COVID-19 pandemi sürecinin Ege Üniversitesi Hastanesi Acil Servisine yönelik şikayet başvurularına etkisinin incelenmesi
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Amaç: Vatandaşların sağlık hizmetlerinden yararlanırken yaşadıkları sorunlara yönelik açılan ceza ve/veya tazminat davalarının medikolegal değerlendirilmesi Adli Tıp kliniğini ilgilendirdiğinden, bu araştırmada, şikayet nedenlerini saptamak ve ihlal/kusur oluşturabilecek durumları vurgulamak istenmiştir. Bu nedenle Hasta Hakları Yönetmeliği'nde geçen özellikle "müracaat, şikayet ve dava hakkı" hakkı üzerinde durularak, şikayet başvurularının incelenmesi ve Covid-19 pandemisinin şikayet başvurularına etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda; 01.01.2018-28.02.2020 tarihleri arası "pandemi öncesi dönem" ve 01.03.2020-30.04.2022 tarihleri arasındaki dönem ise "pandemi dönemi" olarak belirlenmiş ve yaklaşık 4 yıllık bu süreçte Acil Servise yönelik şikayet başvuruları geriye dönük incelenmiştir. Çalışmaya yönelik 3 adet hipotez oluşturulmuştur: - "Covid-19 Pandemisinin hastane işleyişi ve düzeniyle ilgili oluşturduğu sorunlar neticesinde hastaların şikayetleri artmıştır." - "Şikayet başvurularının en sık nedeni hastane işleyişi ile ilgilidir." - "En sık şikayet edilen durum triyajda bekletilmedir." 634 adet şikayet başvurusu çalışmaya dahil edilmiştir. Veriler IBM SPSS 25 version istatistik paket programı ile analiz edilmiştir. Kategorik değişkenler arası ilişkinin değerlendirilmesinde ki-kare testi kullanılmıştır. Bağımsız iki grup oranları arasında fark değerlendirilmesinde ise z testi kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel açıdan anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak alınmıştır. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 634 şikayet başvurusunun, %54,4'ü pandemi öncesi iken %45,6'sının pandemi döneminde olduğu tespit edilmiştir. Şikâyetin yapıldığı kanala (SABİM, BİMER, CİMER, GOBS, mail, form) yönelik değerlendirmede pandemi öncesi ile pandemi dönemi arasında anlamlı bir ilişki olduğu (p=<0,001) bulunmuştur. Her iki dönemde de şikayet başvurusunda bulunan şahısların en sık hasta yakını olduğu tespit edilmiş, dönemler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark görülmemiştir (p=0,43). Şikâyet edenin yaş grubuna yönelik değerlendirmede; her iki dönemde şikayet edenlerin çoğunluğunu 26-35 yaş grubunun oluşturduğu, pandemi döneminde ise bu yaş grubuna yönelik şikayetlerin anlamlı olarak arttığı gözlenmiştir (p=0,04). Şikayet edilen sağlık çalışanının demografik özelliklerine bakıldığında, iki dönemde de en sık kadın çalışanın şikayet edildiği, ancak dönemler arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Her iki dönemde en çok şikayet edilen sağlık çalışanı Acil Tıp Hekimi olarak belirlenmiş, iki dönem arasında anlamlı bir fark görülmemiştir (p=0,58). En çok şikayet edilen Acil Servis birimi iki dönemde de triyaj olarak bulunmuş, pandemi döneminde ise triyaj birimine yönelik şikayetlerin anlamlı olarak azaldığı saptanmıştır (p=0,007). Her iki dönemde de en sık işleyişle ilgili şikayetlerin olduğu, pandemi döneminde de anlamlı olarak arttığı gözlenmiştir (p=0,01). Dolayısıyla H0 ve H1 hipotezlerimiz desteklenmiştir. İşleyişle ilgili şikayetlerin ayrıntılı değerlendirilmesinde pandemi öncesinde en sık şikayet nedeni personelin olumsuz davranışları iken pandemi döneminde en sık şikayet hizmet alamama/yetersiz hizmet olarak belirlenmiş, dönemler arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür (p=0,001). Böylece H2 hipotezimizin desteklenmediği görülmüştür. Sonuç: Bulgularımız ışığında işleyiş ve yönetim ile ilgili düzenlemeler yapılarak hizmet sunumunun geliştirilebileceği düşünülmüştür. Pandemi gibi olağanüstü durumlarda yapılan düzenlemelerin yanı sıra sağlık kurum/kuruluşlarının işleyişi hakkında kamunun bilgilendirilmesinin yararlı olacağı kanaatindeyiz. Sağlık hizmeti sunan sağlık çalışanları ile hizmetten yararlanan bireylerin arasındaki ilişkinin de önemini vurgulayarak, hizmet verici ile alıcı arasındaki ilişkinin geliştirilmesinin şikayetlerin azalmasında yararlı olacağını düşünmekteyiz.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Hasta hakları, şikayet hakkı, Covid 19 pandemisi., Patient rights, right to complain, Covid-19 pandemic.
