Bazı zeytin çeşitlerinin kurağa dayanım durumlarının belirlenmesi

Küçük Resim Yok

Tarih

2022

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu çalışma ile tescilli bazı yerli zeytin çeşitlerinin, kuraklık stresine toleranslarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Denemede Marentelli, Satı, Samanlı, İzmir Sofralık, Girit ve Kiraz zeytin çeşitleri kullanılmıştır. Kendi kökü üzerinde yetiştirilen iki yaşlı fidanlara, İzmir Bornova Zeytincilik Araştırma Enstitüsü sera koşullarında üç sulama konusu (Kontrol, % 50 Sulama, Susuz) uygulanmıştır. İki yıl tekrarlı planlanan çalışmada, ilk yılda stres grubuna tekrar sulama uygulaması yapılmıştır. Denemede fizyolojik (yaprak oransal su içeriği, yaprak su potansiyeli, asimilasyon ve tranpirasyon oranı, stoma iletkenliği), biyokimyasal (antioksidan kapasite, toplam fenol) ve morfolojik (bitki ve sürgün boyu, gövde ve sürgün çapı, kök/sürgün oranı) analizler kapsamında ölçümler gerçekleştirilmiştir. Bütün çeşitlerde sulama dozlarının azalmasına bağlı olarak fizyolojik parametrelerde düşüş kaydedilmiştir. Bu özellikler açısından stresin kuvvetlendiği dönemlerde, en yüksek değerler Kiraz, Girit ve Satı çeşitlerinde; en düşük değerler ise Samanlı ve Marentelli çeşitlerinde meydana gelmiştir. Bunun aksine; biyokimyasal parametrelerde ise stres kuvvetlendikçe artış ortaya çıkmıştır. Stres uygulamasıyla antioksidan kapasite ve toplam fenol miktarı en yüksek Girit, Kiraz ve Satı çeşitlerinde; en düşük Samanlı ve Marentelli çeşitlerinde ölçülmüştür. Morfolojik özellikler bakımından da sulama miktarı azaldıkça vejetatif büyümede gerileme görülmüştür. Stres koşullarında en fazla büyüme Kiraz’da olurken; en az gelişme Samanlı çeşidinde meydana gelmiştir. İncelenen tüm parametreler açısından kuraklık stresi koşullarında, Kiraz, Girit ve Satı çeşitleri kuraklığa daha toleranslı bulunurken; İzmir Sofralık, Marentelli ve Samanlı çeşitleri daha hassas olarak tespit edilmiştir. Ayrıca çeşitlerin kısıtlı sulama koşullarında yetiştiriciliğinin önerilebileceği sonucuna ulaşılmıştır.
In this study, it was aimed to determine the drought stress tolerance of some registered local olive cultivars. As a plant material in the experiment, Marentelli, Satı, Samanlı, İzmir Sofralık, Girit, Kiraz olive varieties were used. Three irrigation applications (Control, 50 % Irrigation, Drought Stress) were applied to the two-years old, self-rooted seedlings under the greenhouse conditions of the İzmir Bornova Olive Research Institute. In the study which was planned to be repeated for two years, rewatering was applied to the stress group in the first year. Physiological (Leaf Relative Water Content, Leaf Water Potential, Photosynthesis, Stomatal Conductivity), biochemical (Antioxidant Capacity, Total Phenol) and morphological (Plant and Shoot Lenght, Stem and Shoot Diameter, Root/Shoot Ratio) parameters were investigated in the experiment. Physiological parameters decreased in all cultivars due to the decrease in irrrigation doses. In terms of these characteristics, the highest values were obtained in Kiraz, Girit and Sati cultivars during periods of increased stress; the lowest values occurred in Samanlı and Marentelli cultivars. On the contrary; biochemical parameters increased as the stress became stronger. With stress application, the highest antioxidant capacity and total phenol content are in Girit, Kiraz and Sati cultivars; the lowest was measured in Samanlı and Marentelli cultivars. In relation to morphological characteristics as the amount of irrigation decreased, the vegetative growth decreased. While the highest growth in stress conditions is in Kiraz; the least growth occurred in Samanlı cultivar. According to all parametres examined under drought stress conditions; Kiraz, Girit and Sati, varieties were found to be more drought tolerant; İzmir Sofralık, Marentelli and Samanlı varieties were determined to be more sensitive. In addition, it was concluded that cultivars can be recommended to be grown under limited irrigation conditions.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Olea Europea L., Kuraklık, Fizyolojik Parametre, Biyokimyasal Parametre, Morfolojik Parametre, Olea Europea L., Drought, Physiological Parameters, Biochemical Parameters, Morphological Parameters

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye