farklı aşamadan oluşan araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın birinci aşamasında içerik analizi yönteminden faydalanılarak 65 yaş ve üzeri bireylerin sokağa çıkma yasağına ilişkin televizyonlarda yayınlanan ana haber bültenleri (Atv, Fox TV, Show Tv) analiz edilmiştir. Analiz sonucunda 6 ana temaya ulaşılmıştır. Bu temalar; “Haberde İçerik ve Söz Sahipliği”, “65 Yaş + Sokağa Çıkma Kısıtlamalarının Politik Enformasyonu”, “Haber Spikerinin 65 Yaş+ Sokağa Çıkma Kısıtlamalarına Bakışı”, “65 Yaş+ Sokağa Çıkma Kısıtlamalarının Uzman Görüşleri ile Değerlendirilmesi”, “65 Yaş+ Sokağa Çıkma Kısıtlamalarının Bütüncül Değerlendirmesi”, “Yasakların Reddinin Toplumsal Çatışma Boyutu” olarak ifade edilmiştir. İkinci araştırmada ise amaçlı örnekleme yöntemiyle belirlenen 21 katılımcıyla (67 yaş ve üzeri) derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler sonucunda elde edilen veriler, bilgisayar destekli Maxqda programı ile kodlanmıştır. Araştırmanın birinci aşamasında, her kanalın kendi yayın politikalarına göre 65 yaş ve üzeri bireylerin sokağa çıkma yasağını ele aldıkları sonucuna ulaşılmıştır. Bu durum, ana haber bültenlerinin yaşlılığa dair ortak duyuyu kendi yayın politikaları doğrultusunda şekillendirdiklerini göstermektedir. Aynı zamanda yaşlı bireyler üzerinde tahakküm oluşturacak algının da beslendiği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında ise 7 ana temaya ulaşılmış olup, bu temalar; “Pandemisiz Günlerde Yaşamda Var Olma Mücadelesi”, “Yaşam Boyu Medya Serüveni”, “Yaşlanma Sürecinde Yaşlılık Dönemini Anlamlandırma”, “Yaşam ve Toplum Değerlendirmesi”, “65 Yaş Üzeri Sokağa Çıkma Kısıtlamalarının Sınıfsal Deneyimi”, “65 Yaş+ Bireylerin Kısıtlamalar Sürecindeki Enformasyon Yorumu” ve “65 Yaş+ Sokağa Çıkma Kısıtlamalarının Yaşanmışlıklar ile Değerlendirilmesi” olarak belirlenmiştir. Temalar değerlendirildiğinde ise yaşlı bireylerin kendilerini toplumun aktif bir sınıfı gördükleri, medyaya dair algılarının ise yıllar içinde olumsuz yönde dönüştüğü (özellikle pandemi döneminde bunun belirginleştiği) sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Ageing, Old Age, Media, Covid-19, Social Exclusion., Yaşlılık, Yaşlanma, Medya, Sosyal Dışlanma.
