SİMBİYOTİK BİR İLİŞKİ: KÜLTÜREL BİR ALAN OLARAK MEKÂN VE MÜZİK*
Küçük Resim Yok
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Her fenomenin bir varlık alanı vardır ve hiçbir kültürel fenomen, doğasının gereği bu varlık alanının dışında tam olarak anlaşılamaz. Dolayısıyla bir kültürel fenomeni anlamlandırabilmek için diğer bağlamsallıklar gibi onun üretildiği, icra edildiği/sunulduğu ve tüketildiği bağlam olarak varlık alanı dikkate alınması gereken önemli bir dinamiktir. Varlık alanını karşılayan uzam, uzay, yer ve alan gibi birden fazla sözcük mevcuttur. Ancak bu makalede, içindeki ilişkiselliği, somut unsurlarının yanı sıra soyut unsurlarının oluşturduğu atmosferi, bu atmosferin yarattığı duygulanımı ve bu bütünlüğü nitelemesi bakımdan mekân sözcüğü diğer sözcüklere tercih edilmiştir. Mekân, içinde etkileşimsel bir ilişki ağı olan şeyler bütünlüğüne işaret eder. Bu etkileşimsel ilişki ağının temel nesnesi insandır. Yani, bir varlık alanı olarak mekân, insan ile arasındaki karşılıklı ilişkinin bir sonucu olarak oluşur. Dolayısıyla bu makalede insan mutlak pasif ya da mutlak aktif olarak değerlendirilmez. Buna bağlı olarak, ne fiziksel, kültürel çevrenin insan üretimlerini kontrol edip, biçimlendirdiği yaklaşım olan çevresel determinizim (environmental determinism); ne de çevredeki koşulların alternatifli olanaklarının içinden tercihini kullanan aktif bir insan yaklaşımı olan “olanakçılık” (possibilism) gibi tek yönlü ve katı yaklaşımlar tercih edilmiş; bunun yerine karşılıklı ilişkiselliği odağına alan “olabilircilik” (probabilism) makalenin temel yaklaşımı olarak benimsenmiştir. Müzikler ile mekânlar arasında sıkı ve vazgeçilmez bir ilişki vardır. Bu makalede bu ilişkinin niteliği; “iki unsurun var olabilmesi için birbirlerine olan yaşamsal bağımlılığı” anlamına gelen “simbiyotik” kavramıyla tanımlanmıştır. Dolayısıyla makalenin hipotezi, müzik ve mekân arasında simbiyotik bir ilişkinin olduğu şeklindedir. Makalede, müzik ile mekân ilişkisi hakkında genel bir çerçeve çizilmekle birlikte daha çok bu ilişkinin Türk müzik kültürü içindeki etkisine ve çeşitliliğine yönelinmiş; bu çeşitliliği niteleyen tür kavramının mekân temelinde nasıl belirginleştiği, var olan yazılı ve sözlü literatür ışığında ortaya konmaya çalışılmıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kaynak
Alternatif Politika
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
13
Sayı
1
